درمان
چادر کنار بیمارستان
قائم‌مقام معاون اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی: حل مشکلات همراهان بیماران، نیازمند کمک خیران برای ساخت همراه‌سراست
زهره امینی‌زاده| خبرنگار:
مسئولان دانشگاه علوم پزشکی و شهرداری کرمان معتقدند در قبال وضعیت همراهان بیماران از نظر قانونی مسئولیتی ندارند، اما از نظر مسئولیت‌های اخلاقی و اجتماعی سعی در بهبود وضعیت اسکان همراهان بیمار دارند.
حضور هموطنان اغلب بلوچ در مقابل مراکز درمانی، دیگر برای شهروندان طبیعی شده است. این افراد برای همراهی بیمار خود در طول درمان مجبور به تحمل شرایط بسیار سختی می‌شوند. گاهی همراهان بیمار برای پخت و پز، درون چادرهای مسافرتی پیک‌نیک روشن می‌کنند. این در حالی است که نگهداری و استفاده از آن حتی گاهی در منزل نیز حادثه‌ساز می‌شود.
همراهان بی‌سرپناه
مثل همیشه چادرهایی متعلق به همراهان بیماران جلوی در بیمارستان شفا به چشم می‌خورد. تعدادی داخل چادر و برخی بیرون از آن هستند. سر صحبت را با آن‌ها باز می‌کنم. برخی تمایل به گفت‌وگو ندارند و بسیار خسته به نظر می‌آیند.
با این حال یکی از افرادی که جلوی چادر نشسته و سالمند نیز است، با من درد دل می‌کند. وی از اهالی ایرانشهر است و می‌گوید: فرزندم مبتلا به سرطان است، 45 روز است جلوی بیمارستان مشغول پیگیری درمان فرزندم هستم.
از او پرسیدم 45 روز داخل چادر چگونه گذشت؟ سرش را تکان می‌دهد و می‌گوید: معلوم است که خیلی سخت می‌گذرد، اما غیر از شفای فرزندم چیزی نمی‌خواهم.
چادر کناری خانواده‌ای اهل شهرستان خاش هستند. 28 روز از بستری شدن پدر خانواده می‌گذرد و تمام این مدت دختر و پسرش پشت در بیمارستان در چادر ساکن
هستند.
«نسرین» دخترش می‌گوید: علاوه بر بیماری پدرم این‌که در شهر غریب هستیم، شرایط را سخت‌تر می‌کند. نبود سرویس بهداشتی و حمام برای طولانی‌مدت سخت است. یک سری شماره تلفن هم دیدم که منزل اجاره می‌دهند، اما قیمت بسیار بالایی دارند و چون هزینه‌های درمانی پدرم نیز باید پرداخت شود مسلما از توان ما اجاره یک خانه خارج است.
ظرفیت محدود همراه‌سراها
قائم‌مقام معاونت اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی کرمان در مورد ساماندهی وضعیت همراهان بیمار به همشهری می‌گوید: به طور کلی وظیفه اصلی دانشگاه علوم پزشکی رسیدگی به بیماران است، زیرا سلامت مریض مهمم‌ترین موضوع برای ماست. اما نه به این معنی که دانشگاه از موضوعی مثل همراهان بیمار غافل باشد. بارها با ارگان‌های مختلف درباره ساماندهی همراهان بیمار رایزنی کرده‌ایم.
«مجید دهقانی» ادامه می‌دهد: حل چنین مشکلاتی نیازمند کمک خیران یا سازمان‌های مردم‌نهاد است. به عنوان مثال در بیمارستان شفا همراه‌سرایی توسط یکی از خیران ساخته شده است که ظرفیت محدودی (حدود 25تا30 نفر) دارد. البته در این بیمارستان خیر دیگری هم اعلام آمادگی کرده است تا فضای دیگری هم توسط وی ایجاد شود. در بیمارستان افضلی‌پور همراه‌سرایی توسط یکی از خیران با ظرفیت اولیه 60 تا 70 نفر در حال تجهیز و راه‌اندازی است. همچنین انجمن یاس و مرکز نیکوکاری رضوان نیز همراه‌سراهایی را راه‌اندازی کرده‌اند.
توریسم‌درمانی
به گفته دهقانی، در کل کشور پروسه ساخت همراه‌سراها نوپاست. در شهر کرمان نیز از فعالیت همراه‌سراها مدت کوتاهی می‌گذرد. به طور کلی ظرف 3 سال گذشته رفع این مشکل مورد توجه قرار گرفته است. در پایتخت نیز شاهد این مشکل هستیم، اما شهر یزد در این مورد زودتر از کرمان شروع کرده و اکنون وضعیت بهتری نسبت به ما دارد.
دهقانی می‌گوید: همراه‌سراهای مذکور ظرفیت محدودی دارند و از طرفی تعداد همراهان بیماران بسیار زیاد است. هرچند در درجه نخست دلایلی چون وظایف انسانی و اجتماعی رسیدگی به این موضوع را با اهمیت می‌سازد ولی با نگاه به موقعیت استراتژیک کرمان در منطقه جنوب کشور، توجه به توریسم‌درمانی ضروری به نظر می‌رسد.
وی ادامه می‌دهد: بر اساس برخی پژوهش‌ها معادل ورود هر بیمار به یک شهر برای هشت نفر اشتغال‌زایی می‌شود. حال با توجه به مشکلات ناشی از خشکسالی و بیکاری می‌توان به توریسم و از جمله توریسم‌درمانی از بعد اشتغال‌زایی توجه کنیم.دهقانی می‌گوید: دانشگاه با تمامی ارگان‌ها به‌ویژه شورا، شهرداری و میراث فرهنگی در این مورد از جهات مختلف اعلام همکاری می‌کنند؛ البته تمام تلاش ما برای کاهش این معضل است، هرچند حل کامل موضوع به راحتی امکان‌پذیر نیست. وی تاکید می‌کند: دانشگاه در این مورد تاکنون اقدام چشمگیری انجام نداده است، ولی در ساخت و سازهای جدید اختصاص فضا برای این موضوع مورد توجه است.
به گفته دهقانی، برخی کشورها در این مورد پیشرفت چشمگیری داشته‌اند. زیرا سازمان‌های مردم‌نهاد قوی دارند؛ مثلا گاهی این سازمان‌ها فرد بیمار را از لحظه ورود به شهر تا پایان درمان حمایت می‌کنند. امیدواریم در کشور ما و به تبع استان نیز نهادهای مردمی روزبه‌روز تواناتر شوند.
احداث اقامتگاه‌های موقت
مشکلات همراهان بیمار را با معاون خدمات شهری شهرداری در میان گذاشتم. وی می‌گوید: شهرداری نیز مثل سایر نهادها پیگیر بهبود وضعیت اسکان و اقامت همراهان بیمار است. نظر شهرداری این است که زمینی را در نزدیکی مراکز درمانی به صورت اجاره در اختیار خیران یا سازمان‌های مردم‌نهاد قرار دهد.
«مهدی نکویی» ادامه می‌دهد: خیران یا سازمان‌های مردم‌نهاد می‌توانند در زمین مذکور کانکس‌هایی با امکانات سرمایشی و گرمایشی برای اقامت همراهان بیمار تدارک ببینند. شهرداری نیز تاسیسات شهری مثل سرویس بهداشتی را ایجاد می‌کند، اما در حال حاضر اطراف مهم‌ترین مراکز درمانی (بیمارستان شفا و بیمارستان باهنر) زمینی متعلق به شهرداری وجود ندارد.
به هر حال این موضوع علاوه بر این‌که چهره نازیبایی به شهر می‌دهد، دور از شأن و کرامت انسانی است که هموطنانمان در شهر چنین سرگردان باشند.
استقبال نشدن از کانکس‌های پارک مادر
به گفته معاون خدمات شهری شهردار، شهرداری در گذشته بدون آسیب‌رسانی به معبر عمومی فضاهایی را برای استراحت این افراد تهیه کرد. از جمله فضا‌سازی و ایجاد سکوهایی در مقابل بیمارستان شفا که برای استفاده در هوای گرم تقریباً بد نیست.
«مهدی نکویی» ادامه می‌دهد: سال‌ها پیش نیز شهرداری کانکس‌هایی را در پارک مادر با هزینه بسیار پایین در اختیار همراهان بیمار قرار داد، اما با توجه به فاصله پارک تا مراکز درمانی از این طرح استقبال نشد.