کارت‌های سوخت‌ در مقابل قاچاق سوخت

سید‌رضا حسینی‌زاده| تبریز – خبرنگار:

موضوع بازگشت سهمیه‌بندی بنزین و فعال شدن دوباره کارت‌های سوخت در روزهای اخیر از سوی برخی مسئولان نفتی و حتی نمایندگان مجلس مطرح شده است. با توجه به این‌که آذربایجان شرقی جزو استان‌های مرزی محسوب می‌شود و قاچاق سوخت در این استان وجود دارد، اجرای سهمیه‌بندی بنزین در استان جدی‌تر شده است.

با این حال شهروندان در این زمینه نگرانی‌هایی دارند، از جمله این‌که این طرح چگونه اجرا می‌شود و آیا کارت سوخت‌هایی که در دست آنان وجود دارد فعال است یا خیر؟ و آنهایی که کارت‌های سوخت خود را گم کرده‌اند، باید چه اقدامی انجام دهند. نگرانی‌هایی هم از نظر ایجاد صف در مقابل جایگاه‌ها وجود دارد، به‌ویژه این‌که تبریز با تعداد کم جایگاه‌های بنزین به‌ویژه در مرکز شهر روبه‌روست. با این‌که حدود نیمی از خودروهای استان در تبریز تردد می‌کنند، اما تناسب مساوی میان این تعداد خودرو در تبریز و تعداد جایگاه‌ها در مقایسه با کل استان وجود ندارد.


تبادل نشدن کارت سوخت در معاملات

یکی از نمایشگاه‌داران خودرو در تبریز می‌گوید: با توجه به این‌که کارت سوخت مدت‌هاست از چرخه خارج شده، در معاملات خودرو این کارت‌ها هم تبادل نمی‌شود. اکنون هزاران کارت سوخت متعلق به مالکان قبلی و فعلی و به اسامی و مالکیت‌های مختلف در دست شهروندان است.
«حجت الیاسی» بیان می‌کند: در روزهای اخیر و با افزایش احتمال قوت گرفتن بازگشت کارت‌های سوخت مراجعه زیادی از طرف مالکان قبلی خودروها داشته‌ایم، مبنی بر این‌که سرنوشت کارت‌های سوخت آنان چه شده و چه اقدامی باید انجام دهند. ضمن این‌که معاملات خودروها در شهرهای مرزی مانند جلفا هم کاهش داشته و خریداران در این زمینه و این‌که آیا تفاوتی میان اجرای سهمیه‌بندی بنزین در شهرهای مختلف وجود دارد یا خیر، مردد هستند.
این فعال بازار خودرو خواستار شفاف‌سازی مسئولان و اطمینان‌سازی در زمینه نحوه اجرای این طرح است. وی تاکید می‌کند: با اجرای این طرح صف‌های طولانی مقابل جایگاه‌های بنزین به وجود خواهد آمد که به عنوان یک شهروند از مسئولان تقاضای توجه به رفع این مشکلات را داریم. 


170 جایگاه در استان 

در همین حال رئیس شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی تبریز درباره روند استفاده از کارت‌‌های سوخت می‌گوید: کارت‌های سوخت شهروندان که در گذشته توزیع شده، در حال حاضر هم فعال است و آنها می‌توانند از این کارت‌ها استفاده کنند. هر چند در جایگاه‌ها سوختگیری با کارت‌های سوخت مردم صورت می‌گیرد، اما برای سهولت استفاده شهروندان، کارت‌های فعالی هم در پمپ‌ها وجود دارد که می‌توانند با استفاده از آن اقدام به سوختگیری کنند.
«سید‌جواد فیض‌حسینی» بیان می‌کند: تعداد کارت‌های سوخت فعال موجود در دست شهروندان تبریز و استان با توجه به شماره‌گذاری برخی خودروها در خارج از استان دقیقا مشخص نیست، اما این اطمینان به رانندگان داده می‌شود که مشکلی در اجرای سهمیه‌بندی سوخت وجود نخواهد داشت.

وی درباره دغدغه شهروندان در مورد ایجاد صف‌های طولانی در جایگاه‌ها با اجرای طرح سهمیه‌بندی اظهار می‌کند: 30 جایگاه پمب بنزین در تبریز و 170 جایگاه در کل استان وجود دارد. در حال حاضر صف‌های طولانی مقابل جایگاه‌ها در تبریز ایجاد نمی‌شود، ولی در ساعات خاص و در پمپ بنزین‌هایی که مراجعه بیشتر است، معطلی چند دقیقه‌‌ای آن هم در برخی مواقع اجتناب‌ناپذیر است.
این مسئول تاکید می‌کند: در تعیین محل جایگاه‌ها به نحوی برنامه‌ریزی شده که دسترسی شهروندان و رانندگان از نقاط مختلف شهر میسر باشد و تردد اضافی در این زمینه صورت نگیرد. ضمن این‌که تعداد پمپ‌ بنزین‌ها در جایگاه‌های فعال تبریز معمولا بیشتر از تعداد آنها در جایگاه‌های شهرهای کوچک است و هر جایگاه فعال در تبریز در آن واحد می‌تواند به بیش از 10 خودرو سرویس ارائه کند.


صدور کارت المثنی در پلیس + 10

رئیس شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی تبریز درباره شهروندانی که کارت سوخت آنان مفقود شده یا در دست اشخاص دیگر است،‌ می‌گوید: این افراد می‌توانند با مراجعه به دفاتر پلیس + 10 درخواست کارت سوخت کنند و هزینه‌ای در حدود 10 هزار تومان از آنان دریافت شده و در کوتاه‌ترین زمان کارت سوخت خود را تحویل می‌گیرند.
این مسئول در پاسخ به این سوال که میزان قاچاق سوخت در استان چقدر است، اظهار می‌کند: میزان قاچاقی که مستقیما از استان صورت می‌گیرد به صورت اختصاصی مشخص نیست، اما با توجه به مرزهای کوتاه استان و کنترلی که بر جایگاه‌های واقع در مرز وجود دارد، قاچاق سوخت از خود استان چندان جدی نیست.

فیض‌حسینی درباره نحوه نظارت و کنترل جایگاه‌های سوخت مرزی و این‌که آیا یک خودرو می‌تواند روزانه ده‌ها بار از یک جایگاه بنزین دریافت کند، می‌گوید: نکته مهم این‌که تحویل سوخت به صورت گالنی و دستی ممنوع است و ناظرانی که به صورت مستمر از جایگاه‌ها بازدید می‌کنند میزان سوخت تحویلی به خودروها را بررسی می‌کنند. با این بازدیدها در صورت تخلف تراکنش‌ها ناموفق بوده و با ایرادی که به سرور اعلام می‌شود متوجه تخلف احتمالی می‌شویم. ضمن این‌که نمایندگان شرکت نفت و خود جایگاه‌داران بر این موضوع نظارت جدی دارند تا سوخت‌گیری‌های غیرعادی صورت 
نگیرد.

وی درباره افزایش قیمت سوخت آزاد بیان می‌کند: میزان سوخت در صورت سهمیه‌بندی و نحوه اجرای آن در استان یا کشور، همچنین میزان سوخت و مبلغ جدید بنزین آزاد منطبق بر دستورالعملی است که از مرکز صادر می‌شود و ما به عنوان نماینده شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی در استان وظایف محوله را انجام می‌دهیم.


طرح سهمیه‌بندی بنزین برای جلوگیری از قاچاق سوخت 

قاچاق روزانه سوخت در کشور تا امروز به ‌میزان ۱۰ تا ۲۰ میلیون لیتر برآورد شده بود، اما پایگاه اطلاع‌رسانی دولت با انتشار کلیپی کوتاه این آمار را بین ۲۰ تا ۴۰ میلیون لیتر اعلام کرده است. میزان مصرف بنزین و گازوئیل طی 2 سال گذشته در کشور رشد فزاینده‌ای به خود گرفته و شیب آن به‌تندی در حال افزایش است. البته بخش قابل توجهی از این افزایش مطابق با اعلام نهادهای مسئول ناشی از قاچاق سوخت است. در سال جاری با وجود افزایش قابل توجه ظرفیت تولید بنزین در کشور، مصرف این کالای استراتژیک به طرز عجیبی بالا رفته که بررسی‌ها نشان می‌دهد دلیلی جز رونق گرفتن قاچاق ندارد. همین موضوع باعث شده که خبرها حاکی از افزایش قیمت سوخت و همچنین راه‌اندازی دوباره سیستم استفاده از کارت سوخت باشد.