گزارش
گذر از هفت‌خان برای ساماندهی دستفروشان
شهرداری در ساماندهی دستفروشان پیشقدم شده اما سایر نهادها باید همکاری کنند
حامد فوقانی/ خبرنگار:
«شهرداری برای ساماندهی دستفروشان و بساط‌گستران دست‌کم برای شب عید امسال برنامه‌ای ویژه را اجرا خواهد کرد؛ البته برنامه‌ای که برای طولانی‌مدت طراحی می‌شود و جامع خواهد بود»؛ این مطلب را می‌شود از فحوای صحبت‌های محمدعلی نجفی در شورای معاونین شهرداری تهران برداشت کرد.
او که از ابتدای دوره جدید مدیریت شهری، با انتقاد نسبت به سدمعبر، بر رفع این پدیده تأکید کرده، خبر از آماده‌سازی طرحی جامع برای این منظور به زودی داده است. این در حالی است که دیروز معاون وی از بررسی راهکارهایی برای برخورد با سد معبر وانتی‌ها خبر داد.
جانمایی نقاطی برای دستفروشی
هر آنچه در مورد دستفروشی، سدمعبر آنها و وانت‌بارها مطرح می‌شود، یک‌وجه ندارد.
درواقع اینها موضوعاتی چندوجهی هستند که باید از سوی دستگاه‌های مختلف مورد توجه قرار گیرند اما نکته اینجاست که به‌نظر می‌رسد ابتدای امر باید دستفروشی به‌عنوان بخشی از اقتصاد غیررسمی پذیرفته شود و سپس با همکاری دستگاه‌های مسئول نسبت به ساماندهی‌ْاش اقدام کرد.
در همین ارتباط حسن رباطی، معاون امور مناطق شهرداری تهران گفت: «به‌طور قطع مشکلات دستفروشی و سدمعبر با بیکاری و مشکلات اقتصادی مرتبط است. جانمایی نقاطی برای ساماندهی با مدیریت ویژه، برای تراکم سدمعبر در مناطق مختلف باید به‌صورت جدی پیگیری شود.» وی اعتقاد دارد که فرهنگسازی از طریق رسانه‌های عمومی بسیار لازم است و اگر از طریق این ارگان و امکانات رسانه‌ای آسیب‌ها و معضلات دستفروشی، سدمعبر و تخلفات آنها به مردم اطلاع‌رسانی شود، ساماندهی نیز با سهولت بیشتری صورت خواهد گرفت.
رباطی همچنین بر ضرورت آموزش نیروهای شهربان، حریم‌بان و نیروی انتظامی برای برخورد مناسب تأکید کرد و ساماندهی سدمعبر و دستفروشان با حداقل درگیری را منوط به همکاری نیروی انتظامی و دستگاه قضایی دانست.
لزوم حضور اتاق‌های اصناف
شرکت شهربان و معبربان شهر تهران به‌واسطه وظایفی که داشته طی سال‌های اخیر در موضوع ساماندهی دستفروشان و بساط‌گستران همیشه پای ثابت و اصلی قضیه بوده و به همین‌خاطر بیشتر از سایرین زیر ذره‌بین قرار گرفته است.
این شرکت در 2سال گذشته ایجاد بازارهای موقت را دنبال کرده که در مواردی موفقیت‌های خوبی حاصل شده و گاهی اوقات به‌دلیل عدم‌اقبال دستفروشان و شهروندان، چندان رونق نگرفته و ناموفق بوده است. حال از این شرکت خبر می‌رسد که برای بازار شب عید امسال و حضور دستفروشان در کمال آرامش، برنامه‌های متفاوتی نسبت به سال‌های گذشته برای این منظور تهیه شده است.
این برنامه پس از تأیید از سوی معاونت خدمات شهری به‌زودی اعلام خواهد شد و احتمالا شامل چند بازارچه موقت در اطراف مکان‌های پرتردد و شلوغ پایتخت و چهارراه‌های اصلی شهر خواهد بود.
در این بین الهام فخاری، رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران به همشهری گفت که این کمیته نیز با بررسی‌های لازم و شنیدن نظرات کارشناسان، مدیران شهری و حتی تعدادی از دستفروشان، راهکارهای مناسبی را برای ساماندهی به‌دست آورده است.
وی با اشاره به برگزاری نشست‌های تخصصی دستفروشی در قالب نشست‌های «تهران امید دارد» گفت: «آمار نشان می‌دهد که قدرت خرید زنان و جوانان کاهش پیدا کرده و این افراد گرایش به خرید از دستفروشان دارند؛ بنابراین باید گفت‌وگوی مشترک بین‌نهادی در این زمینه شکل بگیرد؛ اتاق اصناف و اتاق بازرگانی باید با مدیریت شهری در این زمینه جلسه بگذارند.
در طرح‌های ساماندهی می‌توان حق عضویت و مالیات حداقلی در نظر گرفت و از سوی دیگر برای دستفروشان شناسنامه تهیه کرد.»
دستفروشان شناسنامه می‌خواهند
شناسنامه‌دار شدن دستفروشان مورد نظر اغلب جامعه‌شناسان نیز هست.
به‌طور نمونه حسین ایمانی‌جاجرمی، رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران به همشهری گفت: «من در سفر به فلورانس، میلان، آتن و پاریس مشاهده کردم که این شهرها هم پر از دستفروش هستند اما آنها کاملا در فضایی فعالیت می‌کنند که نه‌تنها آسیبی به شهر وارد نمی‌شود، بلکه باعث رونق گردشگری هم می‌شوند؛ دستفروشانی که شناسنامه دارند.»وی افزود: «نیروی انتظامی، وزارت کشور، وزارت کار، رفاه اجتماعی و تعاون باید در کنار شهرداری قرار بگیرند تا به جای اینکه موضوع مثل اکنون رها شده باشد و فقط همه از دیگری انتقاد کنند، هماهنگی‌ها لازم صورت بپذیرد.» به گفته عضو هیأت مدیره انجمن جامعه‌شناسی شهر باید برای دستفروشان اتحادیه و تشکل‌هایی ایجاد شود.
وی با بیان اینکه دستفروشان و عرضه‌کنندگان غذاهای خیابانی عامل مهمی در خروج از شب‌مردگی می‌توانند باشند، پیشنهاد داد: «برای ساماندهی وانت‌بارها، مسئولان و ذینفعان به سمت استفاده از نرم‌افزارها بروند و در قالب آن مسئولیت‌های اجتماعی را نیز تعریف کنند.»
قرق محله‌ای با 200دستگاه وانت
اینطور که حسن رباطی، معاون هماهنگی امور مناطق شهرداری تهران گفت: در بررسی‌های صورت‌گرفته 1815وانت سدمعبر با محل استقرار مشخص، شناسایی‌شده‌اند.
از این تعداد وانتی یک‌سوم در محله‌های منطقه یک پایتخت فعال هستند.
به گفته رباطی براساس مشاهدات گاهی اوقات یک نفر مالک چندین وانت‌بار است و در مواردی 200دستگاه وانت، در یک محل به نام یک نفر است.
وی اعلام کرد که به همین منظور راهکارهای مناسب‌تری برای برخورد قانونی و مقابله با آنها در حال بررسی است. معاون شهردار تهران همچنین با اشاره به مشکلات ناشی از توقف موتورسیکلت‌ها در حاشیه معابر به‌خصوص منطقه12، گفت: گاهی اوقات موتورسیکلت‌ها یک لاین خیابان را اشغال می‌کنند که برای تصمیم‌گیری در مورد این موضوع سلسله جلساتی برای چاره‌اندیشی برگزار و نتایج خوب و قابل‌قبولی حاصل‌شده است.
وی با اشاره به لزوم برنامه‌ریزی در مورد نظارت بر تخلفات شهرسازی و مقابله با آن در آستانه سال97 تصریح کرد: «هرگونه گودبرداری 15روز قبل و پس از سال جدید متوقف می‌شود.»
