کار متفاوت اهالی محله راه‌آهن در ماه محرم؛ بازدید از مرکز نگهداری معلولان ذهنی
نذر مهربانی به نام اباعبدالله ع
فاطمه عسگری‌نیا| خبرنگار:
مناطق 11و21
«نذر مهربانی» دیگر واژه‌ای غریب و ناآشنا برای کسی نیست. نذوراتی که چند سالی می‌شود در سایه رشد و گسترش شبکه‌های اجتماعی، کمپین‌ها و هشتک‌های بسیار در ایام خاص سال، از سوی مردم خیر در جامعه رواج یافته‌اند. از آنجا که ماه محرم فرصت خوبی برای ترویج این دست از نذورات است، اهالی محله راه‌آهن نیز با فرارسیدن ماه محرم و ایام سوگواری اباعبدالله‌الحسین(ع) تصمیم گرفتند دسته‌جمعی به مرکز خیریه «فدک» در منطقه 21 رفته و نذر مهربانی‌شان را با کشیدن دست نوازش بر سر دختران معلول ذهنی ادا کنند. برنامه‌ای که با همت دبیر شورایاری محله راه‌آهن اجرا و همشهری محله با آنها همراه شد تا راوی این حرکت خداپسندانه باشد.
ساختمان قدیمی و سرسبز «مرکز نگهداری دختران معلول ذهنی فدک» همزمان با ماه محرم در حالی پذیرای مردم نیکوکار محله راه‌آهن بود که اهالی مددجوی آن با دیدن لبخند گرم و دست نوازشگر مادران محله، قند در دلشان آب شده بود. همه از حضور مهمانان در مرکز خبر داشتند. به همین دلیل بود که مریم برای استقبال و خوش‌آمدگویی به میهمانان، به حالت خبردار کنار در ورودی «پاویون نرگس»، انتظار مادران محله راه‌آهن را می‌کشید، همین که چشمش به دکتر «رجبی»، یا همان «بابا جلال» مرکز می‌افتد، همه چیز از یادش می‌رود تا روایت دردهای شبانه‌اش را به استقبال گرم از مهمانان ترجیح دهد. دکتر رجبی می‌گوید: «وقتی این مرکز ساخته شد، قرار بود شرکت تولیدی و صنعتی همجوارش که برای حمایت از این مجموعه راه‌اندازی شده بود، هزینه‌های آن را از محل یک در صد درآمد حاصل از فروشش تأمین کند، این در حالی است که متأسفانه طی 30 سال گذشته تأمین هزینه‌های مرکز از این محل قطع و موجب شده تا مرکز در تأمین هزینه‌ها با مشکلاتی روبه‌رو شود.» همین‌طور که دکتر مشغول ارائه گزارشی از تاریخچه این مرکز است، «مامان معصومه» مادر یار پاویون نرگس، از مهمانان به گرمی پذیــرایـی می‌کند. معصومه 9 ماهی می‌شود که در این مرکز مشغول به کار است. او می‌گوید: «کار کردن در کنار این بچه‌ها بابت دل پاک و معصومی که دارند آرامش و برکت را به زندگی من آورده است.»
با نذر مهربانی شعور حسینی را نمایش دهیم
هنگامی که مشغول صحبت با مامان معصومه هستیم، بانوان محله راه‌آهن مشغول بستن سربندهای «یاحسین» بر سر دختران پاویون نرگس هستند. «زهرا» یکی از دخترک‌های مو تراشیده مرکز، در حالی‌که دستی بر سر تراشیده‌اش می‌کشد، می‌پرسد: «سرم خوشگل شده؟» پاسخش را مادر شهید «شاهپور گل‌کن» به مهربانی می‌دهد و در حالی‌که بوسه‌ای مادرانه بر سرش می‌زند، می‌گوید «کاش همه مردم شهر در این ایام با نذر مهربانی در کنار شور حسینی، شعور حسینی را هم در جامعه ترویج کنند.» دخترک‌های فدکی هریک با سربندهای «یا حسین» مشغول شمردن حاجت‌هایشان بودند. «آتنا» یکی از این مددجویان بود که در میان خنده و گریه‌اش از امام حسین(ع) می‌خواست هرچه زودتر او را به خانه بازگرداند. او ملتمسانه از بانوان محله راه‌آهن می‌خواهد که برای برادر بیمارش دعا کنند. «مریم» هم زیارت خانه خدا و کربلا را آرزو می‌کند.
40 مددجو توان یادگیری دارند
از میان 300 مددجوی حاضر در مرکز خیریه فدک، 40نفر توانایی یادگیری دارند. دخترهایی که پس از استعدادیابی در کـلاس «مـامـان فــاطمه» قدم‌های بعدی آموزشی را برمی‌دارند. «فاطمه نیک‌امید» مربی خندان و مهربان این کلاس می‌گوید «بچه‌های این کلاس پس از آموزش در رشته‌های گلدوزی، تکه‌دوزی، قلاب‌بافی و بافتنی با توجه به استعدادی که دارند در کلاس‌های آموزشی تقسیم می‌شوند.» او در حالی که با لبخند و مهربانی بسیار به مددجویان کلاس خود نگاه می‌کند که می‌گوید «بچه‌های ما علاوه بر حفظ کردن 15 سوره قرآن، آیت‌الکرسی را نیز از حفظ می‌خوانند» تابلوهای در و دیوار اتاق استعدادیابی، حکایت از وقت گرانبهایی است که این مربی برای آموزش بچه‌های کلاسش صرف کرده است. تابلوهایی که هرکدامشان منبع درآمدزایی برای این بچه‌ها محسوب می‌شود.
چراغ کارگاه‌های آموزشی روشن
زمانی که با بچه‌های کلاس استعدادیابی خداحافظی می‌کنیم، صدای قژ قژ چرخ‌های کارگاه خیاطی، بانوان محله را به سمت خود می‌کشد. در کارگاه خیاطی دختران معلول ذهنی همه نیازمندی‌های مرکز با نظارت مربی و مددجویان هنرمند آماده می‌شود، از ملحفه‌های رنگی گرفته تا لباس و ملحفه‌های مورد نیاز دخترک‌ها. «مامان لیلا» یا همان مادریار این بخش می‌گوید: «در این کارگاه 6 دختر توانمند با من همکاری کرده و نیازهای دوخت‌و‌دوز مرکز را تأمین می‌کنیم.» توانمندسازی دختران معلول ذهنی مرکز خیریه فدک به این ختم نمی‌شود. مقابل کارگاه خیاطی، نقش و نگار گلیم‌های برجسته چشمنوازی می‌کند. «مهری» و «شقایق» مددجوهای عضو این کارگاه آموزشی، حسابی مشغول شانه‌زنی و رج‌بافی گلیم‌هایشان هستند. «الهام عسگریان» مربی این کلاس آموزشی می‌گوید: «بچه‌ها در این کلاس با عشق و علاقه وصف‌نشدنی شرکت می‌کنند و تولیداتشان قابل عرضه در بازار است، او به حدی از حضور در این کلاس و آموزش به دخترک‌ها رضایت دارد که می‌گوید «اگر 2 روز مرخصی بروم دلم برای بچه‌ها تنگ می‌شود، اینجا قطعه‌ای از بهشت روی زمین است» حرف این مادریار وقتی به همه ثابت می‌شود که دختران کلاس صنایع‌دستی در میان رنگ و لعاب کارهای هنری‌شان، دنیای زیبایی را برای همه به تصویر می‌کشند. مادر یار این کلاس «نهال جاهدی» است. دختر 24 ساله‌ای که با صبر و حوصله‌ای وصف نشدنی به مددجویان کلاسش، نقاشی، پولک‌دوزی و تولید کیف‌های چرمی را یاد می‌دهد. او در حالی‌که با مهربانی «زهرا» را در آغوش کشیده، می‌گوید «پیش از اینکه به‌عنوان مربی در این مرکز مشغول به کار شوم، برای آرامش دلم به این مرکز می‌آمدم. اینجا دنیای دیگری با آدم‌هایی بی‌غل و غش است که بودن در کنارشان حقیقت زندگی را به من نشان می‌دهد.» کلاس مامان نهال جایی است که یادگاری اهالی محله در قالب یک تابلو هنری به دیوارش تکیه می‌زند. این تابلو مزین به نام خدا، خاطره حضور اهالی محله را در این مرکز جاودانه می‌کند.
نیازمند تقویت نوعدوستی
«علی‌اصغر فراهانی» دبیر شورایاری محله راه‌آهن، تقویت مشارکت مردم محله خود را در فعالیت‌های خیرخواهانه یکی از برنامه‌های شورایاری و سرای محله راه‌آهن برشمرده و می‌گوید: «ما در جامعه نیازمند تقویت حس نوعدوستی و انساندوستی هستیم و این مهیا نمی‌شود مگر با حضور مردم محله در چنین مراکزی.» او ادامه می‌دهد: «همبستگی و همراهی اهالی یک محله در امور خیرخواهانه سبب می‌شود تا بخش قابل توجهی از مشکلات اجتماعی کاسته شود. موضوعی که اگر مورد توجه شورایاری‌ها و سراهای محله قرار بگیرد، نتیجه‌اش کاهش آسیب‌های اجتماعی خواهد بود.»
نیازمند کمک خیّران و همشهریان
قطعه بهشتی که مادریارها از آن دم می‌زنند، این روزها برای ادامه فعالیت و ارائه خدمات رایگان به مددجویانش، نیازمند کمک خیّران و عموم مردم است. «رویانیان» مدیر مرکز نگهداری دختران معلول ذهنی خیریه فدک می‌گوید: «مجتمع نگهداری شبانه‌روزی فدک، هم‌اکنون 300دختر معلول ذهنی، جسمی، بینایی، گفتاری، اوتیسم و سندرم‌داون را نگهداری می‌کند. مددجویانی که حدود 95درصد خانواده‌هایشان را خانواده‌هایی با 2 یا چند معلول که از قضا جزو اقشار کم‌درآمد و محروم جامعه هستند.» او می‌گوید: «از مجموع 115 نیروی انسانی شاغل در این مرکز حدود 90 نفر را زنان سرپرست خانوار تشکیل می‌دهند که هریک از این افراد نیز درگیر مسائل و مشکلاتی هستند که در سایه فعالیت در این مجموعه به بخشی از این مشکلات فائق آمده‌اند.» مدیرمرکز خیریه فدک در ادامه با بیان اینکه 45 نفر از 300 مددجوی مرکز خیریه تحت مدیریتش توان یادگیری را دارند، یادآور می‌شود: «امروز این دختران در قالب کلاس‌های استعدادیابی، گلیم‌بافی، خیاطی و هنرهای دستی مشغول آموزش هستند و محصولات تولیدی آنها به نفع مرکز خیریه در بازار عرضه می‌شود.» مرکز نگهداری دختران معلول ذهنی فدک که از سال 1347 در محل کنونی مشغول به کار است، دی سال گذشته از سوی بهزیستی تهران به مؤسسه خیریه «فدک‌باغ رضوان» واگذار شده است. رویانیان در این‌باره می‌گوید: «طی ماه گذشته با همکاری و همراهی هیئت امنا و خیّران توانسته‌ایم هزینه‌های این مرکز را تأمین کنیم.» او با بیان اینکه یک هشتم هزینه‌های مرکز با مشارکت خیّران تأمین می‌شود، می‌گوید: «مرکز خیریه فدک برای ارائه خدمات بهتر به مددجویان و خانواده‌های آنها به مشارکت بیشتر مردم نیازمند است.»
