کنجکاوی خبرنگار همشهری محله او را به خانه‌هایی در جوادیه رساند که کسب و کار غیربهداشتی راه‌انداخته‌اند
بسته‌بندی گوشت و مرغ در وان حمام!
مریم قاسمی|خبرنگار:
منطقه16
وقتی برحسب اتفاق گذرم به کوچه شهید صفوی می‌افتد، تصور نمی‌کردم که اینجا سر نخی پیدا شود که مرا به یک سوژه غیربهداشتی و به قول معروف سوژه «بودار» برساند. فقط چند متری راه پیموده بودم که بوی تندی از داخل سطل زباله مکانیزه جانمایی شده در کوچه به مشام می‌رسد، بوی مشمئز کننده زباله آمیخته با بوی گوشت متعفن و خونابه. لحظه‌ای نمی‌توانستم کنار آن تاب بیاورم به ناچار دقایقی صبر می‌کنم تا فردی از راه برسد تا داستان را از او بپرسم. آقایی میانسال در حالی که کیسه‌ای میوه دستش گرفته عصازنان از کنارم رد می‌شود. بعد از سلام و احوالپرسی، سؤال می‌کنم. سری تکان می‌دهد و می‌گوید: «جواب سؤال داخل سطل است نه بیرون آن، دختر جان!» پس از شنیدن این جمله، سمت سطل زباله می‌روم تا داخل آن را خوب ببینم.
مقدار زیادی ضایعات و دور‌ریز گوشت و مرغ کنار دیگر زباله‌ها مثل مقوا، پارچه و... روی هم تلنبار شده و بوی بدی از آنها بیرون می‌آید. آقای همسایه که می‌بیند موضوع آنقدر برایم اهمیت داشته که سرم را داخل سطل زباله کثیف انداخته‌ام، نزدیک می‌آید و با نوک عصایش شیرابه و خونابه کنار سطل زباله را نشانم می‌دهد و همچنان که ژست یک کارآگاه به خود گرفته، می‌گوید: «خط این خونابه‌ها را که کف آسفالت ریخته، بگیر و جلو برو. سرنخ همانجاست.» او بلافاصله راهش را به سمت یکی از خانه‌ها کج می‌کند و داخل آنجا می‌شود و ما سرنخ را می‌گیریم و مقابل یک خانه قدیمی می‌رسیم.
در ادامه گزارش میدانی از محله جوادیه، با عبور از کوچه‌پسکوچه‌های شلوغ و متراکم آن و با همکاری اهالی، خانه‌هایی را شناسایی می‌کنیم که به گفته بومیان محله، مدت‌هاست به مکان پاکسازی استخوان‌های گاو و گوسفند و چرخ کردن دورریزهای گوشت و مرغ، مثل پوست و چربی، سنگدان و... تبدیل شده‌اند. تأسف‌بار‌تر اینکه این افراد کاملاً غیربهداشتی مواد اولیه برخی اغذیه‌فروشی‌ها، کبابی‌ها و حتی تولیدی‌های غیر‌مجاز سوسیس و کالباس شهر تهران و حاشیه را تأمین می‌کنند.
سکوتم از رضایت نیست
رد خونابه‌ها و شیرابه‌های ریخته شده کنار سطل زباله مکانیزه را که می‌گیرم، در میانه‌های کوچه، به خانه‌ای قدیمی و فرسوده می‌رسم که از پنجره‌های چوبی زهوار در رفته و رنگ پریده آن مشخص می‌شود بیش از 70 سال عمر دارد، خانه‌هایی که داخل آن عده‌ای بدون مجوز کسب و کار غیربهداشتی راه انداخته و جان و سلامت مردم را به بازی گرفته‌اند. یکی از ساکنان در حالی که نمی‌خواهد شناخته شود، می‌گوید: «در محله‌مان چند خانه فرسوده و قدیمی وجود دارد که عده‌ای آنجا ضایعات گوشت و مرغ را پاک می‌کنند و پس از چرخ کردن، آنها را داخل کیسه نایلون می‌ریزند و پشت موتورسیکلت و ماشین می‌گذارند و برای فروش به مناطق مختلف می‌برند.» «احمد» کاسب قدیمی محله جوادیه نیز از این وضع حسابی شاکی است، اما دوست ندارد جلو دوربین عکاس ما قرار بگیرد چون به‌زعم خود ممکن است به دردسر بیفتد. او در حالی که حواسش به اطراف است می‌گوید: «تعداد این خانه‌ها که شهروندان و چند خانواده تبعه افغان در آن زندگی می‌کنند در جوادیه زیاد شده است. مردم از این وضع ناراحت هستند، اما می‌ترسند اگر این خانه‌ها را لو بدهند، برایشان مشکلاتی ایجاد شود. برای همین ترجیح می‌دهند سکوت کنند.»
زنگ خطر سلامت شهروندان
در جوادیه، تعداد فروشگاه‌ها و مغازه‌هایی که محصولات پروتئینی مثل گوشت و مرغ عرضه می‌کنند، زیاد است. شاید این موضوع به فعالیت کشتارگاه تهران و جگرکی‌های اطراف میدان بهمن ارتباط داشته باشد تا افراد سودجو هم از این فرصت برای درآمد‌زایی و پر کردن جیب خود استفاده کنند. اهالی کوچه شهید صفوی در یک موضوع اتفاق نظر دارند و آن وجود کسب و کارهای غیربهداشتی و بدون مجوز در این محله است. «علیرضا» فرهنگی بازنشسته است که به دلیل فراغت‌کاری خیلی خوب امور محله را زیر نظر دارد. می‌گوید: «افرادی که در این خانه‌ها زندگی می‌کنند به‌صورت گروهی کار می‌کنند، از کودک 8ـ 7 ساله تا پیرمرد 70 ساله. در برخی از ساعت‌های روز به‌صورت دسته‌های 4 یا 5 نفری در خیابان راه می‌افتند و از فروشگاه‌ها و مغازه‌ها، نخاله و دور‌ریز گوشت و مرغ می‌گیرند و به این خانه‌ها انتقال می‌دهند.
«حمیرا» از بانوان هم‌محله‌ای کاملاً اتفاقی داخل یکی از این خانه‌ها شده و ماجرا را از نزدیک دیده است. او می‌گوید: «برای این افراد مهم نیست با کارشان تا چه اندازه جان و سلامت مردم را به خطر می‌اندازند. آنها داخل حمام یا دستشویی این ضایعات را می‌شویند و بعد از تمیز‌کاری و جداسازی بخش‌های غیرقابل استفاده، آنها را چرخ و گوشت چرخ‌کرده را با وانت یا موتورسیکلت در نقاط مختلف شهر توزیع می‌کنند.» «فرهاد» از اهالی خیابان 20متری جوادیه نیز بر صحبت‌های این شهروند صحه می‌گذارد و می‌گوید: «متأسفانه این افراد بی‌رد و نشانه کار می‌کنند تا گیر نیفتند. بگذریم که اگر مسئولان مربوطه بخواهند وارد این خانه‌ها شوند باید از هفت‌خوان رستم عبور کنند. یعنی تا بخواهند مجوز ورود به منزل بگیرند، آنها سریع خبر‌دار می‌شوند.» او با بیان اینکه مردم خودشان باید هوشیار باشند می‌گوید: «مغازه‌دارها و صاحبان فروشگاه‌ها نباید ضایعات گوشت و مرغ را در اختیار این افراد بگذارند چون با جان مردم بازی می‌کنند. بعد هم اگر مردم در گوشه و کنار شهر می‌بینند که غذای ارزان فروخته می‌شود باید به ماجرا شک کنند. این به اصطلاح غذاها ممکن است با همین مواد ضایعاتی درست شده باشند.» پیگیری‌های ما از مسئولان نتایجی نداشت و برای آگاه‌سازی مسئولان و برخورد با متخلفان که سلامت مردم را به خطر می اندازند، مجبور به انتشار سریع گزارش شدیم، اما همشهری محله آماده است نظرات مسئولان بهداشت را در این زمینه شنیده و منتشر کند.
طبق وظیفه پیگیری می‌کنیم
«امور و مسائلی که مربوط به بخش بهداشت باشد باید از طریق مسئولان حوزه بهداشت با حساسیت و دقت مورد بررسی قرار گیرد، اما طبق وظیفه‌ای که در قبال شهروندان داریم، این موضوع را در نخستین جلسه مدیران ادارات و سازمان‌ها مطرح می‌کنیم تا چاره‌ای اساسی برای آن پیدا شود.» «محمد طالبی» شهردار ناحیه یک منطقه16 با بیان این مطلب اضافه می‌کند: «جدا از بحث بهداشت مواد‌غذایی و... مسئله تغییر کاربری‌ها یعنی تبدیل کاربری مسکونی به تجاری و محل کسب و کار جای پیگیری دارد که اگر شهروندان این مسئله را به سامانه همگانی 137 اعلام کنند با قید فوریت پیگیری و در صورت تأیید کارشناسان مربوطه نسبت به اخطار قانونی و پلمب این خانه‌ها اقدام خواهد شد.»
