چاه‌ها کنتوردار می‌شوند

مریم جباری| اراک -  خبرنگار:

 بر اساس آمار و اطلاعات موجود بیشترین میزان مصرف و هدررفت آب در استان مرکزی مربوط به بخش کشاورزی است. این آمار در شرایطی منتشر می‌شود که مرکزی جزو 10 استان برتر کشور در تولید محصولات استراتژیک کشاورزی به حساب می‌آید ‌و همین امر باعث شده موضوع هدررفت آب در استان با جدیت بیشتری دنبال و یا به نوعی مدیریت شود.
طبق شواهد موجود، مشکل اصلی بخش کشاورزی در مرکزی آبیاری به روش سنتی است و به گفته کارشناسان این حوزه، این روش غیر از خسارات جبران‌ناپذیر به منابع آبی هیچ سود دیگری برای استان ندارد.

در چند وقت اخیر، اداره آب منطقه‌ای استان مرکزی اقدام به نصب کنتورهای هوشمند روی چاه‌های مجاز به عنوان راهکاری اساسی برای کنترل و مدیریت مصرف آب استان مرکزی کرده که نویدبخش روزهای خوب برای کشاورزی استان است، اما کُندی در اجرای این پروژه هنوز نتوانسته در کاهش مصرف آب بخش کشاورزی تأثیرگذار باشد.
با توجه به ضرورت این اقدام، قرار است تا پایان سال97، 30 درصد چاه‌های استان به کنتورهای هوشمند مجهز ‌شوند و آب منطقه‌ای استان این مسئله را با جدیت دنبال می‌کند.


کنترل میزان آب مصرفی با کنتورهای هوشمند

یک کارشناس حوزه آب و کشاورزی در استان مرکزی می‌گوید: قوانینی از جمله توزیع عادلانه آب، تعیین تکلیف چاه‌های بدون پروانه و غیرمجاز و برداشت بیش از اندازه از چاه‌های مجاز باعث شده استفاده از کنتورهای حجمی و تعادل‌بخشی در منابع آبی بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار گیرد. 
«محسن ابراهیمی» به همشهری بیان می‌کند: با نصب کنتورهای هوشمند از مصرف بی‌رویه آب‌های زیرزمینی جلوگیری خواهد شد و علاوه بر آن، راندمان بیشتری نیز در این حوزه حاصل می‌شود. کنتورهای هوشمند در صورت افزایش بی‌رویه آب به طور خودکار قطع می‌شوند و همین مسئله امکان بهره‌برداری بیش از حد مجاز را به بهره‌بردار نمی‌دهد.

وی ادامه می‌دهد: کشور و استان مرکزی تا رسیدن به تغییر روش در آبیاری از سنتی به مدرن باید نصب کنتورهای هوشمند روی چاه‌های مجاز را به عنوان یک سیاست و هدف اصلی دنبال کند. این امر باعث می‌شود تا حدودی از بحران آب جلوگیری و به مدیریت بهینه در منابع آبی به‌ویژه آ‌ب‌های زیرزمینی دست پیدا کنیم.این کارشناس حوزه آب و کشاورزی می‌افزاید: نظارت بر مصرف آب گامی مثبت در زمینه کنترل مصرف به‌ویژه در بخش کشاورزی است، زیرا کشاورزان و چاه‌های آب کشاورزی جزو پرمصرف‌ترین مشترکان آب‌های زیرزمینی هستند.

ابراهیمی اظهار می‌کند: با توجه به اینکه مدیریت مصرف آب یکی از اولویت‌های جدی کشور و به‌ویژه استان مرکزی با دارا بودن ظرفیت‌های بسیار متنوع در حوزه کشاورزی است، جلوگیری از هدررفت و برداشت بیش از اندازه در بخش کشاورزی باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد. وی با اشاره به اینکه یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین موارد در زمینه مدیریت مصرف آب تحویل حجمی آب است تصریح می‌کند: در زمینه نصب کنتورهای حجمی الزامات قانونی در برنامه ششم توسعه وجود دارد تا میزان آب تحویلی و برداشت‌شده از سوی کشاورزان مورد بررسی قرار گیرد.


نصب کنتورهای هوشمند؛ نیازمند تأمین اعتبار

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مرکزی نیز می‌گوید: بخش بسیار زیادی از منابع آبی زیرزمینی در حوزه کشاورزی این استان مورد استفاده قرار می‌گیرد که بخشی از این میزان مصرف به دلیل استفاده از روش‌های سنتی آبیاری در کشاورزی است.
«عزت‌اله  آمره‌ای» بیان می‌کند: در برخورد با چاه‌های غیرمجاز تنها راهی که وجود دارد پر کردن چاه است، اما در چاه‌های مجاز در صورت اضافه برداشت هم نمی‌توان این کار را کرد. بنابراین تنها راهی که وجود دارد نصب کنتورهای هوشمند است.
وی ادامه داد: به منظور مدیریت مصرف آب در بخش کشاورزی استان، نصب کنتورهای هوشمند روی چاه‌های مجاز یکی از راهکارهای بسیار مهم است که این اقدام توسط آب منطقه‌ای استان با جدیت دنبال می‌شود. کنتورهای هوشمند دارای مزایای بسیار زیادی هستند که از مهم‌ترین این موارد در اختیار قرار دادن آب به بهره‌برداران به صورت حجمی است.
آمره‌ای اظهار می‌کند: علاوه بر مورد ذکرشده با نصب کنتورهای هوشمند مسئولان، این حوزه بر اساس ظرفیت منطقه و میزان مجوز برداشت، کنتور هوشمند را تنظیم می‌کنند و از برداشت بیش از حد مجاز جلوگیری می‌شود.

وی با اشاره به ضرورت و اهمیت تأمین اعتبار در زمینه نصب کنتورهای هوشمند یادآور می‌شود: در زمینه نصب این کنتورها روی چاه‌های کشاورزی استان حدود 30 میلیارد تومان اعتبار نیاز است تا بتوانیم تمامی چاه‌های مجاز را در حوزه کشاورزی به کنتورهای هوشمند مجهز کنیم.


تجهیز 7000 هزار حلقه چاه به کنتورهای هوشمند

معاون حفاظت و بهره‌برداری منابع آبی شرکت آب منطقه‌ای مرکزی می‌گوید: با توجه به کاهش بارندگی‌ها و کمبود منابع آبی و همچنین به منظور اجرای طرح احیا و تعادل‌بخشی، کنتورهای هوشمند برای 7 هزار حلقه چاه با هدف مدیریت مصرف آب و به ویژه آب‌های زیرزمینی تا پایان امسال نصب خواهد شد.
«محمود قدبیگی» بیان می‌کند: به همین منظور یکی از برنامه‌های مهم و اولویت‌دار امسال آب منطقه‌ای استان ارائه تسهیلات به کشاورزان با همکاری مسئولان برای نصب کنتورهای هوشمند است تا بتوانیم از مصرف بیش از حد مجاز آب‌های زیرزمینی جلوگیری کنیم.

وی ادامه می‌دهد: امسال نیز تاکنون یک هزار و 100 حلقه چاه مجاز به کنتورهای حجمی تجهیز شده‌اند که این اقدام تا پایان سال با یک برنامه‌ریزی هدفمند دنبال می‌شود. البته در این زمینه دستگاه‌های مربوطه نیز باید همکاری و تعامل لازم را به منظور تسریع در نصب کنتورها داشته باشند.