گزارش
پرورش ماهی در قفس‌های آبی گلستان
مدیرکل شیلات گلستان: پاک‌ترین مراکز تولید ماهیان سردابی در گلستان وجود دارد
زهرا خورشید کلایی| گرگان - خبرنگار:
بعد از این‌که مطالعات فاز نخست پرورش ماهی در قفس در جنوب دریای خزر تمام شد و این طرح به فاز دوم رسید، قرار بر این شد تا این طرح به عنوان یکی از طرح‌های مهم شیلات کشور در جنوب دریای خزر با لحاظ موازین محیط‌زیست دریایی، به بهره‌برداری برسد؛ طرحی که محیط‌زیست شیلات گلستان می‌گوید با استقبال خوبی از سوی صیادان مواجه شده است.
«سیدجواد قدس علوی» با بیان این‌که 500 تن سهم گلستان در تولید و پرورش ماهی در قفس از مجموع میزان ماهیان تولید شده به این روش در سه استان شمالی است، ادامه می‌دهد: به جرات می‌توان گفت پاک‌ترین مراکز تولید ماهیان سردابی کشور در گلستان قرار دارد و از همین رو متقاضیان پرورش ماهی در قفس و پن می‌توانند با اطمینان کامل بچه‌ماهی مورد نیاز خود را از داخل استان تامین کنند.
سواحل گلستان ایده‌آل است
وی در مورد مزیت‌های اجرای طرح پرورش ماهی در پن یا قفس می‌گوید: سواحل گلستان شرایط بسیار ایده‌آلی برای پرورش ماهی در پن را داراست و در این امر در کشور پیشرو هستیم.
قدس علوی بیان می‌کند: پرورش‌دهندگان ما باید شرایط تولید خود را متناسب با بازارهای جهانی پیش ببرند. وقتی تولید در کشور بالا می‌رود، راهی به جز صادرات باقی نمی‌ماند و صادرات هم ارزآوری و رشد اقتصادی کشور را به دنبال خواهد داشت.
این مسئول می‌افزاید: از تمام پرورش‌دهندگان استان می‌خواهیم که تولید خود را براساس استاندارد بازارهای جهانی پیش ببرند تا در زمینه صادرات آسان این تولید، مشکلی به وجود نیاید. او همچنین اظهار می‌کند: مطالعات اولیه سایت پشتیبان پن و قفس و اسکله شناور به اتمام رسیده و در آینده نزدیک احداث آن آغاز خواهد شد. اعتبارات لازم برای این بخش نیز از بخش اعتبارات ملی با تایید معاون وزیر و رئیس سازمان شیلات ایران تامین خواهد شد.
قدس علوی در مورد تعهدات شیلات گلستان در زمینه تولید ماهی در قفس و پن توضیح می‌دهد: براساس طرح پرورش ماهی در قفس و پن که از مهم‌ترین طرح‌های اقتصاد مقاومتی کشور است، در افق برنامه ششم 200 هزار تن، در افق 1404 مقدار 400 هزار تن و امسال میزان 50 هزار تن ماهی در کشور تولید خواهد شد.
وی بیان می‌کند: از این میزان 500 تن سهم تولید گلستان خواهد بود که براساس تعهدات ارائه شده امیدواریم این میزان تولید با کمک پرورش‌دهندگان و مجموعه شیلات استان محقق شود. همچنین از تمام پرورش‌دهندگان تقاضا داریم با رعایت اصول فنی و با نظارت اداره فنی شیلات استان سازه‌های مورد نظر را احداث کنند؛ چراکه صدور پروانه بهره‌برداری منوط به تایید اداره فنی شیلات استان خواهد بود.
با وجود تحریم‌ها، آبزیان ایران همچنان بازار دارند
اما «کلثوم رمضانی»، کارشناس ارشد شیلات می‌گوید: باید برای صادرات ماهیان پرورش یافته و حتی بازار فروش داخل برنامه‌هایی قابل اجرا تدوین شود. او معتقد است که اتحادیه اورپا بی‌شک می‌تواند یکی از گزینه‌های مناسب ماهیان خزری باشد چراکه تا پیش از کاهش صادرات ماهیان خاویاری و افزایش صادرات ماهی و میگو از کشور، یکی از بازارهای مهم ایران به شمار می‌آمده است.
رمضانی می‌گوید: طی چند سال اخیر هم به دلیل مشلاتی که خزر در مورد ماهیان خاوریاری تجربه کرده و هم به دلیل تغییر برخی سیاست‌ها، صادارات آبزیان ایران به سمت ماهی و میگو سوق پیدا کرده و ویتنام و روسیه و عراق و کشورهای حوزه خلیج هم دو بازار مهم بوده‌اند.
وی با بیان این‌که با اتخاذ سیاست‌های جدید عراق ما عملا نه در مورد ماهی که در مورد بسیاری از محصولات، بازار عراق را از دست داده‌ایم، می‌افزاید: اما این اتفاق اصلا به این معنا نیست که بازارهای جدیدی برای گسترش وجود نداشته باشد. کشورهایی هستند که بازار فروششان برای ایران با تحریم‌ها و تهدیدها تغییر نمی‌کند. اگر چه محدودیت در تبادلات بانکی، شرایط را به‌ویژه برای بازار اتحادیه اروپا دشوار می‌کند.
ایجاد ارزش افزوده با احداث کارخانه‌های فرآوری
این کارشناس ادامه می‌دهد: علاوه بر عوامل خارجی که ممکن است بازار صادراتی را تحت تاثیر قرار دهد، موضوع صادرات از منظر بهداشت جهانی هم بسیار اهمیت دارد. خوشبختانه اساسا تا امروز در صدور محموله‌های آبزی از خزر با هشدارهای بهداشتی مواجه نبودیم، اما هم اتحادیه اروپا و هم روسیه استانداردهای بهداشتی بسیار بالایی دارند. از سوی دیگر باید تلاش کرد تا محصولات با ارزش افزوده بالاتری صادر شوند و این به معنای احداث همزمان کارخانه‌های فرآوری و بسته‌بندی محصولات آبزی است.
وی با بیان این‌که این اتفاق نه تنها می‌تواند به صادرات ما کمک کند بلکه حتی می‌تواند در تولید میزان ارزش افزوده داخلی هم موثر باشد، می‌افزاید: امروز بخشی از مصرف مواد دریایی یا آبزیان به محصولاتی در کشور اختصاص دارد که فرآوری شده، اما وارداتی‌اند. نمونه‌ای از آن‌که با واکنش‌های صریح تولیدکنندگان و پرورش‌دهندگان داخلی ماهی مواجه شده بود، در مورد تیلاپیا بود که فروش فیله آماده طبخ آن، با بسته‌بندی به شدت بر بازار داخلی ماهی تاثیر گذاشته بود. طبیعتا استقبال بیشتر و تقاضای بیشتر هم میزان واردات را زیاد می‌کرد.
رمضانی اظهار می‌کند: پژوهش‌های زیادی روی این ماهی انجام شد و در نهایت سازمان شیلات به این نتیجه رسید که در آب‌های غیر متعارفی که قابلیت پرورش ماهیان بومی را ندارد، می‌توان گونه‌ای از این ماهی با جنس نر که قابلیت تکثیر ندارد را پرورش داد تا هم به تقاضای داخلی پاسخ داده شود و هم واردات به تولیدکنندگان داخلی ضربه نزند.
این کارشناس بیان می‌کند: معتقدم در مورد پرورش ماهی در قفس هم باید چنین ملاحظاتی دیده شود و البته پرورش ماهی بدون کارخانه‌های فرآوری و بسته‌بندی، حتی تولید غذای ماهی و مانند آن پیش نمی‌رود.
