گزارش
واسطه‌ها، عامل گرانی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان: با تشکیل تعاونی‌ها تلاش می‌کنیم دست دلالان کوتاه شود
سیدرضا حسینی‌زاده | تبریز – خبرنگار:
قیمت بالای میوه و محصولات کشاورزی و باغی به‌ویژه محصولاتی که در خود استان کاشت و برداشت می‌شود، مورد انتقاد قرار گرفته است. خریداران معتقدند با توجه به صادر نشدن این محصولات به خارج از استان و حتی کشور، تداوم گرانی این محصولات برای شهروندان سوال‌برانگیز است. از سوی دیگر کشاورزان و باغداران هم از قیمت پایین محصولی که می‌فروشند گلایه دارند و گاه و بیگاه در گوشه کنار شهر می‌توان وانت‌بارهایی را دید که با تابلوی عرضه مستقیم میوه آن هم با قیمتی بسیار کمتر از مغازه‌های میوه‌فروشی، خود‌نمایی می‌کنند. اما حلقه واسط در این میان چیست و چرا باید هم کشاورزان و هم شهروندان از قیمت‌های متفاوت در عرضه و فروش گله‌مند باشند؟
مغازه‌داران ما را نمی‌شناسند
یکی از رانندگان وانت‌بار که هندوانه‌های ریز و درشت را به قیمت زیر 700 تومان به فروش می‌رساند، درباره علت تفاوت قیمت این محصول در وانت‌بارها با مغازه‌ها می‌گوید: این هندوانه‌ها را خودم کاشته و برداشت کرده‌ام، اما دلالان هنگام برداشت محصول پول زیادی را پرداخت نمی‌کنند، به همین دلیل ترجیح دادم خودم خرده‌فروشی کنم.
«ناصر جمالی» با اشاره به این‌که مشکلاتی هم برای فروش محصولاتش با این شرایط دارد، می‌افزاید: شهروندان با شک و تردید از من خرید می‌کنند. عده‌ای ترازو را سبک سنگین می‌کنند و عده‌ای هم کنایه می‌زنند که حتما میوه کیفیت مناسبی ندارد اما واقعیت این است که دلالان سود اصلی را به جیب می‌زنند؛ از ما ارزان می‌خرند و به مغازه‌دارها گران می‌فروشند. بارها شاهد بوده‌ایم که بار میوه را همزمان با بار زدن روی کامیون به قیمت گران‌تر به فروش رسانده‌اند. وی در پاسخ به این‌که چرا مستقیما با میوه‌فروش‌ها و میادین میوه‌وتره‌بار ارتباط ندارید تا از شر خرده‌فروشی خلاص شوید، می‌گوید: آنها ما را نمی‌شناسند و حاضر به خرید از باغدار نیستند.
مافیای دلالان
یکی از مغازه‌داران منطقه ولیعصر که هندوانه را کیلویی 2 هزار تومان می‌فروشد، درباره این تفاوت قیمت‌ها می‌گوید: ما میوه را از میدان و از بارفروشان تهیه می‌کنیم. طبق فاکتور سود مشخص شده تا 30 درصد را اعمال می‌کنیم و گرانفروشی در میان نیست.
«احد خرسندی» ادامه می‌دهد: از باغداران و کشاورزان نمی‌توانیم خرید کنیم، چراکه این مساله خود مشکلاتی به دنبال دارد و ممکن است واسطه‌ها دیگر به ما میوه نفروشند.
باغدار ممکن است یک یا حداکثر چند محصول را بفروشد و مدت کوتاهی می‌تواند نیاز ما را تامین کند اما در بقیه ایام سال نیاز به تزریق میوه از سوی واسطه‌ها وجود دارد. در صورتی که ما خودمان به خرید میوه اقدام کنیم، آنها به صورت هماهنگ از عرضه میوه به مغازه‌دارانی که خرید مستقیم دارند، خودداری خواهند کرد.
وی می‌افزاید: مشکل دیگری که وجود دارد، نبود ساز و کار مشخص برای خرید مستقیم از کشاورزان است. باید تشکل‌های وابسته به خود کشاورزان و باغداران فعال باشند تا در زمان بروز مشکل مانند بار مرجوعی یا صدور فاکتور فروش بتوانند ایفای نقش کنند تا متهم به خرید میوه دزدی از سوی نهادهای نظارتی نشویم.
ضرورت تقویت تعاونی‌های باغداران و کشاورزان
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان می‌گوید: سیاست دولت مبتنی بر تنظیم بازار میوه از طریق فعالان بخش خصوصی با محوریت بهره‌برداران و تعاونی‌هاست که در این زمینه فعال هستند. البته از چند سال قبل برای تقویت تعاونی‌های کشاورزی برای کوتاه شدن دست دلالان تلاش کرده‌ایم.
«اکبر فتحی» با بیان این‌که تعاونی‌ها برای مقابله با دلالان به بنیه مالی مناسب و اتحاد و همکاری اعضا نیاز دارند، می‌گوید: برخی کشاورزان نیاز مالی دارند و حاضرند محصول خود را به قیمت دلخواه واسطه‌ها بفروشند اما در عین حال اتحادیه‌هایی هم در برخی شهرهای باغی استان فعالند که فعالیت موثری دارند. اگر این تعاونی‌ها هم فعال نبودند وضعیت بازار بغرنج‌تر از شرایط کنونی می‌شد. وی با اشاره به نقش تعاونی‌ها در تثبیت شرایط بازار می‌افزاید: با توجه به اولویت واگذاری امور به مردم و کاهش تصدی‌گری دولت این تعاونی‌ها و فعالان کشاورزی هستند که باید پیشقدم شوند و دولت نمی‌تواند در زمینه هر محصولی خرید تضمینی داشته باشد.
مشکلات ساخت واحدهای تبدیلی و سردخانه
کشاورزان معتقدند که ساخت واحدهای تبدیلی و سردخانه‌ها می‌تواند حامی آنها در تولید و عرضه محصولاتشان باشد اما به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان ساخت این سردخانه‌ها و واحدهای تبدیلی برای تک تک کشاورزان مقدور نیست. «اکبر فتحی» می‌گوید: در این زمینه تسهیلات با نرخ سود کم به تعاونی‌ها داده می‌شود تا محصولات باغداران را با قیمت مناسب‌تر تهیه کنند و باعث ضرر و زیان آنها نشوند. مهم‌ترین موضوع ایجاد حس تعاون و همراهی میان باغداران با این تعاونی‌هاست، هر چند اگر محصولی مانند ذرت در سال جاری با کشت خوبی همراه باشد، باید زمینه فراوری آن به عنوان یک نهاده دامی و طیور فراهم شود.
