برخورد نزدیک
7راهکار برای عبور از بدهی‌های شهری
محمودرضا کبیری‌یگانه | کارشناس مالی و اقتصاد شهری:
شهرهای کشور طی یک‌دهه اخیر آنقدر گران و پرهزینه اداره شده‌اند که حالا و البته در شرایط اقتصادی پرتلاطم این روزها بسامان کردن اوضاع مالی‌شان کاری بس دشوار می‌نماید. شهرداری پایتخت ایران امروز با 52هزار میلیارد تومان بدهی به بانک‌ها، موسسات مالی و پیمانکاران روبه‌رو است که اگر هیچ کار عمرانی، توسعه‌ای، اجتماعی و فرهنگی برای این ابرشهر کشور تا 5سال آینده هم انجام نشود، این رقم به‌خاطر وجود هزینه‌های جاری و نگهداشت، به صفر نخواهد رسید. با وجود این، اگر امید و برنامه‌ریزی وجود داشته باشد، این رقم پرداخت خواهد شد. در این میان، برای تحقق چنین پیش‌شرطی و گذر از راه سخت پیش‌رو، 7راهکار اساسی پیشنهاد می‌شود؛ راهکارهایی که کشورهای عضو اتحادیه اروپا و کانادا نیز از مدت‌ها پیش انتخاب کرده‌اند تا امروز در مسیر توسعه پایدار قرار بگیرند.
1- برای کاهش هزینه‌ها، افزایش درآمدها و پرداخت بدهی‌ها فراهم ساختن ورود بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران به کارزار مالی و اقتصادی شهری و توسعه‌ای است. اینطور که گفته می‌شود هم‌اکنون شرکت‌های مهمی برای ورود به بخش خصوصی اعلام آمادگی کرده‌اند.
2- استفاده از پسماندها به‌عنوان طلای کثیف. به‌طور نمونه در حوزه پسماند یک‌شرکت کانادایی سالیان سال است عنوان کرده زباله‌های تهران را جمع‌آوری می‌کند و در قبالش، سالیانه 2هزار میلیارد تومان می‌پردازد. منافع این شرکت هم با تهاتر قابل حل خواهد بود. اینگونه هم شهرداری از هزینه 1800میلیارد تومانی جمع‌آوری پسماند رهایی می‌یابد و هم سالانه 2هزار میلیارد تومان دریافت می‌کند؛ مبلغی که به خزانه درآمدهای پایدار سرریز می‌شود.
3- باید شهرداری‌ها کوچک شوند. یعنی تصدیگری‌های شهرداری در قسمت‌های مختلف را کم کنیم. مثل برخی از فضاهای فرهنگی و ورزشی که اکنون دست شهرداری‌هاست که نه‌تنها درآمدی ندارند بلکه هزینه‌بر هستند. البته این به‌معنای تعدیل نیرو نیست. این معنایش افزایش بهره‌وری است.
4- استفاده از ظرفیت گردشگری شهری دیگر راهکار است. بخش تاریخی شهرها و جاذبه‌های گردشگری می‌توانند کمک بزرگی به درآمد پایدار کنند.
5- ورود به بخش بورس و فرابورس نیز می‌تواند گره‌گشای مناسبی باشد.
6- مشارکت شهروندان در اداره محله‌ها به‌معنای واقعی. برای این منظور الگوگرفتن از دیگر شهرها و تطابق دادن با شرایط اقلیمی و فرهنگی کشور اهمیت دارد.نمونه‌های بسیاری را در فرانسه و انگلیس می‌توان دید که مردم محله‌ها، خودشان درآمد اداره محله را به‌دست می‌آورند و خودشان به بهترین شکل هزینه می‌کنند. از ظرفیت سراهای محله باید برای درآمدزایی استفاده شود.
7- استفاده بهینه از ایجاد فضاهای اقتصادی مانند فروشگاه‌های زنجیره‌ای نیز نباید فراموش شود.
