صنعت
تولید موفق ریل ملی در اصفهان
مسئولان ذوب‌آهن می‌گویند به دلیل چالش کمبود آب، تولید محموله دوم ریل راه‌آهن با تأخیر مواجه شد
نفیسه زمانی‌نژاد| اصفهان- خبرنگار:
متکی بودن راه آهن ایران به ریل‌های وارداتی مشکلات فراوانی برای خطوط کشور ایجاد کرده است که فرسودگی خطوط از مهم‌ترین مشکلات موجود است. فرسودگی ریل امری طبیعی است که در خطوط مختلف بسته به تراکم ترددها و سنگینی واگن‌ها و تعداد قوس‌های یک محور اتفاق می‌افتد و این فرسودگی عمدتاً به صورت ساییدگی و لهیدگی مشخص می‌شود. اگر خطوط فرسوده به موقع ترمیم و تعویض نشود احتمال سانحه به‌شدت افزایش می‌یابد. تولید ریل در کشور می‌تواند ضمن سرعت بخشیدن به توسعه خطوط جدید و تکمیل خطوط نیمه تمام مشکل فرسودگی خطوط فعلی را نیز در کمترین زمان برطرف کند.
تأیید کیفی ریل‌های داخلی
نگاهی به سابقه تولید ریل در داخل کشور نشان می‌دهد امضای تفاهمنامه بین ذوب‌آهن و راه‌آهن به بیش از 20 سال قبل می‌رسد و در این سال‌ها در چندین نوبت قراردادهایی منعقد می‌شد ولی تولید ریل هربار با مشکلات و موانعی روبه‌رو بود. آخرین تفاهم‌نامه‌ای که منعقد شد و جدی‌تر از همه موارد به آن نگاه می‌شد در سال 1393 بود که به خرید و واردات خط نورد ریل به ذوب‌آهن منجر شد. تفاهم‌نامه‌ای که اوایل تیرماه 93 به امضای وزرای «صنعت، معدن و تجارت»، «تعاون، کار و رفاه اجتماعی» و «راه و شهرسازی» رسید و سرانجام این خط تولید 13 آبان سال 1395 با حضور اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری، به بهره‌برداری رسید. براساس این قرارداد ذوب‌آهن اصفهان به‌عنوان نخستین تولیدکننده ریل در خاورمیانه متعهد شد 40 هزار تُن ریل را تحویل راه‌آهن دهد.
کیفیت بالای ریل ایرانی
شهریور سال گذشته بود که ذوب‌آهن از تولید انبوه ریل خبر داد. البته بر اساس بیانات مسئولان مربوطه در آن زمان ریل بیرون نیامد. تا این‌که خرداد امسال نخستین محموله ریل تحویل راه‌آهن شد و اخبار مربوطه در رسانه‌ها و جراید کشور منتشر شد. این محموله 500 تن ریل بود که و کاملاً منطبق بر استانداردهای اروپایی است. تولیداتی که گفته می‌شود از نظر کیفیت برتر از ریل‌های وارداتی است. چنان‌که براساس بررسی‌های کارشناسی و اظهارات نماینده شرکت BV فرانسه، ریل‌های تولید‌شده داخلی به دلیل استفاده از خط تولید با فناوری آلمانی در مقایسه با ریل‌های وارداتی هندی، چینی و ترکیه‌ای کیفیت بالاتری دارد. در این میان یک نگرانی نیز وجود دارد؛ برخی کارشناسان اقتصادی می‌گویند ذوب‌آهن که ادعا می‌کند توان تولید روزانه ۱۰۰ تن ریل را دارد، چرا از آبان ۹۵ که قرارداد ساخت ریل منعقد شد تا خرداد ۹۷، یعنی طی ۱۹ ماه، فقط توانست ۵۰۰ تن ریل تولید کند و تحویل دهد؟ اکنون 2 ماه از تحویل محموله ۵۰۰ تنی می‌گذرد و ذوب‌آهن حتی محموله ۵۰۰ تنی دیگری را نیز تولید نکرده است، چطور ادعا می‌کند توان تأمین کامل نیاز کشور به این محصول را دارد؟ به گفته منتقدان چرا این کارخانه هرچه سریع‌تر تعهد خود را به سرنجام نمی‌رساند و خود را به عنوان تکیه‌گاهی قابل اطمینان به حمل‌و‌نقل ریلی معرفی نمی‌کند؟
پیچیدگی‌های تولید ریل
در این زمینه «منصور یزدی‌زاده»، مدیرعامل ذوب‌آهن، با اشاره به تولید ریل ملی می‌گوید: با توجه به استانداردهای پیچیده‌ای که در تولید ریل باید رعایت شود محموله او با تأخیر آماده شد، اما با اخذ استانداردهای روز اروپا تاکنون 3 هزار تن ریل تولید کرده‌ایم و تحویل داده‌ایم.
به گفته این مسئول در طول سال، شرکت قادر به تولید 400 هزار تن ریل و قادر به تأمین کامل نیاز راه‌آهن جمهوری اسلامی به ریل
است.
وی ادامه می‌دهد: تولید این ریل اگر در 4سال پیش بر اساس استانداردهای آن زمان انجام می‌گرفت، بسیار ساده‌تر بود؛ اما اکنون تولید ریل بر اساس جدیدترین استاندارد اروپایی بسیار اقدامی دشوار و پیچیده است. یزدی‌زاده تأکید می‌کند: تقبل این سختی‌ها به دلیل خودکفایی در تولید چنین کالایی ارزشمند است.
وی بیان می‌کند: اکنون آمادگی کافی برای تولید انواع ریل وجود دارد. حتی با توافقی که با شهرداری اصفهان صورت گرفته، ریل مورد نیاز خطوط متروی اصفهان نیز از داخل تأمین خواهد شد.
تحویل ریل‌ها در نیمه دوم امسال
پس از تحویل محموله نخست ریل، نوبت به تولید محموله دوم رسید و اکنون سؤال آن است که آیا تولید و تحویل این سری از ریل‌ها نیز مانند نوبت نخست به طول می‌انجامد؟
در این باره «مهرداد تولاییان»، معاون بهره‌برداری ذوب‌آهن اصفهان می‌گوید: تاکنون یک محموله 500 تنی ریل را تحویل داده‌ایم و امید است در چند مرحله محموله‌های 3 هزار تنی را تحویل راه‌آهن بدهیم و به تدریج از 3هزار تن به ارقام بالاتری خواهیم رسید. وی تصریح می‌کند: از روزهای آخر خرداد، تولید مجدد ریل در کارگاه نورد 650 آغاز شد و برنامه ما این است که به‌زودی محموله‌ای 3هزار تنی را که تمام مراحل تأیید فنی آن طی شده باشد به راه‌آهن جمهوری اسلامی تحویل دهیم..
وی اظهار می‌کند: همچنین مقرر شده است مراحل اجرایی تولید انبوه ریل در نورد 650 از مهر انجام شود و براساس شرایط و امکانات موجود چنین پیش‌بینی می‌شود که در نیمه دوم امسال این سری از ریل‌ها را به مشتری تحویل دهیم.
معاون بهره‌برداری ذوب‌آهن اصفهان با تأکید بر استاندارد بودن همه مراحل تولید ریل بیان می‌کند: با ورود سازمان‌های مسئول به این موضوع و مقایسه شرایط کیفی ریل‌های تولید اصفهان با ریل‌های وارداتی، کیفیت ریل‌های تولید داخل کاملاً مشخص می‌شود.
وی در مورد تحقق وعده بقیه تولیدات در زمان تعیین‌شده، می‌گوید: متأسفانه به دلیل مشکلات بی‌آبی در 2 ماه خرداد و تیر زمان را برای تولید سریع‌تر از دست دادیم ولی اکنون با توجه به شرایط پایدار آب، موانع کنار زده شده‌اند و با فعالیت همه خطوط تولید امیدواریم در زمان پیش‌بینی‌شده امکان تحویل ریل‌ها را داشته باشیم.