گوشت روی خط قرمز

آیدا شاکر|  همدان- خبرنگار:

گوشت قرمز از آن دسته کالاهایی است که بسیاری افراد مدت‌هاست آن را از فهرست خرید خود حذف کرده‌اند و مدتی است جزو کالای لوکس سفره‌ها به شمار می‌رود. گرانی ارز در ماه‌های اخیر این ماده غذایی را نیز همانند دیگر کالاهای بازار تحت‌تاثیر قرار داده است اما بدون شک عوامل زیادی در تغییر و افزایش قیمت این کالا دخیل بوده و هستند. 


دلایل گرانی 

مهدی نجفیان، مدیر تنظیم بازار جهاد کشاورزی استان همدان، ضمن برشماری عوامل متعددی که در افزایش نرخ گوشت قرمز در سال جاری تاثیرگذار بوده‌اند، بیان می‌کند: از اسفند سال گذشته روند افزایش قیمت گوشت قرمز آغاز شد و این روند در روزهای انتهایی سال سرعت گرفت. ما انتظار داشتیم که این روند در اوایل سال جاری متوقف شود و قیمت این کالا به شرایط مناسب برسد اما از اواخر فروردین‌ماه با شروع بارندگی‌ها اغلب دامداران به علت بهبود شرایط مراتع از فروش دام خودداری کردند و دام‌های خود را عرضه نکردند. همین امر باعث شد ما با کمبود عرضه مواجه شویم و میزان عرضه دام به نصف کاهش یافت. به همین علت نرخ گوشت قرمز سیر صعودی پیدا کرد و از حدود 13 هزار تومان به 17 تا 20 هزار تومان رسید. وی می‌افزاید: پس از قطع بارندگی‌ها در خردادماه، دامدارها شروع به عرضه دام خود به بازار کردند و این مساله باعث شد حدود 2 هزار تومان از نرخ گوشت قرمز کاسته شود. 


واردات

مدیر تنظیم بازار جهاد کشاورزی استان ادامه می‌دهد: ما برای جبران کمبود دام در بازار از سال گذشته با همکاری بخش خصوصی اقدام به واردات گوشت گرم از کشورهای آسیای میانه یعنی استرالیا و ارمنستان به استان کردیم و سال 96 حدود 21 تن گوشت گوسفندی وارداتی را در بازار توزیع کردیم. این توزیع در برخی واحدهای صنفی منتخب و در حضور بازرس بود و گوشت به صورت 4/1 لاشه به افراد عرضه می‌شد. 
نجفیان در همین زمینه توضیح می‌دهد: طی سال 97 که گران شدن نرخ گوشت قرمز به دنبال بارندگی‌ها رخ داد، روند توزیع گوشت گرم وارداتی از استرالیا شتاب گرفت و با کمک سازمان جهاد کشاورزی و استاندار همدان توانستیم هفته‌ای 20 تن واردات گوشت گرم را به استان داشته باشیم. 
وی با اشاره به مراکز عرضه گوشت‌های وارداتی بیان می‌کند: علاوه بر صنف قصابی‌ها، شرکت‌های بسته‌بندی در فروشگاه‌هایی همچون اتکا، رفاه، جهاد و شهروند نیز این گوشت‌ها را عرضه کردند. با گسترش این روند توانستیم عرضه این نوع گوشت را با نرخ کیلویی 20 هزار تومان در شهرستان‌ها از اسدآباد و تویسرکان شروع کنیم و به مرور در تمام شهرستان‌های استان همدان انجام دهیم. 


نوسانات ارز

مدیر تنظیم بازار اداره جهاد کشاورزی می‌گوید: در ماه‌های اخیر و با مشکلاتی که در زمینه ارز پیش آمد و کند شدن روند تخصیص ارائه یارانه‌های دولتی، روند واردات گوشت نیز کند شده است و باید دید آیا برای واردات این کالا ارز دولتی تعلق خواهد گرفت یا خیر. دولت هنوز منبع ارزی اختصاص‌یافته به واردات گوشت قرمز را مشخص نکرده است. در صورتی که ارز با نرخی بالاتر از 3800 تومان برای این موضوع اختصاص یابد، قیمت گوشت وارداتی نیز افزایش خواهد یافت. وی توضیح می‌دهد: باید این موضوع را نیز در نظر داشته باشیم که بعد از نوساناتی که در بازار رخ داد هزینه‌های تولید و پرورش دام نیز افزایش پیدا کرد و دامدار قادر به عرضه دام با نرخ پایین نبود. بخشی از این افزایش قیمت ناشی از تغییر قیمت دلار بود اما بخش دیگر تاثیر روانی گرانی‌ها در بخش‌های مختلف بازار بود. 

نجفیان با بیان این نکته که بدون شک باید در روند واردات گوشت به تولیدکنندگان داخلی نیز توجه داشته باشیم، بیان می‌کند: ما همواره باید مراقب تولیدکنندگان داخلی نیز باشیم تا به دنبال واردات متحمل ضرر نشوند، زیرا این مساله بعدها مشکلات فراوانی را به دنبال خواهد داشت. اکنون به علت خشکسالی‌های گذشته دامداران اقدام به حذف دام‌های مولد خود کردند و در نتیجه ما با کمبود دام پرواری مواجه شده‌ایم اما با گذشت زمان و افزایش دام‌های پرواری داخلی روند واردات گوشت نیز کندتر خواهد شد اما تا آن زمان برای جبران کمبود گوشت در بازار ناچار به واردات گوشت هستیم. 


قاچاق دام

مدیر تنظیم بازار اداره جهاد کشاورزی می‌افزاید: مشکل دیگری که ما با تامین گوشت در بازار مواجهیم بحث صادرات دام از استان به کشورهای عربی است. تا پیش از گرانی‌های اخیر در بازار ارز، صادرات دام به کشورهای عربی با مجوز قانونی انجام می‌شد اما بعد از مسائل اخیر در بازار ارز، وزارتخانه مجوز صادرات را لغو کرد و همین امر باعث قاچاق دام شد و افراد با دلار 10 هزار تومانی دام را به کشورهای عربی فروختند تا در داخل کشور آن را به ریال تبدیل کنند و به سودهای بالا دست پیدا کنند البته ما با همکاری نیروی انتظامی تلاش کرده‌ایم جلو این کار را تا حد امکان بگیریم اما به هرحال همچنان افرادی اقدام به قاچاق دام می‌کنند که مهم‌ترین عامل نیز تفاوت نرخ دلار در داخل و خارج از کشور است که به مرور و با تعادل نرخ ارز این مشکل نیز برطرف خواهد شد. وی مصرف سالانه گوشت قرمز را در استان در حدود 20 هزار تن برآورد می‌کند و می‌گوید: اگر شرایط مناسبی در استان فراهم باشد، تولیدات دام سبک داخل استان پاسخگوی نیاز ماست اما نیاز استان در زمینه گوشت دام‌های سنگین اغلب از استان مرکزی و قم تامین می‌شود.

 نجفیان در خصوص گوشت‌های منجمد که از کشور برزیل وارد استان می‌شوند، بیان می‌کند: واردات گوشت‌های منجمد برزیلی درحال انجام است و این گوشت‌ها فعلا در سردخانه شرکت پشتیبانی هستند تا برای روزهای خاص مانند ایام محرم که عموما با کمبود گوشت مواجه خواهیم بود، وارد بازار شوند. اداره دامپزشکی استان بر سلامت گوشت‌های گرم وارداتی و نیز گوشت‌های برزیلی نظارت دارد و بنابراین سلامت این گوشت‌ها تضمین شده است. البته مساله ورود دام زنده به کشور مساله حساسی است که در صورت نبود نظارت دقیق احتمال شیوع بیماری در دام‌های کشور را دارد و همین مساله باعث شده است سازمان دامپزشکی با حساسیت بر این موضوع نظارت داشته باشد.


سلیقه همدانی‌ها

مدیر تنظیم بازار اداره جهاد کشاورزی همدان نحوه مصرف گوشت قرمز توسط همدانی‌ها را نیز یکی از عوامل بالاتر رفتن نرخ گوشت در استان در مقایسه با استان‌های همجوار مانند لرستان و کرمانشاه می‌داند و توضیح می‌دهد: در استان‌هایی مانند لرستان و کرمانشاه تمایل به خرید گوشت مخلوط بیشتر است و همین امر باعث کمتر شدن نرخ گوشت در این استان‌ها می‌شود اما بنابر تحقیقاتی که در استان همدان انجام دادیم اغلب همدانی‌ها ترجیح می‌دهند گوشت را به صورت تمیز و پاک‌شده و اصطلاحا لوکس خریداری کنند یعنی درخواست می‌کنند واحد صنفی عرضه‌کننده استخوان‌ها، چربی و اضافه‌های گوشت را جدا کند و گوشت لخم را به آنها تحویل دهد این در حالی است که باید مبلغ این اضافات را نیز بپردازند. این موضوع در افزایش نرخ گوشت قرمز در همدان نسبت به استان‌های همجوار نقش مهمی دارد. 


تفاوت قیمت گوشت دام نر و ماده

مدیر تنظیم بازار اداره جهاد کشاورزی همدان در خصوص تفاوت کیفیت گوشت نر و ماده حذفی بیان می‌کند: از آنجایی که کیفیت گوشت گوسفند یا گوساله نر بسیار مطلوب‌تر از گوشت ماده حذفی یعنی ماده پیر است بنابراین گوشت باید با نرخ کمتری نسبت به گوشت نر عرضه شود. اداره دامپزشکی باندرول‌هایی طراحی کرده است که بعد از کشتار روی لاشه نصب می‌شوند. باندرول‌های آبی‌رنگ گوشت نر و با کیفیت بهتر هستند و باندرول‌های سفید روی لاشه گوشت ماده حذفی قرار می‌گیرد. این گوشت به علت کیفیت نسبتا پایین‌تر باید با قیمتی در حدود 10 هزارتومان ارزان‌تر از گوشت نر عرضه شود.