زباله؛ داغی بر چهره طبیعت

مطهره حاجی قاسمی|  قزوین - خبرنگار:

سفر رفتن از قدیم‌الایام در تمام نقاط دنیا مرسوم بوده و این رسم دیرین در کشور پهناور ما ایران نیز همواره وجود داشته است، اما نکته مورد بحث در این گزارش نحوه مدیریت پسماند و زباله در ایام سفر است زیرا در روزهای گرم تابستان که حتی سفرهای کوتاه چند‌ساعته و پناه بردن به دامان طبیعت نیز می‌تواند تحمل گرمی هوا را برای ما آسان‌تر کند، رعایت نکات خاصی در مدیریت پسماند امری لازم در‌ زندگی ماست.
تولید زباله در سفر یکی از معضلات زیست محیطی است چون علاوه بر اینکه  چهره زشتی  به طبیعت می‌دهد همچون داغی بر پیشانی محیط‌زیست خواهد ماند و نه‌تنها ما، بلکه نسل‌های آینده نیز از آن تاثیر خواهند گرفت.
روزهای گرم تابستان و سفرهای تابستانی بهانه‌ای شد تا پای صحبت‌های کارشناس مسئول آب و خاک اداره کل محیط‌زیست قزوین بنشینیم و گزارشی از بلایی که در این ایام بر سر طبیعت ‌می‌آوریم، تهیه کنیم.


آمار بالای رها‌سازی زباله در طبیعت

کارشناس مسئول آب و خاک اداره کل حفاظت از محیط‌زیست در این خصوص به همشهری گفت: متاسفانه علی‌رغم بالا رفتن ‌آگاهی مردم و اطلاع‌رسانی دستگاه‌های متولی، همچنان شاهد زباله‌های رها شده در کنار جاده‌ها و فضای سبز هستیم.
«زهرا غنوی» ادامه داد: این بی‌توجهی ‌‌برخی از شهروندان موجب از بین بردن زیبایی بصری طبیعت و ‌‌‌‌پراکنده شدن زباله‌ها در طبیعت می‌شود و جمع کردن آنها نیز با سختی همراه خواهد بود.

وی با اشاره به مجتمع‌های فرهنگی - تفریحی به عنوان مکان‌هایی که در این ایام با استقبال بیشتری از سوی مسافران رو به رو می‌شوند، گفت: تولید بسیار پسماند و ‌‌تفکیک نکردن آن از مبدأ از جمله مشکلاتی است که در این مراکز با آنها رو به رو هستیم.
این کارشناس افزود: می‌توان با همکاری میراث فرهنگی، جهاد کشاورزی، محیط‌زیست و دیگر دستگاه‌های مدیریتی، راهکاری برای رفع این مشکل و جداسازی پسماندهای خشک و‌تر از مبدأ در این مراکز اندیشید.

وی با اشاره به مصرف بالای ظروف یک‌بار مصرف در این مراکز گفت: این ظروف علاوه بر تولید حجم بالایی از پسماند و تخریب محیط زیست، عامل مهمی در ایجاد سرطان هستند، از این رو لازم است دانشگاه علوم پزشکی ممنوعیت استفاده از این ظروف را اعلام کند.
وی با ابراز تاسف از عملکرد اشتباه در برخی از این مراکز افزود: بارها دیده می‌شود که در ایام پر ازدحام، متصدیان رستوران‌ها پسماندهای باقیمانده غذای روی میزها را بدون جداسازی در کیسه زباله می‌ریزند.


فدا شدن محیط‌زیست به بهانه سود‌ شخصی

کارشناس مسئول آب و خاک اداره کل محیط‌زیست گفت: ما نباید به فکر سود‌ شخصی به بهای از دست دادن محیط‌زیست باشیم و باید دانست که حفظ محیط‌زیست می‌تواند بخشی از درآمد استان و اقتصاد ما باشد.
وی از نبود زیرساخت‌های لازم برای حفظ محیط‌زیست در معابر و جاده‌ها خبر داد و گفت: هر چند‌ این کمبود می‌تواند به مشکلات محیط زیستی دامن بزند اما خانواده‌ها می‌توانند زباله‌های خود را در کیسه‌ای قرار داده و آن را تا رسیدن به اولین جایگاه زباله حمل کنند.
وی افزود: شهروندان می‌توانند با این کار، محیط‌زیست و به تبع آن پسماندها را نیز مدیریت کنند.

وی گفت: شهرداری باید مبالغ بسیاری برای تفکیک و بازیافت پسماندها هزینه کند و این در حالی است که ما می‌توانیم با این اقدام درخصوص زباله‌های خانگی، بار سنگینی را از دوش شهرداری برداریم.
این کارشناس به ‌‌راهکارها‌یی برای تولید کمتر پسماند اشاره کرد و گفت: خانواده‌ها می‌توانند ‌در این کار مهم نقش بسزایی داشته باشند و به‌عنوان مثال می‌توان به خرید یک شیشه نوشابه خانواده به جای خرید نوشابه به تعداد افراد خانواده اشاره کرد.
وی افزود: این راهکار می‌تواند تا حد‌ی باعث چرخیدن چرخ اقتصاد کشور در این بحران‌ها شود.

وی گفت: متاسفانه همیشه شهروندان این کارهای کوچک را که تاثیر بسزایی در محیط‌زیست دارد کوچک می‌انگارند، اما گفتنی است که رعایت تمام این موارد در دیگر کشورها مساله‌ای مشخص و حل شده است.وی در این خصوص ادامه داد: آمار‌ها نشان می‌دهد درآمد برخی از کشورها از تفکیک و بازیافت پسماند بیش از گردشگری و توریسم در آن کشورهاست.وی از انعقاد تفاهم‌نامه با اداره کل راه و شهرسازی خبر داد و گفت: در این تفاهم‌نامه مقرر شد پیام‌های زیست‌محیطی از جمله تفکیک زباله از مبدأ نیز در تبلیغات بیلبوردی سطح شهر گنجانده شود.


پلیس خود در طبیعت باشید

غنوی گفت: ‌طبق قانون وظیفه جمع‌آوری زباله‌ها بر‌عهده تولید‌کننده زباله است اما نمی‌توان برای هر فرد  ناظر ویژه گذاشت .
وی افزود: فرهنگ‌سازی و آگاه‌سازی تنها می‌تواند روش‌هایی برای ایجاد حساسیت در این خصوص باشد.
این کارشناس با اشاره به تاثیر‌ پسماندها در طبیعت گفت: رهاسازی پسماندهای خشک حاصل از ‌‌سفرها علاوه بر زشت کردن چهره طبیعت سبب متصاعد شدن گازهایی از آنها و در نتیجه تخریب طبیعت می‌شود.

وی با اشاره به زباله‌های‌تر به عنوان یکی از فراورده‌های ناخوشایند بشر گفت: این زباله‌ها می‌توانند به جای رها شدن در طبیعت، به کمپوست تبدیل شوند که نقش بسزایی در بهره‌وری محصولات کشاورزی دارد.
‌ غنوی در پایان از خلأ قانونی برای مقابله با خاطیان محیط‌زیست خبر داد و گفت: همواره اعتقاد بر این بوده که تاثیر تشویق بیش از تنبیه است از این رو با همکاری اداره کل میراث فرهنگی و صنایع‌ دستی واحدهایی را که اقدام به تفکیک پسماند از مبدأ می‌کنند به‌عنوان مجتمع گردشگری سبز معرفی می‌کنیم.