خودکفایی در تولید قطار مترو

مهدی اسماعیل پور | روزنامه‌نگار 

سال‌هاست که کمبود واگن در خطوط متروی تهران باعث شلوغی و ازدحام مسافران شده است. از طرفی ‌بخش فرسوده ناوگان هم به نوسازی نیاز دارد. از این‌رو به‌زودی آن هم 14ماه  زودتر از موعد، نخستین رام تولید انبوه قطار ملی مترو رونمایی می‌شود تا پس از سال‌ها واگن‌های جدید وارد متروی تهران شوند؛ ‌طوری‌که براساس اعلام دست‌اندرکاران تا پایان سال درمجموع 3رام(21واگن) قطار ملی مترو به ناوگان متروی تهران افزوده می‌شود. علیرضا شیخ طاهری، مدیرعامل شرکت واگن‌سازی‌ تهران درباره آخرین وضعیت پروژه تولید انبوه قطار ملی مترو اطلاعات بیشتری به ما داده است.

آخرین وضعیت تولید 3رام قطارملی 
از مجموع 15رام قطار ملی مترو که قرارداد آن بین شرکت متروی تهران و شرکت واگن‌سازی‌ تهران بسته شده است، 3رام(7واگنه) زودتر از موعد مقرر درحال آماده‌سازی‌ است. ساخت رام اول به پایان رسیده و تست‌ها را پشت سر گذاشته و آماده بهره‌برداری است. رام دوم هم ساخته شده و همانند قطار اول، این روزها تست‌های مورد نظر را پشت سر می‌گذارد تا پس از آن بتواند وارد ناوگان مترو شود. پیش‌بینی می‌شود که رام دوم حدود یک تا 2ماه پس از اتمام تست‌ها، وارد ناوگان متروی تهران شود. قطارسوم هم در مرحله مونتاژ نهایی است و تا قبل ازپایان سال وارد ناوگان می‌شود و مسافران مترو را جابه‌جا می‌کند.1.3میلیون یورو قیمت هرواگن در بازار است که با تولید قطار ملی مترو حدود 50درصد این هزینه کاهش پیدا کرده  و تقریبا 700 هزار یورو صرفه جویی ارزی می شود. 

اولین قطار 7واگنه ملی در آستانه رونمایی
مراسم تولید انبوه 113واگن قطار ملی مترو آذر‌1403برگزار شد و اکنون با گذشت کمتر از یک سال از آن روز، نخستین رام 7واگنه از این محصول ملی آماده بهره‌برداری و ورود به ناوگان متروی تهران شده است. در این میان قرارداد 791واگن قطار چینی هم نهایی شده و نخستین رام آن قرار است زمستان امسال مسافران را جابه‌جا کند. با بهره‌برداری از قطار ملی مترو که داخلی‌سازی‌ آن بیش از 85درصد است، درصورت اعمال شدید‌ترین تحریم‌ها بازهم توان برطرف‌کردن نیازهای کشور به تامین ناوگان مترو وجود دارد. ۲۵‌شرکت دانش‌بنیان و ۴مجموعه بزرگ صنعتی در تولید قطار ملی مترو مشارکت دارند. آخرین بار سال 1399بود که 2رام(14واگن) جدید وارد ناوگان متروی تهران شد. اکنون پس از گذشت 5سال قرار است 3رام قطارملی مترو(21واگن) و همچنین 2رام قطار(14واگن) از قرارداد چین تا پایان سال وارد ناوگان شود.

پروژه 5ساله به ثمر نشست
درحال‌حاضر هزار و 181واگن در خطوط درون‌شهری و 260واگن دوطبقه در خطوط برون‌شهری متروی تهران وجود دارد. برای خدمات‌رسانی مطلوب‌تر به مسافران، متروی تهران تقریبا 2برابر تعداد فعلی به واگن نیاز دارد. همچنین کشور دریک دهه آینده به حدود 8هزار واگن قطار نیاز خواهد داشت که نیمی از آنها برای  شهر تهران است. شهرداری تهران از ۵‌سال پیش، پروژه طراحی و ساخت قطار ملی مترو را با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری آغاز کرد و حالا قرار است نخستین ثمره این حرکت بزرگ و مهم  را در مسیر خودکفایی شاهد باشیم. نمونه اولیه قطار ملی تولید‌شده پس از اخذ مجوزهای لازم برای مسافرگیری و تولید انبوه، از فروردین امسال در خط متروی تهران (باقرشهر) – پرند فعال است. نخستین قطار تولید‌شده در بخش تولید انبوه هم به لحاظ ظاهری ازجمله در چراغ‌ها و رنگ‌آمیزی تفاوت‌هایی با نمونه اولیه دارد و نقایص مدل اولیه در بخش طراحی ظاهری قطار برطرف شده است. ایجاد اشتغال مستقیم برای 12 هزار نفر از دیگر مزایای این پروژه بزرگ و ملی است. 

2مأموریت مهم در مسیر پیشرفت واگن‌های مترو
محسن هرمزی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران: مدیریت شهری در حوزه توسعه واگن‌های مترو 2ماموریت مهم دارد؛ نخست کاهش سرفاصله حرکت قطارها و دیگری به‌روزرسانی و افزایش دارایی‌های ناوگان. متروی تهران در حال حاضر ۱۱۸۱واگن یک‌طبقه دارد که در 4سال اخیر تقریبا نیمی از آنها اورهال شده‌اند. اما رخداد بسیار مهمی در زمینه نوسازی ناوگان اتفاق افتاد و قرارداد 2هزار دستگاه واگن پس از 7سال بار دیگر زنده شد. از این مسیر سهم تهران ۱۰۷۱ واگن بود که به فضل الهی این تعداد به دارایی‌های متروی تهران در 3سال آینده اضافه خواهد شد. همچنین ۱۱۳واگن ملی‌ از محل قرارداد تولید داخلی سهم تهران خواهد شد تا جمع واگن‌های تهران که در این دوره قرارداد آنها بسته شده است، به 1184واگن برسد. این یعنی به میزان ۲۵‌سال گذشته در این دوره مدیریت شهری واگن قرارداد بسته شده و وارد عملیات اجرایی می‌شود. 2رام از مجموعه قطار ملی هم آماده شده و به‌زودی وارد شبکه متروی تهران خواهد شد.