زمینهای تشنه در کنار آب
عضو اتاق بازرگانی سنندج: میزان تخصیص آب به کردستان باید مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد
رزیتا قادری| سنندج- خبرنگار:
تخصیص مناسب منابع آبی یکی از مهمترین خواستههای مردم استان است، زیرا با توجه به ساخت سدهای فراوان در استان کشاورزان از آب این سدها بینصیب هستند که این موضوع میتواند نگرانکننده باشد. توزیع نشدن عادلانه آب در استان یکی از گلایههای مردم و مسئولان است که انتظار میرود وزارت نیرو در زمینه پایدارسازی منابع آبی تصمیمات درستی بگیرد.
ارزیابی مجدد تخصیص
عضو کمیسیون کشاورزی آب و خاک اتاق بازرگانی صنعت، معدن و کشاورزی سنندج میگوید: با توجه به اینکه برنامهریزی مدیریت منابع آب به تخصیص وابسته است، شاخصهای اجتماعی در روند این تصمیمگیری بسیار دخیل هستند.
«مختار هاشمی» میافزاید: نمایندگانی که از طرف وزیر نیرو در این زمینه در استان حضور مییابند، وظیفه دارند کلیه موضوعات حوزه آب استان را بدون سانسور گزارش کنند. همچنین باید تخصیص آب به صورت جدی مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد.
وی بیان میکند: شکلگیری سازمان آب در استان تاخیر داشته است. سازمان آب منطقهای کردستان در سال 1385 تشکیل شد، در حالیکه این سازمان در آذربایجان غربی و شرقی بیش از 30 سال پیش ایجاد شده است. لذا اعتقاد راسخ مردم و مسئولان این است که تخصیص آب کردستان در اولویت نبوده است.
هاشمی میگوید: مردم استان احساس میکنند که تخصیص در وزارت نیرو در گذشته ناعادلانه بوده است.
وی میافزاید: کشاورزان بخش سیروان سنندج و منطقه ژاورو همیشه گلایه دارند که چرا با وجود دسترسی سنندج در بخش سیروان به سدهای اطراف، هیچ سهمی از آب این سدها ندارند.
آسیب باغها
عضو هیات علمی و مدیر گروه اقتصاد و کشاورزی دانشگاه کردستان هم میگوید: استان 8/2 میلیون هکتار جنگل، زمین زراعی و مرتع دارد که بخش بسیار کوچکی از زمینهای زراعی موجود در مناطقی از سنندج، کامیاران و مریوان به باغها اختصاص یافته است. باغهای استان وسعت بسیار زیادی ندارند، چرا که در بسیاری از موارد به دلیل نبود آب آسیب جدی دیدهاند.
«حامد قادرزاده» میافزاید: از یک میلیون و100هزار هکتار اراضی استان، بیشتر زمینها در قسمتهای بالادستی و شیبدار قرار گرفتهاند که به صورت دیم هستند. به دلیل تخصیص نیافتن مناسب آب به مناطق مختلف و نبود سیاست قیمتگذاری محصولات کشاورزی در کل کشور و همچنین به دلیل انتقال نیافتن مناسب محصولات از استان به بازار، در زمینه فروش محصولات کشاورزی مشکلات جدی وجود دارد. لذا استان که مهمترین بخش آن کشاورزی است سهم قابل توجهی در اقتصاد کشور ندارد.
وی بیان میکند: باغهای توت فرنگی استان از 180 هزار هکتار به نزدیک 3هزار هکتار رسیده که این مقدار نیز در حال از بین رفتن است، چرا که یک برنامهریزی مناسب مبتنی بر اقتصاد استان با تخصیص پایدار وجود نداشته است. این در حالی است که حتی دام و زراعت استان نیز در وضع نامناسبی است. بنابراین حل مشکل نیاز به کار کارشناسی و تخصصی دارد.
قادرزاده به موضوع مهم تخصیص آب در استان اشاره و بیان میکند: از دشتهای قروه و دهگلان بیشترین آبهای زیرزمینی استخراج میشود که این مساله از دلایل اصلی کمآبی در استان است. این مشکل را بارها به گوش مسئولان کشوری رساندهایم، اما هیچگاه نتیجهای حاصل نشده است.
فرهنگ بهرهبرداری از آب
عضو کمیته آب و خاک اتاق بازرگانی کردستان به فرهنگ درست بهرهبرداری از آب اشاره میکند و میگوید: تنها 10 درصد از اراضی استان مطلوب است که در این زمینه رتبه 32 کشوری را داریم. از این 10 درصد نیز 51هزار هکتار به سیستمهای نوین آبیاری مجهز هستند که بر اساس آمار از 110 هکتار موجود حدود 46 درصد را شامل
میشود.
«واحد روحانی» میافزاید: استان از نظر بهرهوری منابع آبی در کشور اول است، چرا که میانگین کشوری حدود 19 درصد و میانگین استان دوبرابر آن است که این بهرهوری با توجه به همین منابع آبی محدود انجام میشود.
وی بیان میکند: شبکههای احداثی استان نیز از نظر آبیاری میکرو در کشور پیشرو هستند. در سدهای مرزی نزدیک به 1500 هکتار آبیاری میکرو انجام شده است که در کشور چنین طرحی وجود ندارد.
عضو کمیته آب و خاک اتاق بازرگانی کردستان در ادامه میافزاید: اتوماسیون بهرهبرداری از منابع آبی در یکی از سدهای استان نیز در کشور بینظیر است، چراکه یک لیتر آب هم هدر داده نمیشود.
سدهای بیفایده
مدیرکل دفتر فنی امور عمرانی استانداری میگوید: اختلاف بین موجودی آب و دریافت آب در استان مشکل عمدهای است، چرا که سدهای حوزه مرزی که به استان داده شد، 2هزارو 940 هکتار آب داشت که بعد از یکسالونیم به نسبت کشوری آن، به 17 هزار هکتار آب رسید.
«فرزاد حسنی» بیان میکند: سیاستهای وزارت نیرو در استان مانند استانهای همجوار عادلانه نیست. اگر به دریاچه ارومیه توجه کنیم، میبینیم استان هیچ نقشی در خشک بودن آن نداشته است، اما در احیای آن بیشترین سهم را برای استان در نظر گرفتهاند.
مدیرکل دفتر فنی امور عمرانی استانداری میگوید: در حوزه مرزی حدود 4/16 درصد از آب تخصیصی را دریافت کردهایم و این برای مردم قابل قبول نیست. از وزارت نیرو درخواست داریم که مردم کردستان را درباره میزان آب تخصیصی توجیه کند. استان دارای سدهای فراوانی است که هیچ گونه فایدهای برای کشاورزان و مردم نداشته است و آنها بیشتر از آبهای زیرزمینی خود استفاده میکنند.
مشکلات چاه های غیرمجاز
«فرزاد حسنی» مدیرکل دفتر فنی امور عمرانی استانداری میگوید: تعدادی از چاههای غیرمجاز در استانهای آذربایجان غربی و شرقی در قانون تعیین تکلیف چاههای کشاورزی دارای پروانه شدند، اما چاههای غیرمجاز استان پلمب شدند. این ناهماهنگی موجب میشود که نگاه مردم استان به وزارت نیرو تغییر کند. همچنین استان از یک میلیارد و 585 میلیون مترمکعب آبی که دارد فقط 20 درصد آن را مصرف میکند. آیا این عادلانه است؟