بازنده

حسین ارجلو | روزنامه‌نگار

دیدار دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین در آلاسکا که با انتظارات فراوانی همراه بود، در نهایت به نتایج ملموسی نینجامید. برخلاف ادعاهای اولیه ترامپ درباره میانجیگری برای صلح در اوکراین، این نشست حتی به یک آتش‌بس موقت هم منجر نشد. منابع خبری بین‌المللی ازجمله بی‌بی‌سی و رویترز گزارش دادند که پوتین در این مذاکرات حاضر به ارائه هیچ تعهد مشخصی نشد. جالب اینکه در همان روزهای مذاکره، حملات روسیه به مناطق شرقی اوکراین با شدت ادامه یافت. در سوی دیگر، تحلیلگران معتقدند پوتین از این دیدار بیشترین بهره را برده است. پس از سال‌ها انزوای نسبی بین‌المللی، او توانست در مقابل دوربین‌های جهانی با چهره‌ای صلح‌طلب ظاهر شود؛ این در حالی بود که ترامپ نتوانست به هیچ‌یک از وعده‌های پیشین خود عمل کند. نکته مهم‌تر اینکه این شکست دیپلماتیک، حلقه‌ای دیگر از زنجیره ناکامی‌های ترامپ در عرصه بین‌المللی است:
 در یمن با وجود هزینه‌های سنگین نظامی، مجبور به عقب‌نشینی شد.
 در قبال ایران نتوانست به اهداف تعیین شده برسد.
 جنگ تجاری با چین به ضرر آمریکا تمام شد.
 طرح‌های عجیبی مانند خرید گرینلند با واکنش تمسخرآمیز روبه‌رو شد.
سیاست‌هایی که روی دیگر سکه پرزرق و برق آمریکا را نشان داد و عیار آن را برای جهانیان مشخص کرد. کاخ سفید اما با مشکل بزرگ‌تری به نام «بحران اعتبار» مواجه است که از سال2000 به این سو با سرعت بیشتری وخامت یافته است؛ بحرانی که به‌گفته برخی کارشناسان همچون جان آلن جی، مدیر اجرایی انجمن «جان کوئینسی آدامز»، نه‌تنها دولت ترامپ، بلکه حاکمیت آمریکا را با خطر افول و سقوط مواجه کرده است. در ادامه به برخی ناکامی‌های آمریکای ترامپ می‌پردازیم.

شکست در یمن؛ عقب‌نشینی پرهزینه بدون دستاورد 
اهداف آمریکا: نابودی مقاومت یمن، کنترل تنگه باب‌المندب و تضعیف محور مقاومت
نتایج: 
 شکست نظامی و اطلاعاتی در شناسایی و ترور فرماندهان انصارالله
 تلفات سنگین شامل سقوط جنگنده‌های F-18 و پهپادهای MQ-9 با هزینه بیش از یک‌میلیارد دلار
 توافق آتش‌بس یک‌طرفه و خروج بدون دستاورد استراتژیک
 تقویت جایگاه یمن به‌عنوان قدرت منطقه‌ای نوظهور با موشک‌های هایپرسونیک و جنگ نامتقارن

ایران؛ جنگ ۱۲روزه و تقویت محور مقاومت 
اهداف ترامپ: تضعیف نظامی ایران و تغییر رژیم
نتایج: 
 تقویت انسجام داخلی ایران و جایگزینی سریع فرماندهان به شهادت رسیده
 شکست طرح «براندازی» با عدم‌وقوع اعتراضات ضدحکومتی
 ادامه برنامه هسته‌ای و بازسازی محور مقاومت

اوکراین و روسیه؛ برقراری آتش‌بس 24ساعت پس از ریاست‌جمهوری 
ادعای ترامپ: ۲۴ساعت پس از ریاست‌جمهوری: جنگ را پایان می‌دهم.
واقعیت: ادامه درگیری‌ها، عمیق‌تر شدن شکاف غرب-روسیه و افزایش تهدیدات هسته‌ای طرفین

غزه؛ بن‌بست در مدیریت بحران 
طرح صلح ترامپ: «کوچاندن جمعیت غزه» با واکنش منفی فلسطینیان و جامعه بین‌المللی روبه‌رو شد.
ادعا: موفقیت در برقراری آتش‌بس بین حماس و اسرائیل
واقعیت: پس از ۳ هفته درگیری‌ها از سر گرفته شد.
شکست: تشدید درگیری‌ها و عدم‌توقف مقاومت فلسطین

تعرفه‌ها؛ جنگ تعرفه‌ای علیه کشورها و تقویت اقتصاد پکن 
اقدامات: افزایش تعرفه‌ها علیه چین
نتایج: رشد ۸درصدی صادرات چین و فشار متقابل بر اقتصاد آمریکا
تعرفه‌های گسترده بر همه کشورها: پس از ۹۰ روز لغو شد.

کانادا؛ رد پیشنهاد الحاق به آمریکا 
پیشنهاد ترامپ: تبدیل کانادا به «ایالت پنجاه‌ویکم»
واکنش: رد قاطعانه اتاوا، تشدید تنش‌های تجاری و کمپین‌هایی علیه کالاهای آمریکایی 

مکزیک؛ اعتراض به استقرار کشتی‌های آمریکایی در کارائیب
پلیس بد جهان: استقرار 4هزار تفنگدار دریایی در اطراف مکزیک برای مبارزه با کارتل‌های مواد‌مخدر
واکنش رئیس‌جمهور مکزیک: تنها کسی که در مکزیک حکومت می‌کند، مردم هستند.

دانمارک؛ رؤیای گرینلند فروپاشید
درخواست ترامپ: خرید یا الحاق گرینلند
نتیجه: رد فوری دانمارک و تظاهرات ضد‌آمریکایی

شکست در خلع سلاح حشدالشعبی (عراق) 
فشار آمریکا: فشار برای خلع سلاح و انحلال حشدالشعبی
واکنش عراق: قانون سازماندهی حشدالشعبی آماده تصویب در پارلمان عراق است.

تغییر نام خلیج‌فارس؛ طرحی که لغو شد
طرح اولیه: استفاده از نام جعلی «خلیج عرب»
علت لغو: واکنش شدید ایران و تغییر موضع ترامپ

لبنان؛ ناکامی در خلع سلاح حزب‌الله 
شرط آمریکا: خلع سلاح حزب‌الله برای صلح و گشایش‌های اقتصادی
نتیجه: امتناع حزب‌الله و پافشاری بر حفظ سلاح برای مقابله با اسرائیل، آمریکا و تکفیری‌ها

افکار عمومی آمریکا (براساس نظرسنجی رویترز)


ساز ناکوک سیاست خارجی در داخل آمریکا
مخالفت نمایندگان با حمله غیرقانونی ترامپ 
به ایران
توماس ماسی (جمهوری‌خواه – کنتاکی)
  «این اقدام خلاف قانون اساسی است.»
 امضا‌کننده طرح جلوگیری از اقدام نظامی رئیس‌جمهور علیه ایران

نانسی پلوسی (رئیس پیشین مجلس نمایندگان)
  «ترامپ بدون مجوز کنگره قانون اساسی را نادیده گرفت.»
هشدار: این تصمیم جان آمریکایی‌ها را به خطر می‌اندازد و منطقه را به سمت بی‌ثباتی می‌برد.

الکساندریا اوکازیو-کورتز (دمکرات – نیویورک)
  «این حملات می‌تواند زمینه استیضاح ترامپ را فراهم کند.»
انتقاد از بی‌ملاحظگی ترامپ که آمریکا را در خطر جنگی نسل‌سوز قرار می‌دهد.

یاسمین انصاری (ایرانی‌تبار – کالیفرنیا)
  «ترامپ ما را در معرض خطر جنگ بی‌پایان دیگری قرار داد.»

تأکید بر غیرقانونی بودن اقدام نظامی
نورما تورس (دمکرات – کالیفرنیا)
  «ترامپ کنگره و قانون اساسی را دور زد. مردم آمریکا بهای بی‌مسئولیتی او را خواهند پرداخت.»

رشیده طلیب (دمکرات – میشیگان)
  «آمریکا به جنگ معتاد است.»
فراخوان به نمایندگان: با امضای قانون اختیارات جنگی جلوی ترامپ و جنگ‌طلبان را بگیرید.

شکاف در میان حامیان ترامپ 
بر سر ایران
گزینه نظامی علیه ایران:
ترامپ پیش‌تر «جنگ‌های بی‌پایان در خاورمیانه» را بی‌فایده خوانده بود.

2جناح در حزب جمهوری‌خواه:
1.مخالفان ترامپ: توماس مسی و همفکران؛ تأکید بر لزوم تصویب کنگره برای هر عملیات نظامی
2. موافقان ترامپ: لیندسی گراهام و میچ مک‌کانل؛ خواستار اقدام فوری علیه برنامه هسته‌ای ایران

مخالفان برجسته در اردوگاه ترامپ:
  استیو بنن
  تاکر کارلسن
پیش‌بینی: احتمال فروپاشی ائتلاف حامیان ترامپ

چه می‌شود و چه خواهد شد؟
  اکثریت مردم آمریکا مخالف سیاست خارجی ترامپ هستند.
  در داخل کنگره و حزب جمهوری‌خواه اختلافات عميقي شکل گرفته است.
  رویکرد تهاجمی ترامپ می‌تواند انسجام سیاسی داخلی و امنیت ملی آمریکا را تهدید کند.

سخن پایانی
الگوی مشترک: وعده‌های بزرگ ترامپ با نتایج معکوس (تشدید تنش‌ها یا تضعیف آمریکا)
دلایل اساسی: 
  عدم‌درک پیچیدگی‌های منطقه‌ای (مثلا در یمن یا ایران)
  اتکا به فشار نظامی بدون پشتوانه دیپلماتیک پایدار
  مقاومت کشورها در برابر سیاست‌های یکجانبه