
چطور خوی و منش را از نو بسازیم؟

ویل دورانت/ فیلسوف
برای رسیدن به قدرت جسمی و معنوی چه باید بکنیم؟ اول اینکه باید در جستوجوی سلامتی باشی. با وجود آن به همهچیز خواهی رسید. یا اینکه دستکم با وجود آن، نبودن بقیه چیزها زیاد به چشم نمیآید. به قول نیچه، نخستین چیزی که یک شخص محترم باید باشد، یک حیوان کامل است که کنایه از سلامت کامل جسمانی دارد. به این منظور باید پدر و مادری اصیل داشت. خب اینکه دست ما نیست؛ پس دستکم باید تغذیه و خوراکی اصیل داشت. همهچیز از معده آغاز میشود.
به قول مولشوت، انسان حاصل خوراک خویش است. البته نمیشود برای همه یک قاعده تعریف کرد. سمهایی که در زندگیات وارد بدنت میکنی را باید بشناسی. ببینی کدامها را باید کنار بگذاری.
حقیقت این است که طبیعت ما کارهای پشت میزی مثل کارمندی و... نیست، بلکه ما برای فعالیت در دل طبیعت مثل دویدن و بالا رفتن و وزنه برداشتن و... ساخته شدهایم. زندگی ما باید چنین باشد. پس فعالیت جسمی و معنوی باید در هم تنیده یا به تناوب باشد.
در نهایت باید به یاد داشته باشیم که بهتر است اگر هم کاملا نمیتوانیم وقف کارهای جسمانی شویم، حداقل بخشی از کارهای منزل و زندگیمان را خودمان انجام بدهیم تا وادار به حرکت شویم. باید به یاد داشته باشیم که سالم بودن بهتر از مشهور بودن است.
از سوی دیگر برای سالم بودن، باید محیط و نیروی تازهای ایجاد کنیم. گروهی میگویند که آدم بنده جبر است و نمیتواند صفات موروثیاش را عوض کند. این درست نیست و میتوانیم تغییراتی بدهیم. فراموش نکنیم که علاوه بر محیط و صفات موروثی، نیروی سومی هم وجود دارد که میتواند ما را پیش ببرد؛ نیرویی به نام حیات. ما ماهیت خودمان را نمیتوانیم عوض کنیم مگر اینکه انگیزهها و محرکاتی که هر ساعت کارهای ما را در زندگی تعریف میکنند تغییر بدهیم. اگر محیط پیرامون سرشار از آدمهای پلید و جاهل است، باید دوستانی تازه پیدا کنیم یا به دوردستها برویم برای صحبت با بزرگانی دیگریا کتاب بخوانیم. شاید تصور کنید که کتاب خواندن و در جریان پند و نصیحت بزرگان گذشته قرار گرفتن چه اثری دارد؟ کتاب اثری آرام و صبورانه بر ما میگذارد؛ پس نباید ناامید بود.
اما جدا از جسم باید به درونمان هم بپردازیم؛ یعنی خودسازی روانی و اخلاقی. در ابتدا باید کلیتی در رفتارهای ما وجود داشته باشد. دستور بعدی اقدام کردن و عقب ننشستن است. همچنین با خویی که اهل مباهات و مقایسه و... است، باید مبارزه کنیم. همچنین از غرور و ستیزهجویی بپرهیزیم. مبارزه فقط در ستیزه با دیگران نیست، گاه آرام و صبورانه است. لذت بزرگان در ساختن است نه بهدست آوردن. پس مرد بزرگ به راحتی میتواند هم جاهطلب باشد و هم بخشنده. همچنین باید کار و عمل داشت. ترجیح بر این است که دنبال کارهای یدی بروید تا کارهای دفتری و بدون حرکت. همچنین توصیه بعدی ازدواج است تا پایبند خانواده باشی. و اینکه دوستانی فراهم کنی که بتوانی با آنها زندگی را به شادی بگذرانی. کار درست کن و گفتار درست داشته باش. بیشتر درگیر کارها باش تا تحلیل کارها؛ وگرنه شبیه تنیسبازی میشوی که به جای بازی کردن و تمرین، مدام درگیر اندازه فاصله و زاویه توپ و... است.