
با هم میسازیم
جزئیات روند بازسازی خانههای آسیبدیده جنگ از زبان شهردار تهران

پریسا نوری-روزنامهنگار
مدیریت شهری در این مدت برای احیای بافتهای موشکخورده تهران از هیچ تلاشی دریغ نکرده است و علیرضا زاکانی، شهردار تهران هم در آخرین گفتوگوی ویژه خبری شبکه خبر درباره اقدامات شهرداری تهران در بازسازی منازل آسیبدیده ناشی از جنگ تحمیلی ۱۲روزه بهطور مفصل آخرین روند را توضیح داده است. سکاندار پایتخت همواره تأکید کرده که وظیفه ما بهحداقلرساندن دغدغههای آسیبدیدگان است؛ ازاینرو شهرداری با توجه به توانمندیها و ایدههای پیشرو با افتخار مسئولیت بازسازی واحدهای آسیبدیده را پذیرفته است. روایت شهردار تهران از جزئیات اقدامات در بازسازی خرابیهای حاصل از جنگ و حمایت از شهروندان آسیبدیده را مرور کردهایم.
تعیین تکلیف واحدهای آسیبدیده
طبق برررسیها ۸۲۰۰واحد مسکونی در جنگ اخیر در تهران خسارت دیدهاند که از این میان ۴۰۰واحد نیاز به نوسازی کامل دارند، ۵۰۰واحد نیازمند مقاومسازیاند و ۲6۰۰واحد به تعمیرات متوسط نیاز دارند. مابقی واحدها نیز خسارتهای جزئی مانند شکستن شیشهها دارند. برای هر دسته از این واحدها نقشهراه مشخصی طراحی شده تا بهسرعت تعیینتکلیف شوند.
افزایش آمار واحدهای آسیبدیده
بنیاد مسکن در ابتدا حدود 4هزار واحد مسکونی آسیبدیده در تهران را شناسایی کرده بود، اما پس از بررسیهای میدانی دقیقتر توسط تیمهای شهرداری، این عدد به ۸۲۰۰واحد افزایش یافت. این افزایش آمار بهدلیل فعالشدن سیستم گزارشدهی مردمی و حضور کارشناسان در محلهها بود.
شروع عملیات بازسازی از هفته آینده
در روزهای ابتدایی جنگ پس از جلسه با رئیسجمهور و برخی وزیران، شهرداری تهران مسئولیت بازسازی در پایتخت را بر عهده گرفت و از همان روز کار را آغاز کردیم. حتی در ایام تاسوعا و عاشورا نیز بخشی از وقتمان را به این موضوع اختصاص دادیم و این هفته راهکارهای خدمترسانی برای تمام آسیبدیدگان مشخص و عملیات بازسازی آغاز خواهد شد. خسارات در ۱۲منطقه تهران ایجاد شده و شهرداری با شبکه گسترده ارتباطی در محلهها و نواحی، ظرفیت لازم برای رفع تمام آسیبها را دارد.
پذیرایی از یکهزار شهروند در 10هتل
ما بدون انتظار برای مصوبات دولتی، از همان روزهای اول 2هتل شهرداری را برای اسکان اضطراری اختصاص دادیم. درحالحاضر 10هتل پذیرای ۱1۰۰نفر از آسیبدیدگان است. پس از واگذاری مسئولیت به شهرداری، مردم میتوانند مستقیما به شهرداری مراجعه کنند و دیگر نیازی به معرفی از سوی بنیاد مسکن نیست.
اسکان شهروندان تا آمادهشدن خانهها
برای کسانی که منزلشان غیرقابل سکونت است و نیاز به نوسازی یا مقاومسازی دارد، مسکن موقت (اجارهای) تا زمان بازسازی درنظر گرفته شده است. مستأجران نیز تحت پوشش این طرح قرار میگیرند و شهرداری هزینه اسکان موقت آنها را تقبل میکند.
بازسازی واحدها
4برنامه برای بازسازی واحدهای آسیبدیده داریم. نخستین برنامه شهرداری مربوط به تعمیرات جزئی است که شامل تعویض شیشه و پنجرههای شکسته است و فرایند اجرای آن از ۱۲روز گذشته آغاز شده است و پیشبینی میشود تا پایان تیرماه تکمیل شود. بخش دیگر تعمیرات متوسط (۲6۰۰واحد) است؛ شامل رفع نقایص آسیبهای جزئی به دیوارها و بخشی از سازه که در این امر شهروندان امکان استفاده از پیمانکاران شهرداری را دارند و تکمیل آن در 2، 3ماه آینده به سرانجام میرسد.
همراهی با شهروندان
500واحد نیازمند مقاومسازیاند و 400واحد باید نوسازی کامل شوند که اگر مالکان آنها مایل باشند شهرداری بهطور کامل میتواند عهدهدار مسئولیت بازسازی و مقاومسازی شود، یا اگر مالک خود تمایل به بازسازی و نوسازی داشت، شهرداری بهعنوان نهاد خدمترسان کنار آنها خواهد بود.
مأموریت سازمان نوسازی چیست؟
برای واحدهای تخریبشده که نیاز به بازسازی کامل دارند، سازمان نوسازی شهرداری تهران بهعنوان مسئول، پیمانکار و مهندس مشاور این پروژهها را انتخاب خواهد کرد؛ اما زمان بازسازی ممکن است تا یک سال به طول بینجامد. برای کسانی که خانههایشان در حال بازسازی است، اسکان موقت یک تا 2ساله درنظر گرفته شده تا پس از اتمام کار بتوانند به منازل مقاومسازیشده بازگردند.
تشکیل ستاد بازسازی در شهرداری
ستاد ویژه بازسازی در شهرداری تهران تشکیل شده و معاونت شهرسازی در این ستاد مسئول طراحی الگوهای نوین ساختمانی با استانداردهای ایمنی بالاست. همچنین معاونت خدمات شهری نظارت بر فرایند آواربرداری و مدیریت پسماندهای ساختمانی را عهدهدار است و درنهایت معاونت فرهنگی-اجتماعی به ارائه خدمات روانشناسی و حمایت از آسیبدیدگان میپردازد.
2پیشنهاد برای بازسازی واحدها
برای بازسازی ساختمانهایی که آسیب جدی دیدهاند یا بهطور کامل تخریب شدهاند، 2راهکار پیشنهاد شده است، یکی تهیه واحدهای آماده توسط شهرداری و تحویل به آسیبدیدگان و دوم بازسازی در محل قبلی، با ارائه تسهیلات بلاعوض و وامهای کمبهره. زمان اجرای بازسازی و نوسازی این واحدها بستگی به پیچیدگی هر پروژه دارد؛ اما شهرداری متعهد شده است که تا پایان سال بخش عمدهای از کارها را به پایان برساند.
مشارکت سازندگان بزرگ
بازسازی تهران نیازمند همکاری همهجانبه است. بیش از ۸۰شرکت ساختمانی بزرگ تهران آمادگی خود را برای مشارکت در پروژههای بازسازی اعلام کردهاند. همچنین گروههای جهادی بهصورت سازمانیافته در محلات مختلف مستقر شدهاند و در تعمیرات اولیه مانند نصب در و پنجره مشارکت میکنند. در هر منطقه نیز «کمیتههای سازگاری» متشکل از مسئولان محلی، سازندگان و نمایندگان مردم تشکیل شده است.
دپوی آوار هر ساختمان
۱۲سایت دپوی آوار در مناطق مختلف تهران تعیین شده است. آوار هر ساختمان با برچسب مشخص به این سایتها منتقل میشود تا درصورت وجود اشیای قیمتی (مانند اسناد، طلا، یا وسایل شخصی)، به صاحبان آنها تحویل داده شود. برای نگهداری وسایل سالم باقیمانده در ساختمانهای تخریبشده، کانتینرهای مخصوص درنظر گرفته شده است تا خانوادهها با خیال راحت فرایند بازسازی را دنبال کنند. برای مدیریت نخالههای ساختمانی، علاوه بر ایجاد ۱۲سایت مدرن دپوی آوار در حومه تهران، از سیستم کدگذاری هوشمند برای ردیابی محمولههای آوار نیز استفاده کردهایم تا امکان بازیابی اشیای باارزش از طریق سیستم طبقهبندی پیشرفته فراهم شود.
ارائه واحدهای مسکونی آماده
به خانوادهها اعلام میکنیم که میتوانند در محل سکونت فعلی خود با دریافت مسکن موقت بمانند تا واحدهایشان بازسازی شود، یا درصورت تمایل، به واحدهای آماده منتقل شوند. در این طرح، تسهیلات لازم برای همسانسازی قیمتها و روشنشدن تکلیف مردم فراهم خواهد شد.
۲۵۰ میلیون تومان برای خرید لوازم خانگی
همچنین پس از اسکان موقت افراد، به هر خانواده آسیبدیده ۲۵۰میلیون تومان وام برای تهیه لوازم ضروری منزل پرداخت میشود. این کمکها بهصورت اعتبار خرید از فروشگاههای معتبر است و خانوادهها میتوانند بنا به نیاز خود اقدام کنند.
ارائه خدمات رایگان
تمامی خدمات شهرداری کاملا رایگان است و هیچ خانوادهای نباید هزینهای بپردازد. محور اصلی این اقدامات شعار «با هم میسازیم» است؛ ازاینرو همه ظرفیتهای خود را برای خدمت به مردم بسیج کردهایم. خدمترسانی به مردم اولویت مدیریت شهری است و وظیفه ما نوکری و خدمتگزاری است و با همراهی دولت و سایر دستگاهها تمام تلاش خود را برای جبران خسارتها و بازسازی سریعتر انجام خواهیم داد.
پرداخت خسارت خودروهای آسیبدیده
خودروهای آسیبدیده جنگ اخیر در 2دسته تقسیمبندی میشوند؛ خودروهای بیمهشده که خسارت آن از طریق شرکتهای بیمه پرداخت میشود و خودروهای فاقد بیمه. در رابطه با این خودروها نیز ستاد بحران شهرداری با همکاری فراجا میزان خسارت را صورتجلسه میکند و به دولت برای پرداخت آن گزارش داده میشود.
پاسخگویی شبانهروزی سامانه137
برای تسهیل ارتباط با آسیبدیدگان، خط۱۳۷ شهرداری تهران بهصورت ۲۴ساعته فعال شده است تا به سؤالات شهروندان درباره مسکن موقت و اضطراری پاسخ دهد، فرایندهای اداری بازسازی را توضیح دهد و مشکلات خاص را به کمیتههای فوری ارجاع دهد.
ساخت پارکینگ-پناهگاهها در تهران؛ بهزودی
یکی از طرحهای نوآورانه شهرداری برای کاهش آسیبهای ناشی از جنگ، بهرهبرداری از پارکینگ-پناهگاههای چندمنظوره تا عمق ۵۰متری زمین است؛ همچنین ۶۰نقطه زیرزمینی برای اسکان اضطراری شناسایی شده است. علاوهبراین سیستمهای هشدار سریعی که در دهه۹۰ از محلههای تهران جمعآوری شده بود، بار دیگر در تمامی نقاط پایتخت نصب میشود.