
حفاظت از زاگرس با مشارکت زاگرسنشینان

مجید جباری، روزنامهنگار
طرح «جنگلداری اجتماعی» با هدف کاهش فشار بر جنگلهای زاگرس و ارتقای تابآوری این زیستبوم حساس وارد مرحلهای تازه شده است. این طرح که نگاه جدی به مشارکت زاگرسنشینان به حفاظت و احیای زاگرس دارد پس از حدود ۳ سال اجرای آزمایشی و محدود در برخی رویشگاههای زاگرسی با مشارکت سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری و سازمان برنامه و بودجه تدوین شده و قرار است بهزودی در همه عرصههای زاگرس اجرا شود.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشوربا اشاره به جزئیات طرح جنگلداری اجتماعی میگوید: «زاگرس با پوشش جنگلی حدود ۶ میلیون هکتار در گسترهای ۳۰ میلیون هکتاری از غرب و جنوبغرب کشور، طی دهههای گذشته با چالشهای گوناگون همچون چرای بیرویه دام، هجوم آفات و بیماری و بهرهبرداری بیش از حد از عرصههای جنگلی روبهرو بوده و این عوامل، امکان زادآوری درختان بلوط این عرصه را از بین برده و کاهش تاج پوشش گیاهی بیش از یک میلیون هکتار از این جنگل به زیر ۱۰ درصد رسیده است. برهمین اساس، طرح جنگلداری اجتماعی با هدف تسهیلگری و ایجاد مشاغل پایدار برای جوامع محلی حوزه زاگرس تدوین شده تا از فشار بر منابع جنگلی و مرتعی کاسته شود.»
علی تیموری درگفتوگو با همشهری با اشاره به مشکلات مراتع زاگرس، ازجمله حضور بیش از حد دام و کاهش زادآوری و پوشش گیاهی، اضافه میکند: «این طرح با آگاهسازی و مشارکت مردم بهدنبال ترویج روشهای پایدار مدیریت منابع طبیعی است. ضمن اینکه اجرای طرحهای آبخیزداری یکی از اقدامات ضروری است که میتواند از تخریب سرزمین و بروز پدیده گردوغبار جلوگیری کند.»
او بر ضرورت تغییر نگاه و رویکرد به مدیریت منابع طبیعی در حوزه زاگرس تأکید میکند و میگوید: «جنگلداری اجتماعی با مشارکت مردم و ایجاد فرصتهای اقتصادی پایدار، راهکاری کلیدی برای حفظ این اکوسیستم ارزشمند است.»
معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری هم درباره طرح جنگلداری اجتماعی میگوید: «در طرح جنگلداری اجتماعی مدیریت جنگل با مشارکت واقعی مردم منطقه و جنگلنشینان صورت میگیرد بهطوری که منافع مردم محلی با حفظ و احیای جنگلها تامین شود. این مدل در جنگلهایی که ارتباط مردم با جنگل زیاد بوده و معیشتشان با جنگل گره خورده است بهعنوان یکی از بهترین مدلها در دنیا شناخته میشود»
نقی شعبانیان به همشهری اعلام میکند: «در مدل جنگلداری اجتماعی، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور برنامه احیا و مدیریت جنگل را مشخص و اعتبار لازم را هم پیشبینی میکند و بر کار مجریان این طرح که مردم محلی هستند، نظارت دارد.»