آشنایی با وسایل ورزشی زورخانه‌ها
زنگ‌ها برای پهلوانان به صدا درمی‌آید
مهدیه تقوی‌راد
ورزش زورخانه‌ای علاوه بر آداب و سنت‌های ویژه، وسایل و ابزار مخصوص به‌خود را هم دارد. در این ورزش، ورزشکاران هماهنگ با نوای مرشد، شروع به ورزش می‌کنند و حرکات گروهی یا فردی را به نمایش می‌گذارند. ورزش باستانی در بین ورزشکاران به احترام و ادب معروف است و همه حرکات با اجازه از سادات و پیشکسوتان زورخانه، با رخصت گرفتن انجام می‌شود. اگر دوست دارید با بخش‌های مختلف و لوازم ورزشی که در زورخانه استفاده می‌شود آشنا شوید، این گزارش را از دست ندهید.
ورزش زورخانه‌ای با همه ورزش‌های دیگر متفاوت است؛ چراکه علاوه بر فنون ورزشی، آداب و رسوم و آیین‌هایی در آن رعایت می‌شود که بدون آنها، ورزش پهلوانی معنایی ندارد؛ از شیوه به گود رفتن تا رخصت گرفتن. آشنایی با این آداب، خالی از لطف نیست.
آداب به گود رفتن
ورزش باستانی در میان ورزشکاران به احترام و ادب شناخته شده و با اصول و هنجارهای بسیاری همراه است. برای نمونه همه حرکات با اجازه و درخواست از پیشکسوتان و بزرگان زورخانه که به رخصت گرفتن معروف است، انجام می‌شود. برخی از آداب زورخانه به این قرار است:
میاندار قبل از شروع به ورزش از بزرگ‌ترها و حضار رخصت می‌گیرد.
برداشتن و گذاشتن وسایل ورزشی از بزرگ‌ترها شروع می‌شود.
قبل از اینکه ورزش و مراسم آن تمام شود، اگر کسی بخواهد گود را ترک کند باید از میاندار کسب اجازه کند.
ضمن ورزش اگر یکی از ورزشکاران حرکات میاندار را تقلید نکند به میاندار بی‌احترامی می‌شود. (یک نوع بی‌ادبی است.) ولو اینکه میاندار کوچک‌تر از اطرافیان باشد، هماهنگی با او برای حاضران در گود الزامی است.
چرخیدن از کوچک‌ترها شروع و به بزرگ‌ها ختم می‌شود (منظور از کوچک‌تر و بزرگ‌تر در زورخانه صاحب کسوت است و با اینکه، کهنسالان دارای احترام هستند، ولی پیشکسوتی به سن و سال نیست.)
ختم ورزش را میاندار با اجازه بزرگ‌ترها و حضار اعلام می‌کند و برای دعا تعارف و پیشنهاد می‌کند تا یکی از پیشکسوتان حاضر در گود مراسم دعا را انجام دهد.
هنگام مراسم دعا باید همه (ورزشکار و تماشاگر) ساکت باشند و هر کس هر کجا هست باید بی‌حرکت باشد و به سخن دعا‌کننده گوش دهد.
تشویق ورزشکاران خصوصا هنگام چرخ و میل‌بازی از وظایف مرشد است که گاهی میاندار یا یکی از پیشکسوتان داخل گود همکاری می‌کنند.
جز مرشد کسی حق ندارد روی سردم بنشیند.
ورود به گود با کفش و بدون بستن لنگ ممنوع است.داخل گود و روبه‌روی سردم محل ورود ورزشکاران به گود است که پایین‌ترین نقطه گود محسوب می‌شود.
