
طایفهای از ایلبختیاری در سرزمین درختهای ون

محله ونک ازجمله محلههایی است که چند روایت برای وجه تسمیه آن گفته میشود و هر کدام از این روایتها به بخشی از تاریخچه این محله اشاره دارد. برخی محققان و تاریخپژوهان علت نامگذاری این محله را به فراوانی درخت ون در این محدوده نسبت میدهند. البته روایت دیگری هم به نقل از اهالی وجود دارد.
«مهرشاد کاظمی»، تهران پژوه میگوید: « ایل بختیاری ۲ شاخه بزرگ به نامهای چهارلنگ و هفتلنگ دارد. شاخه هفتلنگ تیره بزرگی به اسم عکاشه دارد که یکی از طوایف این تیره، طایفه ونک است. طایفه ونک از ایل بختیاری در دورههای مختلف تاریخی به نقاط مختلف کشور کوچ کرده و ساکن شدهاند. در دوره کریمخان زند، ماجرای تبعید کردن ایلها و طوایف متعدد به نقاط مختلف کشور رخ داد؛ ازجمله تبعید ونکیها به چابهار یا تبعید گروهی از این ایل به منطقه فراهان در استان مرکزی و البته تبعید گروهی از آنها به محدوده کنونی محله ونک تهران. به همینخاطر یکی از دلایل نامگذاری این محدوده را تبعیدشدگان ونکی میدانند.»
اما علت این که دهونک از چه زمانی برو و بیا پیدا کرد و آبادی و زیباییاش بر سر زبانها افتاد را باید در تاریخ خاندان مستوفیالممالک جستوجو کرد.داریوش شهبازی، تهرانشناس درباره هویت تاریخی محله دهونک میگوید: «در دوران حکومت ناصرالدینشاه، زمینهای آبادی ونک بخشی از زمینهای خالصه یا همان اراضی حکومتی بود. ناصرالدینشاه در سالهای پایانی حکومت خود بخشهایی از ونک را به میرزا یوسفخان آشتیانی یا همان مستوفیالممالک فروخت. در این دوران، اراضی اطراف آبادی ونک پر از تپه ماهور بود. مستوفیالممالک برای آبادانی این منطقه دستور داد چند حلقه قنات حفر کنند. همچنین بخشی از زمینهای ونک را برای ساخت مدرسه و دیگر سازههای همگانی وقف کرد و به دستور مستوفیالممالک در دل این باغ مکانی هم برای توقف زائران امامزاده داود(ع) ساخته شد. در این دوران بود که نام ونک بیشتر بر سر زبانها افتاد. »