جهان
تبدیل کارخانه‌ها از فضای بی‌دفاع به فضای عمومی
محمد سرابی؛ روزنامه‌نگار
کارخانه‌ها تا زمانی که تولید مستمر داشته باشند پر‌رفت‌وآمد هستند، اما با خاموشی دستگاه‌ها، کاملا متروک می‌شوند. قرار گرفتن کارخانه‌های قدیمی در بافت شهری باعث می‌شود که ساختمان خالی آنها تبدیل به فضای بی‌دفاع شهری شود و اقامت آسیب‌دیدگان اجتماعی ازجمله کارتن‌خواب‌ها و معتادان متجاهر آن را به مکانی نامطلوب در دیدگاه شهروندان تبدیل کند. شهرداری‌ها با حفظ و تبدیل این سازه‌های بزرگ نه فقط بنا را دوباره زنده می‌کنند، بلکه از آن برای بهبود شرایط زندگی شهری کمک می‌گیرند.
سنگاپور
خودرو‌سازی و موزه
ساختمان قبلی کارخانه خودرو‌سازی در شهر سنگاپور بعد از اینکه برای مدت‌ها رها شده بود با نوسازی کامل تبدیل به یکی از بنا‌های ملی کشور شد. دلیل انتخاب این مجموعه، اتفاقی بود که در جریان جنگ جهانی دوم افتاد. انگلیسی‌ها که کنترل سنگاپور را برعهده داشتند، از ژاپنی‌هایی که می‌خواستند این شهر را تصرف کنند شکست خوردند. دولت انگلیس تصمیم گرفت که سنگاپور را تسلیم ژاپن کند. فرماندهان 2 ارتش در اتاق هیأت‌مدیره کارخانه، قرارداد تسلیم را امضا کردند. سالن کارخانه یک سال قبل ساخته شده و جدید‌ترین و مستحکم‌ترین بنای شهر بود؛ برای همین ارتش ژاپن در آن مستقر شد. بعد از پایان جنگ، خط تولید شروع به‌کار و نزدیک 35سال به تولید خودرو کرد. از سال 1980ساختمان متروکه شد و برای 45سال به همان صورت باقی ماند. سرانجام شهرداری سنگاپور این کارخانه را بازسازی کرد.
زندگی شهری در دوران جنگ
محل کارخانه در جایی از شهر انتخاب شده بود که بتوان مواد اولیه فلزی را با راه‌آهن به آن حمل کرد و خودرو‌ها هم مستقیما وارد بزرگراه‌های مرکز شهر شوند. نزدیک 50بنای تاریخی در سنگاپور شناسایی و ثبت شده است، اما تصمیم شهرداری برای نوسازی کارخانه خودرو‌سازی باعث شد این ساختمان بد‌نام که نشانه جنگ و تسلیم استعمارگران و دشمنان قدیمی کشور بود تبدیل به یک موزه شهری درباره زندگی مردم شود.امروزه در این کارخانه مدارک تاریخی نگهداری می‌شود و بازدید‌کنندگان آن با زندگی ساکنان سنگاپور در سال‌های اشغال ژاپن آشنا می‌شوند. رفت‌وآمد در شهر، کارت‌های شناسایی، جیره‌بندی غذا، فعالیت مدارس و اداره پست و ... بخشی از اطلاعاتی است که به گردشگران داده می‌شود.
چین
هنر باستانی سرامیک
یک کارخانه قدیمی سرامیک در شهر یک و نیم میلیون نفری جینگدیجن تبدیل به فضای عمومی شده است. ساخت ظروف سرامیکی نازک در این شهر چین سابقه هزار ساله دارد و شهرداری تصمیم گرفت با نوسازی کارخانه، هم هویت شهر را حفظ کند و هم فضای بی‌دفاع مرکز شهر را به فضای عمومی تبدیل کند. محل این کارخانه در نزدیکی پایگاه آثار باستانی است که کوره‌های بسیار قدیمی ساخت سرامیک در آن کشف شده است. ساختمان به شدت فرسوده کارخانه که هر بخش آن در یک دوره تاریخی ساخته شده است برای مدت‌ها رها شده بود، اما در سال گذشته شهرداری جینگدیجن شروع به بازسازی آن و اضافه کردن قسمتهای جدید به بنای اصلی کرد. ویژگی این کارخانه برج بلند یا همان دودکش کوره بود که اکنون نیز از بین ساختمان‌‌های شهری قابل دیدن است.بازسازی این کارخانه هم با استفاده از سقف‌های شیب‌دار و سفال ضد‌آب استفاده شده است تا عناصر معماری گذشته شهر حفظ شود. تمام حیاط‌ها با آجر فرش شده‌اند و دیوار‌های درون ساختمان نیز با آجر بازسازی شدند. در قسمتهای جدید نیز از ترکیب چوب و شیشه استفاده شده است.
سالن جلسات تجاری
علاوه بر گردشگرانی که به‌دلیل سابقه تاریخی شهر به آن می‌آیند، دانشجویان خارجی رشته‌های هنر و صنایع دستی از کشور‌هایی مانند فرانسه بخشی از گردشگران شهر هستند. کاربری جدید این کارخانه نمایشگاه، سالن‌های گردهمایی و برگزاری جلسات، استودیو تصویربرداری، کافه و رستوران است. برخی از رستوران‌های غربی به هنرمندان این شهر سفارش تولید محصولاتی را می‌دهند که به اروپا و آمریکا حمل می‌شود. شهرداری با نوسازی یک کارخانه و تبدیل آن به سالن همایش و محل تشکیل جلسه فرصتی برای بازدید‌کنندگان و تاجران داده است. حیاط کارخانه تبدیل به بازار فروش سرامیک‌های دست‌ساز شده است و سفالگر‌های جوان محصولات خود را در آنجا به فروش می‌رسانند. در بخشی از این کارخانه یکی از مراحل تولید سرامیک یعنی نقاشی کردن روی ظروف همچنان انجام می‌شود و در معرض بازدید عموم قرار می‌گیرد.
در همینه زمینه :
