
گفتوگو با کارگردان فیلم «ماریا»
فیلمی چندژانری ساختم

سؤالاتمان را برای مهدی اصغری ازغدی، کارگردان «ماریا»، بهصورت مکتوب فرستادیم و وقتی جوابها را به ما پس داد، در کمال تعجب با سؤالاتی بیشتر و متفاوت از چیزی که برایش ارسال کرده بودیم، مواجه شدیم.
دیگر وقت نداشتیم که جواب سؤالات خودمان را از او بگیریم؛ یا باید از خیر چاپ مصاحبه میگذشتیم یا مصاحبهای را که خودش فرستاده بود، کار میکردیم. از آنجا که جواب برخی پرسشهای ما هم در این مصاحبه بود، تصمیم گرفتیم راه میانهای انتخاب کنیم و آنچه از مصاحبه را که به شناخت بیشتر این کارگردان متولد1374کمک میکند، منتشرکنیم.دستی به سروگوش سؤالات کشیدیم و نتیجه، پیش روی شماست.
قبل از «ماریا» چه مسیری را طی کردید؟
من فارغالتحصیل کارشناسی کارگردانی سینما و کارشناسی ارشد سینما از دانشگاه هنر هستم. در آموزشگاهی هم تدریس سینما میکنم. برای تلویزیون هم نویسندگی کردهام و فیلم کوتاه هم ساختهام.
ایده اصلی «ماریا» چطور شکل گرفت؟
یکی از دوستان فیلم کوتاهی ساخت و خانم کردی در این فیلم بازی کرد. این خانم بهطور جدی علاقهمند به بازیگری بود، اما خانوادهاش در جریان فعالیتش نبودند. از طرفی نقشی که بازی کرده بود، نقش یک روسپی بود و امیدوار بود که این فیلم فقط در جشنوارههای خارجی نمایش داده شود. اما عوامل فیلم بخش کوتاهی از بازی او را در آپارات بارگذاری کردند و خیلی اتفاقی یکی از اعضای خانواده این خانم آن را دید که منجر به تهدید و مهاجرت این خانم از کشور شد.
با توجه به داستان فیلم، میشود گفت که فضای مجازی نقش پررنگی در داستان فیلم دارد.
اساسا چنین ایدهای به این میپردازد که چه تفاوتی بین پرده بزرگ یعنی سینما و مدیای تازهتری مثل فضای مجازی وجود دارد. درواقع بهظاهر این گوشی اندازهاش کوچک است ولی ممکن است همین تصویر کوچک آسیب سهمگینتری بزند. سینما با آن پرده بزرگ و به این دلیل که همیشه در دسترس نیست، مانند یک آیین میماند. وقتی تصویر را روی پرده میبینیم، ما با اندیشه و تأمل بیشتری آن را دنبال میکنیم، ولی وقتی این ابعاد کوچکتر میشود، مثل فیلمهایی که در فضای مجازی میبینیم، انگار قدرت تفکر را کاهش میدهد. شکل آیینی سینما حرمتی به ما میدهد که فکر میکنم با حقیقت درستتر مواجه میشویم، ولی فضای مجازی تا اندازهای این را از ما میگیرد.
همکاری با بازیگران حرفهای مثل صابر ابر و پانتهآ پناهیها چطور بود؟
من عاشق بازی آقای صابر ابر در فیلم «اینجا بدون من» هستم و به بازی و صدای درخشان خانم پانتهآ پناهیها خیلی علاقه دارم. صادقانه بگویم پولش را نداشتیم که این دوستان در فیلم حضور داشته باشند، ولی من خیلی آدم مصر و پیگیری هستم.
7ماه پیگیری کردم تا بتوانم خانم پناهیها و صابر ابر را داشته باشم و باتوجه به بودجه بسیار محدود، نمیتوانستیم در روزهای زیادی از حضورشان استفاده کنیم. خانم پناهیها برای سریال «مرداب» قرارداد داشتند و آقای ابر هم برای فیلم دیگری. درنهایت با دستمزد کمتر توانستیم لطف و همکاریشان را با فیلم داشته باشیم. خانم پناهیها بازیگر فوقالعادهای است که هرچه از ایشان بخواهید ضربدر چند به شما تحویل میدهند. مدل کارکردن با ایشان اینطور است که به جوانها خیلی در پروسه کار کمک میکنند، چون خودشان مدرس بازیگری هستند و روحیه یک معلم دلسوز را دارند.
«ماریا» یک درام اجتماعی است؟
یک مولتیژانر است. مولتیژانر یا هیبرید ژانری یعنی ترکیب چند ژانر با هم. زمانی که میخواستم این فیلم را بسازم مبنایش این بود که فیلمی اجتماعی اما درباره سینما و با ژانرهای مختلف ساخته شود؛ یعنی از ملودارم در آن باشد تا حدودی ترسناک، معمایی، کمی کمدی ابزورد و... یعنی یک فیلم با تلفیق ژانرهای مختلف.
«ماریا» از نظر مضمونی به فیلمهای کوتاهی که ساخته بودید، شباهتی دارد؟
ماریا خیلی جهان متفاوت و مجزایی دارد. فیلم عجیبی است، اما از نظر تلفیق ژانر شباهت دارد. مثل «اژدها وارد میشود» مانی حقیقی فضای خیلی غریبی دارد و حتی میشود نگاهی پستمدرن به آن داشت، البته کارهای مانی حقیقی را خیلی دوست دارم. قبل از هر چیز چون درس سینما خوانده بودم و درس هم میدادم به واسطه کارم دوست داشتم فیلمی بسازم که تلفیقی از فیلمهای مختلف باشد. این فیلمی است برای عاشقان سینما.
قطعا در فیلمهای بعدیامهم از تلفیق ژانرها استفاده خواهم کرد؛ گرچه فیلم بعدیام با فیلم ماریا خیلی تفاوت خواهد داشت.