انرژی هستهای به زبان ساده
همهچیز در انرژی هستهای به آزاد شدن شکلی از انرژی اشاره دارد که میتواند در بسیاری از حوزهها زندگی ما را آسانتر کند
زهرا خلجی -روزنامهنگار
اتمها از 3ذره بهنامهای پروتون، نوترون و الکترون تشکیل شدهاند. یک اتم دارای یک هسته حاوی پروتون و نوترون است که توسط الکترون احاطه شده است. با این پیش درآمد و تعریف ساده از شکل اتم به تعریف گسترده و تخصصیتر انرژی هستهای و فناوریهای مشتق شده از آن میپردازیم.
انرژی هستهای چیست؟
انرژی هستهای شکلی از انرژی آزاد شده از هسته مرکز اتمهاست که از پروتونها و نوترونها تشکیل شده است. این منبع انرژی میتواند به 2صورت تولید شود: شکافت یا همجوشی هستهای.
شکافت هستهای
فرایندی است که در آن یک اتم سنگین مانند اورانیوم به 2 اتم سبکتر تبدیل میشود. وقتی هستهای با عدد اتمی زیاد شکافته شود، بر پایه فرمول انیشتین، مقداری از جرم آن به انرژی تبدیل میشود. از این انرژی به شکل صلحآمیز در تولید برق (در نیروگاه هستهای) یا تخریب (به شکل سلاحهای هستهای) استفاده میشود. هر بار که واکنش رخ میدهد، انرژی به شکل گرما و تشعشع آزاد میشود. گرما را میتوان در یک نیروگاه هستهای به الکتریسیته تبدیل کرد؛ مشابه نحوه استفاده از گرمای سوختهای فسیلی ازجمله زغال سنگ، گاز و نفت برای تولید برق.
همجوشی هستهای
همجوشی را با نامهای زیادی میشناسند، گداخت هستهای، همجوشی یا فیوژن. فرایندی که در همجوشی هستهای رخ میدهد، عکس عملی است که در شکافت هستهای رخ میدهد. در فرایند همجوشی هستهای هستههای سبک مانند هیدروژن، دوتریوم و تریتیوم با یکدیگر همجوشی داده شده و هستههای سنگینتر و مقداری انرژی تولید میشود. برای اینکه همجوشی امکانپذیر باشد هستههایی که در واکنش وارد میشوند باید دارای انرژی جنبشی کافی باشند تا بر میدان الکترواستاتیکی پیرامونشان مسلط شوند بنابراین دماهای وابسته به واکنشهای همجوشی فوقالعاده بالاست.