نگاهی به دستاوردهای 3سال گذشته آموزشهای شهروندی در شهرداری تهران
دوره افتخارات بینالمللی و نخستینها در شهر
عمده وظایف و ماموریتهای اداره کل آموزشهای شهروندی، تبیین، آموزش و ترویج مفاهیم شهروندی و زیست در فضای شهری است؛ ماموریتی که با تحولات صورتگرفته در شیوههای زندگی شهرنشینی و نیز ورود فناوریهای جدید سبب شده ماموریت و کارکرد این اداره کل در شهرداری تهران از اهمیت و ارزش دوچندانی برخوردار شود. در دوره جدید مدیریت شهری در 3سال گذشته نیز این اداره کل در راستای ایجاد مدیریت واحد در آموزشهای شهروندی اقدامات گستردهای را در راستای تحقق اهداف و چشماندازهای شهرداری تهران در دستور کار خود داشته است. درباره آنچه اداره کل آموزشهای شهروندی در این مدت انجام داده است با مهدی امیری، مدیر این ادارهکل در شهرداری تهران همکلام شدهایم.
مدیرکل آموزش شهروندی شهرداری تهران معتقد است شهر موجودی زنده است و باید به آن و نیازهایی که دارد، توجه شود. در نگرشی که به شهر بهعنوان موجود زنده نگریسته میشود و شهروندان با این موجود در حال تعامل هستند، مفاهیم تازهای شکل گرفته است که ازجمله میتوان به مفهوم شهرهای یادگیرنده و یاددهنده اشاره کرد؛ واژهای که همه اجزای المانهای ساختار کالبدی شهر را شامل میشود و شهروندان را نیز بهعنوان عناصر یادگیرنده و یاددهنده درنظر میگیرد. مهدی امیری به نگاه دوره تحولی شهرداری تهران به شهر و دغدغههای شهروندان اشاره میکند و حرفش را اینطور ادامه میدهد: رویکرد شهردار تهران بهعنوان مدیر شهر، تعریف چشماندازی برای پایتخت بهعنوان الگوی جهان اسلام بود. از این رو، در حوزه آموزشهای شهروندی تکالیف و کارویژههایی برای محققکردن بخشی از این هدف برای داشتن شهروندانی متعالی طراحی شد.
تشکیل دبیرخانه آموزشهای شهروندی
مدیرکل آموزشهای شهروندی شهرداری تهران با بیان اینکه یکی از چالشهای آموزش شهروندی پایتخت نبود همافزایی میان دستگاههای متولی، موضوع آموزش در شهر بود، از طراحی سازوکاری برای پایاندادن به این چالش در دوره جدید مدیریت شهری خبر میدهد و میگوید: «با همکاری و هماهنگیای که با شورای اسلامی شهر انجام شده توانستیم دبیرخانه آموزشهای شهروندی را با حضور متولیان حوزه آموزش در شهر تشکیل دهیم. با مشارکت و همافزایی این دستگاهها در قالب دبیرخانه اثرگذاری برنامهها افزایش چشمگیری پیدا کرده است.» او حرفش را اینطور ادامه میدهد: اداره کل آموزشهای شهروندی بهعنوان نخ تسبیح آموزشهای شهروندی، برای نخستینبار دستورالعمل جامع آموزشهای شهروندی را تدوین و برای اجرا به مناطق ۲۲ گانه ابلاغ کرد.
طرحی جهانی و افتخارآفرین
امیری دوره تحولی در شهرداری تهران را دوره برگزاری نخستینها در حوزه آموزشهای شهروندی عنوان میکند و توضیح بیشتری در این باره میدهد: برای نخستینبار پویش گام دوم نسل چهارم انقلاب در معاونت امور اجتماعی فرهنگی شکل گرفت. علاوه بر این، برای نخستینبار طرح هویتبخشی به نوجوانان در قالب کانونهای نوجوان در مقیاس محله درسطح شهر تهران برگزار شد. اکنون8074 دختر در 151محله و 7742پسر در150محله عضوکانون نوجوانان محلههای درحال فعالیت هستند که از سوی سازمانهای دمکراسی مشارکتی بهعنوان یکی از 4۰طرح برتر جهان مطرح و انتخاب شد. این اقدام افتخاری برای دوره جدید مدیریت شهری محسوب میشود.
جشنواره بینالمللی با حضور ۴۷کشور
مدیرکل آموزشهای شهروندی شهرداری تهران به اهمیت نقش هنر و استفاده از آن برای ارتقای سطح فرهنگ شهرنشینی اشاره میکند و با بیان اینکه شهردار تهران بر استفاده از الگوها و مفاهیم هنری برای تبیین این موضوع تأکید دارد، ادامه میدهد: در راستای آموزش مفاهیم شهرنشینی، نخستینبار جشنواره بینالمللی «کاریکاتور همسایه خوب یا آپارتماننشینی» را در قالب هنر با شرکتکنندگانی از ۴۷کشور در تهران برگزار کردیم. بهاذعان دستاندرکاران و خبرگان این حوزه برگزاری چنین رویدادی با این وسعت در تهران بینظیر بود.
تشکیل قرارگاه تعلیم و تربیت
این مقام مسئول در شهرداری تهران در ادامه به رویکرد حمایتی شهردار تهران و شورای اسلامی شهر در حمایت از آموزش و پرورش بهعنوان متولی اصلی حوزه آموزش اشاره میکند و از ۳برابرشدن بودجه بهسازی، نوسازی و تجهیز مدارس تهران درسالجاری خبر میدهد و میگوید: در راستای این حمایتها زمینه برای افزایش تعامل با آموزش و پرورش فراهم و تاکنون دورههای آموزشی در قالبهای مختلف برای دانشآموزان برگزار شده است. علاوه بر این، برای نخستینبار و در راستای توجه به موضوع آموزش قرارگاه تعلیم و تربیت با عضویت مراکز فعالیتهای دینی شهرداری تهران، اداره کل آموزشهای شهروندی و شورایعالی قرآن تشکیل شده تا درقالب مثلث خانواده، مدرسه و مسجد بتوانیم خدمات اثربخشی به دانشآموزان ارائه کنیم.
احیای نشان شهروندی بعد از ۱۴سال
مدیرکل آموزشهای شهروندی شهرداری تهران با بیان اینکه بسیاری از شهروندان به وظایف و تکالیف شهروندی خود بهدرستی عمل میکنند و الگوی موفق یک شهروند متعالی هستند، بر ضرورت معرفی و ترویج اقدامات چنین شهروندانی در جامعه تأکید میکند و میافزاید: ۱۴سال است که طرح نشان شهروندی به محاق رفته است. در دوره تحولی شهرداری تهران معرفی الگوهای موفق شهروندی یکی از ماموریتهایی است که برعهده اداره کل آموزشهای شهروندی گذاشته شده است. امیدواریم امسال بتوانیم مصوبه نشانه شهروندی را در شهر تهران به اجرا درآوریم و شهروندان نمونه در حوزههای مختلف را معرفی کنیم.
افزایش تعداد شهرداران مدارس
مهدی امیری، مدیرکل آموزشهای شهروندی شهرداری تهران به اجرای طرح شهردار مدرسه اشاره میکند و با بیان اینکه در سالهای گذشته تعداد مدارس برخوردار از این طرح بدون تغییر مانده بود، از توجه به این موضوع و افزایش تعداد مدارس طرح شهردار مدرسه خبر میدهد و میگوید: موفق شدیم برای مشارکت دانشآموزان در برنامههای مدیریت شهری، حدود 15درصد به تعداد مدارس مشمول طرح شهردارمدرسه اضافه کنیم. علاوه بر این، مجمع شهرداران مدارس را با نگاه هویتبخشی و استفاده از نظرات دانشآموزان و نوجوانان شکل دادیم.