قاتل خاموش را جدی بگیریم

هر ساله هزاران نفر در سراسر جهان، جان خود را به‌واسطه تنفس  با گاز مونوکسید کربن از دست می‌دهند. مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن یکی از شایع‌ترین مسمومیت‌ها در فصل سرد و از مرگبارترین انواع مسمومیت‌ها محسوب می‌شود. از این‌رو آشنایی با نشانه‌ها و علائم اولیه مسمومیت با این گاز و دریافت کمک پزشکی در اسرع وقت و در حداقل زمان ممکن اهمیت بسیاری دارد. تولید گاز مونوکسید‌کربن کار سختی نیست و اغلب وسایل موجود در خانه مانند بخاری گازی، شومینه، آبگرمکن، موتورخانه، اجاق خوراک‌پزی، پیک‌نیک و وسایل نقلیه قادر به تولید این گازسمی و مهلک هستند، به‌خصوص اگر به درستی تنظیم نشده و با احتراق ناقص یا بدسوزی تولید این گاز را در محیط‌های بسته افزایش دهند.
مونوکسیدکربن گازی است سمی اما بدون بو و طعم که باعث می‌شود افراد متوجه وجود این گاز در فضای پیرامون خود نشوند و زمان طولانی‌تری در معرض آن قرار بگیرند. از سوی دیگر علائم مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن بسیار شبیه به علائم سرماخوردگی و آنفلوآنزاست؛ علائمی همچون سردرد، تهوع، سرفه خشک، احساس ناخوشی که به‌دلیل تشابه با بیماری‌های ساده به‌خصوص در فصل سرما، فرد با استفاده از داروها و درمان خانگی سعی می‌کند آن را درمان کند. این علائم در کودکان شامل تهوع، استفراغ، حالت گیجی و خواب‌آلودگی و در برخی موارد با افت سطح هوشیاری و تشنج همراه است. از آنجا که تشنج‌ها به‌طور معمول در شرایط نزدیک به مرگ رخ می‌دهند، کمک پزشکی باید به سرعت در اختیار فرد قرار گیرد. درصورتی که فرد بیش از اندازه مونوکسیدکربن تنفس کند، این گاز در خون تجمع می‌یابد و جایگزین گاز اکسیژن می‌شود. انتقال اکسیژن به بافت‌ها کم می‌شود و به‌تدریج سلول‌ها در سراسر بدن می‌میرند و فعالیت اندام‌ها متوقف می‌شود. شایع‌ترین نشانه هشداردهنده اولیه مسمومیت خفیف با مونوکسید کربن یک نوع سردرد تنشی است که بیشتر در جلوی سر احساس می‌شود.