بار گرانی روی دوش مستأجران

 آسنا علیزاده| زنجان - خبرنگار:

این روزها بالا رفتن قیمت دلار موجب بهانه‌های بسیار زیادی برای افزایش کالاها و خدمات در بخش‌های مختلف شده است و بخش مسکن نیز از آن مستثنا نبوده که به افزایش قیمت رهن و اجاره در استان منجر شده است. در حال حاضر افزایش سرسام‌آور بهای رهن و اجاره مسکن در زنجان به یک بحران مالی تبدیل شده به طوری که خیلی از خانواده‌های بدون مسکن توان پرداخت کرایه‌های زیاد را ندارند  و مجبورندکه بخش زیادی از درآمد خود را برای اجاره هزینه کننده با این حال تاکنون مسئولان استانی  تاکنون برای کنترل بازار آشفته رهن و اجاره اقدامی نکرده‌اند.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌‌ریزی استان، با اشاره به علت بالا رفتن قیمت مسکن و اجاره‌بها در استان اظهار می‌کند: یکی از عوامل افزایش قیمت مسکن، تطبیق بازارها با همدیگر بعد از گران شدن ارز است که محرک مهمی در روان شدن سرمایه‌های سرگردان به بازار مسکن بوده است.«شهرام طهماسبی» ادامه می‌دهد: طی سال‌های 84 تا 94 میزان رشد نقدینگی در کشور حدود 25 درصد بوده، این درحالی است که رشد اقتصادی در کشور کمتر از 4 درصد است. بنابراین شکاف بین نرخ رشد اقتصادی و نرخ رشد نقدینگی باعث رونق فعالیت‌های بورس‌بازی و سوداگری در بازارهای مختلف از جمله مسکن شده است. بنابراین، افزایش نقدینگی در کنار تقاضای طبیعی برای مسکن، منجر به انتقال منحنی تقاضای مسکن به بالا خواهد شد.

وی کاهش ساخت و ساز را یکی دیگر از عوامل گرانی مسکن و بالا رفتن اجاره‌بها در استان می‌داند و می‌گوید: بالا بودن سود بانکی و محدودیت در دریافت تسهیلات مسکن باعث شده، تولید این بخش با رکود مواجه شده و سرمایه‌گذاری در این بخش کاهش پیدا کند و به تبع آن تولید و عرضه مسکن نیز با کاهش مواجه شود واین اتفاق، خود باعث گرانی اجاره‌ بها شده است، چراکه در بسیاری از مناطق، محدودیت در عرضه مسکن اثری ثانویه بر بازار اجاره داشته و نرخ اجاره بها را نیز افزایش داده است.
رئیس اتحادیه مشاورین املاک زنجان نیز با تاکید بر این‌که قیمت مصالح ساختمانی در استان تا 3 برابر افزایش یافته‌است، اظهار می‌کند: به طور طبیعی در شرایط رونق اقتصادی و رونق کسب و کار، روند افزایشی اجاره‌ها چندان غیر منتظره و تعجب‌آور نخواهد بود و در حال حاضر با افزایش قیمت‌ها در بخش مسکن، نرخ اجاره بها نیز از 10 تا 15 درصد افزایش یافته است و مالکین با مشاهده افزایش قیمت‌ها، اجاره خانه‌های خود را که نوعی سرمایه‌گذاری است، افزایش داده‌اند.


نظارت نادرست برقیمت اجاره‌بها

«محمد طاهری» ادامه می‌دهد: با بالا رفتن قیمت‌ها در تمام بخش‌های صنعتی، کشاورزی و ساختمانی کنترل و نظارت بسیار دشوار است و از ابتدا هیچ نظارتی بر نرخ‌ اجاره‌ بها وجود نداشته است.وی با تاکید بر این‌که هیچ دستگاه و نهادی بر قیمت‌گذاری خانه و اجاره بها نظارت ندارد، می‌افزاید: با توجه به این‌که قرارداد اجاره یک قرارداد خصوصی است، مالک، ملک خود را به قیمت دلخواه اجاره می‌دهد و مستاجر نیز در صورت توان پرداخت اجاره، با آن موافقت می‌کند.وی می‌افزاید: در سال‌های اخیر قانونی تصویب شد که طبق آن اداره مسکن و شهرسازی برای قیمت‌گذاری اجاره تاثیر و نظارت داشته باشد که هم اکنون با گذشت سال‌ها این قانون اجرا نمی‌شود.قیمت‌های مختلف اجاره‌ها در هر منطقه و افزایش چشمگیر آن که از سوی مالکان خانه‌ها با قیمت‌های دلخواه صورت می‌گیرد، سبب شده مستاجران بیشتر نگران یافتن خانه‌ای مناسب و با قیمت پایین‌ باشند، بدون این‌که مورد حمایت دستگاهی باشند.
رئیس اتحادیه مشاورین املاک زنجان  درباره تنها راهکار کنترل قیمت‌گذاری در بخش اجاره‌ها می‌گوید: سازمان امور مالیاتی می‌تواند از افزایش اجاره‌ها جلوگیری کند، به طوری‌که در صورت افزایش اجاره‌ها، میزان مالیات پرداختی مالک ساختمان نیز افزایش یابد.


کاهش ودیعه و افزایش اجاره‌بها

این روزها بیشتر شاهد افزایش اجاره بهای ماهانه هستیم که باید مستاجر پرداخت کند، ولی از طرفی میزان مبلغ ودیعه و رهن کاهش یافته است. رئیس اتحادیه مشاورین املاک در این باره می‌گوید: به علت کاهش نرخ بهره‌ بانک‌ها، مالک، ملک مسکونی یا تجاری ترجیح می‌دهد به جای دریافت ودیعه و به اصطلاح پول پیش، نرخ اجاره را بالا ببرد و این بسیار به ضرر قشر آسیب‌پذیر مستاجر است که بخش عظیم درآمد خود را برای اجاره خانه و یا آپارتمان بدهد.


افزایش اجاره تا کی؟

طاهری با بیان این‌که بیشتر اسباب‌کشی‌ها یا نقل و انتقالات مستاجران در فصل تابستان انجام می‌گیرد، اظهار می‌کند: هر سال در فصل تابستان مالک ساختمان قیمت اجاره‌بها را با کمی افزایش به مستاجر می‌دهد و امسال نیز با توجه به شیب تند افزایش نرخ اجاره‌ها، پیش‌بینی می‌کنیم بعد از این مدت، قیمت‌ها تا فصل تابستان سال آینده افزایش نیابد.


قیمت ثابت اجاره‌بها در مغازه‌ها

رئیس اتحادیه مشاورین املاک زنجان به رکود کسب و کار در زنجان اشاره می‌کند و می‌گوید: شرایط بازار و کسب وکار در زنجان به نحوی پیش می‌رود که اساسا اجاره مغازه برای بسیاری از متقاضیان مقرون به صرفه نیست و امسال با توجه به تورم و گرانی اجاره‌بهای مغازه‌ها افزایش چندانی نداشته است.وی ادامه می‌دهد: امسال افزیش قیمت اجاره‌ مغازه‌ها در زنجان کمتر از 10 درصد بوده و به احتمال زیاد بیشتر از این میزان نشود. 


مشاوره

طاهری با تاکید بر این‌که بیشتر شکایات حقوقی بین مالک و مستاجر از سوی مراجع قانونی رسیدگی و بررسی می‌شود، اظهارمی‌کند: مالکین و مستاجرین مسکونی و یا تجاری می‌توانند برای دریافت مشاوره در مورد اجاره‌ها به اتحادیه مشاورین املاک زنجان مراجعه کنند. 


 راه حل

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌‌ریزی استان به راه حل کاهش قیمت‌ها در بخش مسکن و اجاره اشاره می‌کند و می‌گوید: اگر بتوانیم به نحوی در بازار مسکن فعالیت کنیم که ساخت و ساز، مناسب با نیاز جامعه صورت گیرد، بخشی از روند گرانی مسکن متوقف خواهد شد و اقدام به ساخت مسکن و اجاره دادن به خانه اولی‌ها می‌تواند از دیگر رویکردهای حل مساله مسکن باشد که در سطح جهانی راهبرد کشورهای مختلفی بوده است.