درباره داروهایی که آلرژی را تشدید می‌کنند

 با شروع فصل پاییز، عفونت‌های ویروسی شیوع می‌یابد و موضوعی که مدتی است در بین برخی پزشکان رایج شده، این است که برای بیماران سرم تجویز می‌کنند و داروهای مختلفی در سرم به بیماران تزریق می‌شود که روشی غلط است. این داروها عوارضی دارند که ممکن است فرد را دچار مشکلات آلرژی شدید کنند که بعضا می‌تواند مرگبار باشد. دکتر محمدحسن بمانیان، دبیر انجمن آسم و آلرژی ایران درباره این موضوع مهم، یادداشتی برای روزنامه همشهری نوشته است که می‌خوانید.

«این روزها با شروع فصل سرما و شیوع بیماری‌های ویروسی، برخی مشاغل فرصت بیشتری برای ارائه خدمات به هموطنان عزیز دارند. در کنار زحمت‌های طاقت‌فرسای پزشکان خانواده، اورژانس‌های شبانه‌روزی، کلینیک‌ها، مطب پزشکان عمومی، متخصصان داخلی، کودکان، عفونی، گوش و حلق و بینی و... عده قلیلی هم هستند که دانسته یا ندانسته اقدام به تجویز داروهای تزریقی متعدد و بدون جایگاه علمی می‌کنند و از یک طرف بر بار مالی و هزینه‌های درمان خانواده و کشور می‌افزایند و از طرف دیگر جان بیماران را نیز به خطر می‌اندازند.
موضوع این است که اغلب بیماری‌های ویروسی شایع، نیازی به مصرف داروی آنتی‌بیوتیک ندارند و استفاده چند داروی ساده که غالبا نیازی به نسخه پزشک هم ندارد، برای کنترل علائم آزاردهنده سرماخوردگی کافی است. تزریق دارو از طریق رگ و استفاده همزمان داروها از گروه‌های مختلف مثل آنتی‌بیوتیک، کورتیکواستروئید، داروهای ضد‌التهابی غیراستروئیدی و انواع ویتامین‌ها نه‌تنها هیچ نقشی در درمان بیماری ویروسی ندارد، بلکه شانس عوارض دارویی و واکنش‌های آلرژیک به‌خصوص شوک حساسیتی را افزایش می‌دهد که می‌تواند بیمار را دچار خطرات شدید ناشی از مصرف همزمان داروهای تزریقی کند و حتی موجب مرگ او شود.
برای دور ماندن از این خطرات چند توصیه کاربردی ارائه می‌شود.
با توجه به اینکه اغلب سرماخوردگی‌ها ویروسی هستند و طی یک تا 2هفته بهبود حاصل می‌شود، با مصرف مایعات گرم و درصورت داشتن تب، با استامینوفن خوراکی علائم را کنترل کنید.
 اگر در شروع بیماری، تب بالا (بالای ۳۸.۵ تا ۳۹درجه) داشتید یا بعد از گذشت چند روز از علائم سرماخوردگی، تب بالا پیدا کردید، به پزشک مراجعه کنید.
آنتی‌بیوتیک داروی ضد‌تب نیست؛ بنابراین با شروع تب، نیازی به مصرف آنتی‌بیوتیک نیست.
 با توجه به اینکه پتانسیل عوارض داروهای خوراکی و شدت عوارض کمتر از تزریقی به‌خصوص نوع وریدی است، تا حد امکان از داروهای تزریقی اجتناب شود.
 ترکیب چند دارو شانس واکنش‌های دارویی را افزایش می‌دهد؛ لذا از تزریق وریدی چند دارو به‌طور همزمان اجتناب شود.
داروهای مکمل یا تقویتی درصورت کمبود ماده‌ای خاص مثل ویتامین‌ها باید مصرف شوند و تجویز وریدی آنها هیچ ارجحیتی به نوع خوراکی ندارد؛ لذا درصورت نیاز از نوع خوراکی استفاده کنید.
 ازجمله داروهایی که احتمال واکنش آلرژیک آنها زیاد است، یکی گروه آنتی‌بیوتیک‌ها (خانواده بتا لاکتام) و دیگر داروهای مسکن غیراستروئیدی هستند. از این دو گروه دارو متأسفانه زیاد مصرف می‌شود، مثل برخی از انواع سفتریاکسون و گروه دوم آمپول کتورولاک که در برخی مراکز به‌طور همزمان و به‌صورت وریدی همراه با سرم به بیماران سرماخورده (اعم از ویروس آنفلوآنزا یا کرونا) تجویز می‌شود و موارد متعددی منجر به واکنش‌های آلرژیک دارویی و شوک آنافیلاکسی شده است؛ لذا موکدا توصیه می‌شود از چنین روش درمانی اجتناب کنید.
در این میان نقش نظارتی وزارت بهداشت، معاونت درمان دانشگاه‌های سراسر کشور و سازمان نظام پزشکی بسیار مهم است و روشنگری انجمن‌های علمی نیز در این راستا یک تکلیف ملی، اخلاقی و علمی است. انتظار می‌رود بی‌تفاوت نباشیم.»