یادگار دوبرادر
موضوع: حسینیه جاننثاران حسینی
ویژگی: محل عزاداری بازاریها و صنف بزازها
***
تاسیس هیئت صنف بزاز و راهاندازی یکی از نخستین هیئتهای تهران در سنگلج از ماجراهای خواندنی پایتخت در دوره قاجار است. هیئت جاننثاران حسینی تهران سال 1275شمسی و در یکی از خانههای قدیمی خیابان خیام راهاندازی شد و به واسطه نزدیکی به بازار تهران خیلی زود به محل عزاداری بازاریها و صنف بزازها تبدیل شد.
این هیئت در ابتدا محل ثابتی نداشت و به صورت خانگی برپا میشد، اما بانیان اصلی، بعد از چند سال، مکان ثابتی برای عزاداری تعیین کردند و سنگ بنای ساخت حسینیه هم از همان موقع گذاشته شد. نصرالله حدادی درباره تاریخچه ساخت حسینیه صنف بزازها میگوید: «مسجد میرزا موسی که روبهروی مسجد جامع تهران در بازار نوروز خان واقع شده، نخستین جایی بود که صنف بزازها بهعنوان یک مکان ثابت برای برپایی هیئت درنظر گرفتند. انتقال هیئت بزازها آن قدر مهم بود که بعد از مدتی مسجد میرزا موسی به مسجد بزازها معروف شد. این هیئت تا سال 1360در همین مسجد برپا میشد و بعد از حدود 40سال به مسجد حاج سیدعزیزالله در بازار چهار سوق کوچک نقل مکان کرد.»
قدیمیهای سنگلج از محمد اسماعیل و محمدابراهیم بهعنوان دو برادری که برای نخستین بار هیئت جاننثاران حسینی صنف بزازها را برپا کردند نام میبرند. نقل است که عزاداری در ابتدا با حضور همین دو نفر برگزار میشد اما دکانداران بازار پارچهفروشها آرام آرام به آنها ملحق شدند و این تشکل مذهبی و محلی به هیئت جاننثاران حسینی صنف بزازها تغییر نام داد. ملحق شدن بازاریها به جمع عزاداران هیئت جاننثاران حسینی نقطه شروع تغییرات بود. در همان سالها حاج مرزوق، مداح و روضهخوان مشهور عراقی با دعوت بانیان همین هیئت برای نخستین بار از کربلا به تهران آمد و پایهگذار سبک چهارپایهخوانی در تهران شد. بعد از شیخ مرزوق، واعظان مشهوری مثل شیخ احمد کافی در این هیئت منبر رفتند و مداحان خوشصدا و صاحب نفس هم آمدند. ساخت حسینیه اما چند دهه طول کشید. حدادی در اینباره میگوید: «اواسط دهه 60 بود که بانیان اصلی هیئت که عمدتا از قشر بازاری بودند تصمیم به ساخت حسینیه گرفتند. بعد هم ملک بزرگی در خیابان پامنار و ابتدای کوچه «مبرا» خریدند و حسینیه جاننثاران حسینی صنف بزازها را ساختند که امروز یکی از مهمترین حسینیههای تهران به شمار میرود.»