کارخانه خروسسازی
درباره مزارع پرورش خروسهای مینیاتوری، کاکلیهای خوشگوشت، سیاهپَرهای چشمزخمگیر و جنگیهای تاوانستان و مشتریان شان
سحر جعفریان- روزنامه نگار
بخت و اختر جوجهخروسها انگار به نژادشان است. شماریشان مانند «سِزار» از نژادی خاص یا زینتی (برهما، سوماترا، مینیاتوری)اند که به صد ناز و کرشمه سر از تخم بیرون میآورند و میان لانهای گرم یا گنجهای نرم از جیره، مولتیویتامین، واکسن و نظر و توجههای فراوان، پروار میشوند تا به وقتش میلیونی و دلاری، این ور و آن ور دنیا صادر شوند. شماری دیگر نیز مانند «خان» و «پَردار» از نژادهای روستایی و گوشتیاند که از برای بانگبرآوردن، مراقبت از گله مرغان، قربانیشدن و گاه نیز بریان و سوخاریشدن، پر و بال میگیرند. خروسهایی هم مانند «چنگیز» از نسل و نسب خروسهای لاری اصیل ایرانی، هندی، پاکستانی و برزیلی جوجهکشی میشوند که از چندروزگی به خالزنی (زخمزنی بر حریف) با نوک و یوغگیری (گردنگیری از حریف) با گردن آموزش داده میشوند تا در میدانهای گروبسته، چارک و نصف که نه، برای تمام تاوانها، قلدری کنند. همنژاد و همبخت سزار، خان، سیاهپر و چنگیز، جوجهخروسهای زیادی در گوشه و کنار روستاها و شهرهای مختلف، کنج مزرعههای پرورش ماکیان و طیور به شیوههای سنتی و صنعتی بارآوری میشوند؛ جوجهخروسهایی که تا بوده و هست، هریک مشتریهای ثابت خود را داشته و دارند؛ مشتریانی از دوستداران پرندگان اهلی ناب و کمیاب، میلکنندگان گوشتهای پرخاصیت تا ذبحکنندگان ماکیان سحرخیز سیاه و سفید و عشقبازان جنگ و ستیز تاجداران سرکش دانگ بالا.
سزارهای خوشادا و درآمدزا
11سال پیش بود که «سزار» را از بازار حیوانات حاشیه تهران به قیمت 40هزار تومان خرید. دلبریهای سزار ته قفس تنگ در این خرید بیاثر نبود. درست از همان وقت، وسوسه پرورش خروسهای خوشهیکل و پُر پَر برهمای لایت مانند سزار به جان هرمز افتاد؛ آنقدر که پسانداز خردش را یککاسه کرد و گذاشت کف دست یکی از دلالان همان بازار تا چند قطعه مرغ و خروس برهمای لایت برایش بیاورد. بعد از جوجهکشیهای منظم حالا تعدادشان به 200قطعه خروس زینتی از همان نژاد رسیده که اغلب ساعتهای روز پنجههای پوشیده از پَر خود را خرامان بر کف سالن نمور که انباشته از پوشالهای چوب است، میگذارند و برمیدارند. گاهی هم که هوای پریدن به سرشان میزند، مکرر بال و پرهایشان را تکان میدهند که فضاگیری قفسهای رویهمسوار و پهنای دستگاه جوجهکشی، مانع از هوای سرشان میشود. توی لک که میروند یا پرهاشان که بنای ریزش میگذارند، هرمز سخاوتمندانه، مکملهای پروتئینی چندمیلیونی را در جیرهشان جای میدهد و حواسش را جمع میکند تا آبخوریها و دانهخوریهای سطلی خروسهای خوشادایش خالی نماند که اگر چنین شود، پرخاشگری پیش میگیرند و دمار از روزگار همان چند قطعه مرغ بیسروصدای برهما درمیآورند. روزهایی هم که همه امور بر وفق و موافق است، هرمز گوشی همراه هوشمندش را دست میگیرد تا برای صفحه مجازی پرمخاطب خود، محتواهای آموزشی و تبلیغاتی تولید کند. مخاطبهایی که از این طریق مشتری طیور زینتی هرمز میشوند، عمدتا پرندهدوستانی هستند که یا باغ پرنده دارند یا بهدنبال کارآفرینیهای متفاوتند. خروسهای برهمای مزرعه او با توجه به سن، قدرت باروری و رنگ پر و زیبایی از 300 تا 800هزار تومان به فروش میرسند. خروسهای جوان با پرهای بلند و سیاه براق از نژاد سوماترا (4تا 6میلیون تومان) و همچنین سینهسپرانی از نژاد مینیاتوری (300تا 500هزارتومان) ازجمله خروسهای خاص هستند که هرمز میگوید: «مشتری برای پرندههای زینتی و گران کم نیست؛ مشتریهایی که خروسهای زیبا میخرند و دستی به سر و گوششان میکشند تا شاید خروسشان، برنده مسابقات محل یا استانی زیبایی شوند.»
پرواریهای خوردنی، کشتاریهای بیبلا و خروسهای بیمحل!
بازار پرورشدهندگان و فروشندگان عمده خروسهای روستایی(محلی) و گوشتی در سایتهای خرید و فروش اینترنتی انواع محصولات و خدمات حسابی داغ است. فایل هر آگهی فروش در این دسته از محصولات و خدمات با چند فریم عکس ناشیانه و تار گرفته شده با سرعت پایین شاتر از خروسهای پروار سینه جلوداده که کف سولهای تنگ وول میخورند، باز میشود. پای اغلب عکسها سطرنوشتههایی نیز برای توضیح ثبت شده؛ فروش عمده خروسهای اصیل گلپایگانی، گیلانی و کرمانشاهی ویژه غذاهای رستورانی و فروشگاههای پروتئینی، بدون واسطه خروسهای محلی سیاه مناسب رفع بلا و چشمزخم و گشایش کار را از ما بخرید (از 500تا 700گرمیهای 200تا 700هزار تومانی)، خروسهای ماشینی مشکی بالای یکونیم کیلویی ذبح و قربانی برای نوزاد و بزرگسال (از 500تا 900هزارتومان)، خروسهای پرواری و کشتاری از 150تا 500هزار تومان، خروس سفید با پرکمری حنایی جهت ابطال سحر و جادو (از 300 تا 800هزار تومان)، خروس سیاه و سفید ارسال با پیک و قصاب برای ذبح در محل، تلفنی و اینترنتی خروست را انتخاب و قربانی کن (خدمات مِستُر خروس از یک تا یکونیم میلیون تومان) و خروسهای نگهبان و مرغپسند(!) مناسب مرغداریها از 400تا 700هزار تومان. علییار یکی از پرورشدهندگان قدیمی طیور، سالهاست که اسم و رسم سوله پرورش خروسهای پرفروش خود را در یکی از معروفترین فروشگاههای اینترنتی ثبت کرده. اوایل فقط در کار تولید و پرورش مرغ بود که اغلب خروسهایی مثل خان و پَردار از نژاد اصلاحشده گلپایگانی را لابهلای قفسهای گالوانیزه مرغانش جای میداد تا با قوقولیقولی سردادن و رقص جفتگیری، مرغان سوله را از کرچی درآورند.چم و خم بازار طیور که دستش آمد، متوجه شد پرورش خروسهای پرواری و کشتاری هم به لحاظ میزان هزینه از دانه و ویتامین تا واکسن نیوکاسل و آبله و آنفلوآنزا و هم به لحاظ تعداد مشتری (اقوام شمال کشور بیشتر تمایل به مصرف پیوسته گوشت خروس دارند و اقوام غرب کشور نیز در ایامی خاص از فصل و سال درطلب قربانی و کشتار خروس هستند) سودآورتر است. از این رو، دورههای آموزشی پرورش خروس گذراند و سرتیتر آگهی اینترنتیاش را چنین تغییر داد: «عرضه سیاهان نابالغ دافع شر و بلا، گوشتیان درمانگر، کاکلچتریهای لهستانی، تاجافشانهای آینزیلری، منهای خروس بیمحل(!) به پایینترین قیمت».