گزارش
مرموز بیابانی در خراسان
ثبت تصویر روباه شنی، خراسان جنوبی را به یکی از زیستگاه‌های این گونه نادر حیات‌وحش تبدیل کرده است
مجید جباری-روزنامه‌نگار
مشاهده گونه کمیاب و درحال انقراض حیات‌وحش ایران در یکی از پناهگاه‌های خراسان جنوبی موجی از واکنش‌ها را بین کارشناسان و علاقه‌مندان محیط‌زیست و حیات‌وحش به راه انداخت. اما ماجرای مشاهده روباه شنی در زیستگاه‌های خراسان جنوبی چیست؟ این خبر از سوی رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان فردوس اعلام شد، اما تقریبا هیچ‌یک از صفحات مجازی حتی آن را بازنشر نکرده‌اند. همشهری آنلاین اما برای آشنایی با روباه شنی، به معرفی این گونه نادر و ارزشمند حیات‌وحش ایران پرداخته است.
ویژگی‌های روباه شنی
روباه شنی گونه کمیاب و زیبای مناطق حفاظت‌شده مظفری و پناهگاه رباط‌شور خراسان جنوبی است. کوچک‌تر از روباه معمولی و دارای گوش‌های بلند و پهن است. پنجه‌ها با موی بلند پوشیده شده تا در برابر گرما محافظت شود. از حشرات، جونده‌های کوچک، خزندگان و لاشه حیوانات تغذیه می‌کند و شکار توسط سگ گله عامل کاهش جمعیت آن است. روباه شنی در حاشیه کویر مرکزی، سیستان و بلوچستان، فارس، خوزستان، بندرعباس و جزیره قشم زندگی می‌کند؛ شب‌زی است تا از گرمای روز بیابان در امان بماند.
زیستگاه روباه شنی در ایران
کویر لوت
مهم‌ترین زیستگاه روباه شنی در ایران کویر لوت است. این کویر با وسعتی بالغ بر ۵۰هزار کیلومترمربع، از بزرگ‌ترین و خشک‌ترین بیابان‌های جهان است. دمای روزانه در این پهنه بیابانی به بیش از ۷۰درجه سانتی‌گراد می‌رسد و بارش سالانه آن کمتر از ۳۰میلی‌متر است.
بیابان‌های مرکزی ایران
این بیابان‌ها شامل دشت کویر، بیابان نمک و مناطق خشک استان‌های یزد، کرمان و سمنان است. این مناطق با دمای بالا و بارش اندک، محیطی چالش‌برانگیز برای حیات‌وحش است. روباه شنی با حفر لانه‌های زیرزمینی در این مناطق خود را از گرمای روز و سرمای شب محافظت می‌کند.
حاشیه بیابان‌ها و تپه‌های شنی
این مناطق که بین بیابان‌ها و مناطق نیمه‌بیابانی قرار دارند، به‌دلیل شرایط زیستی بهتر، منابع غذایی بیشتری فراهم می‌کنند. وجود جوندگان، حشرات و گیاهان بیابانی در این مناطق فرصت‌های مناسبی برای تغذیه و بقای روباه شنی فراهم می‌کند.
مناطق سنگلاخی و کوهستانی
روباه شنی در برخی مناطق سنگلاخی و کوهستان هم دیده می‌شود و با استفاده از پناهگاه‌های طبیعی میان سنگ و صخره از خطرات محیطی مانند شکارچیان و دمای شدید پنهان می‌شود. این مناطق با وجود منابع غذایی کمتر به‌دلیل امنیت بیشتر برای روباه شنی جذاب هستند.