نانویی های ایران ساخت
دانشمندان ایرانی در سال‌های اخیر همراه با تکنولوژی روز دنیا موفق به ساخت محصولات نانویی بسیار مهمی شده‌اند
از آنجا که ایران در توسعه فناوری نانو در جهان در میان کشورهای سرآمد قرار دارد، در اینجا برخی از تولیدات دانش بنیان ایران ساخت را معرفی می‌کنیم تا بیشتر با این علم و توانمندی متخصصان آشنا شوید.
لباس تب نما
یک شرکت دانش‌بنیان موفق شده است با استفاده از نانو رنگدانه‌های هوشمند، لباس‌های تب‌نمایی برای کودکان تولید کند که درصورت بروز تب در آنها تغییر رنگ می‌دهد و کار را برای مراقبت‌های اولیه راحت می‌کند. لباس‌های تب‌نمای این شرکت هنگامی که دمای بدن کودک از ۳۷درجه سانتی‌گراد بالاتر می‌رود، به آرامی تغییر رنگ می‌دهد و با افزایش دما به بالاتر از ۳۸درجه سانتی‌گراد، کاملا سفید می‌شود. پس از معالجه کودک و رفع خطر، تغییر رنگ لباس به حالت اولیه به والدین نشان می‌دهد که شرایط کودک به حالت طبیعی برگشته است. روش‌های جدیدی با استفاده از دانش روز با هدف هوشمندسازی منسوجات با بهره‌گیری از نانوتکنولوژی و بیوتکنولوژی ایجاد شده که حاصل آن معرفی منسوجات آنتی‌باکتریال، ترموکرومیک، آبگریز و سوپرجاذب است.
مکمل‌های لیپوزومی
شربت بونیزوم برای جلوگیری و بهبود پوکی استخوان، تقویت استخوان‌ها، عضلات، دندان و رشد کودکان و نوجوانان کاربرد دارد. نانوذرات سوکرولیپوزومال باعث افزایش چندبرابری جذب املاح و ویتامین‌ها، کاهش عوارض جانبی و رفع تداخل با جذب سایر مواد در بدن می‌شوند. ویتامین دی لیپوزومال یک مکمل با جذب گوارشی بالاست که برای اصلاح کمبود ویتامین دی بدن و تامین ویتامین دی موردنیاز روزانه افراد در سنین مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. شربت هموزوم نیز حاوی سوکرولیپوزوم‌های آهن و ویتامین ب١٢ و فولیک اسید است. این مکمل برای تمامی افراد به‌ویژه کسانی که به‌مدت طولانی نیاز به مصرف مکمل‌های آهن دارند، مناسب است. شربت ایمونوزوم نیز حاوی سوکرو لیپوزوم‌های زینک سیترات و ویتامین ث است و محصولی مناسب برای تقویت سیستم ایمنی بدن محسوب می‌شود. ویتامین ث موجود در این شربت، یک آنتی اکسیدان قوی است که التهابات بدن را از بین می‌برد.
زخم پوش ایرانی پروانه‌ای ها
یک شرکت دانش بنیان ایرانی مستقر در اصفهان با استفاده از فناوری نانو، موفق به ساخت نمونه اولیه زخم‌پوشی شده است که به‌گفته سیدمحمد موسوی خطاط مدیرعامل این شرکت، کاملا منحصربه‌فرد و در دنیا بی‌نظیر است. این زخم‌پوش ویژه و 4لایه است که هر لایه وظیفه منحصر به فرد خودش را انجام می‌دهد. از آنجا که اصلی‌ترین عامل عفونت زخم‌ها رطوبت است، نخستین لایه این زخم‌پوش که لایه مجاور به زخم است، مسئول خارج کردن ترشحات زخم است. پس از آنکه رطوبت حذف شد، در لایه بعدی یک‌سری نانوذرات که خاصیت ضدباکتری و ضد‌میکروبی دارند، داخل زخم آزاد می‌شود. پس به این ترتیب ابتدا توسط لایه اول رطوبت زخم خارج و توسط لایه بعدی نانو ذرات به زخم وارد می‌شوند. این نانو ذرات علاوه بر اینکه تأییدیه نانو مقیاس دارند، به هیچ وجه خاصیت سمی ندارند و در بدن آزاد می‌شوند.
دپوستیوا
دپوستیوا نیز یک نانوداروی ایران ساخت با قیمت بسیار کمتر از نمونه خارجی است. این دارو با فرم تزریقی طولانی اثر تریامسینولون برای کاهش درد در بیماری آرتروز زانو کاربرد دارد. استئوآرتریت زانو، یک بیماری مزمن و پیش‌رونده است که علائم آن معمولا بعد از ۵۰سالگی و بیشتر در بانوان بروز می‌کند. محدوده سنی بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو، شانس وجود همزمان دیابت را در این گروه سنی زیاد می‌کند و حضور عمده دارو به شکل میکروسفر در ناحیه مفصل زانو، طبق مطالعات بالینی، شانس اختلال قند خون بسیار کمتری در مقایسه با داروهایی رایج را دارد. تریامسینولون به شکل میکروسفر آهسته رهایش تأییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا را داراست. دپوستیوا نسبت به تزریق داخل مفصلی هیالورونیک اسید، اثربخشی بالاتر و هزینه کمتری برای بیمار دارد. قیمت نمونه خارجی این دارو ۶۶۵ دلار است درحالی‌که این داروی ایرانی ۴۳۸ هزار تومان قیمت دارد.
ضدسرطان پاکلی‌نب
نانوداروی ضدسرطان پاکلی‌نب، برای درمان سرطان‌هایی مانند سینه، ریه و پانکراس توسط یک شرکت دانش بنیان تولید شده است. این نانودارو، با نفوذ به بافت سرطانی، از پیشرفت تومور جلوگیری می‌کند و باعث نابودی بافت سرطانی می‌شود. به‌علت ابعاد نانویی این دارو، اثربخشی آن بالاتر و عوارض جانبی این دارو کمتر از داروهای مشابه است. پاکلی تاکسل یک ماده طبیعی ضدسرطانی است که مانع فرایند تقسیم سلولی و رشد سلول‌های سرطانی می‌شود. در این دارو از قابلیت آلبومین به‌عنوان حامل طبیعی مولکول‌های نامحلول در آب، در بدن استفاده شده که به‌طور انتخابی در بافت‌های توموری جمع می‌شود. این دارو به‌دلیل اینکه ماده مؤثر ضدسرطان پاکلی تکسل را درون آلبومین قرار می‌دهد، اثرات جانبی مضر شیمی‌درمانی را مانند داروهای دیگری که از حلال استفاده می‌کنند، ندارد. قیمت نمونه جهانی دارو ۸۰ دلار و قیمت نمونه داخلی یک میلیون ۸۰۰ هزار تومان است.
برچسب پایش غذا
استفاده از برچسب‌هایی که با جوهر هوشمند ساخته شده‌اند، به شکلی مطمئن درصد تازگی، ماندگی و فساد مواد غذایی منجمد را مشخص می‌کند. اخیرا یکی از محققان مؤسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی مشهد موفق شده است برای پایش غذاهای دریایی با فناوری نانو و مواد گیاهی از جوهر سبز هوشمند، یک برچسب هوشمند بسازد. محققان با استفاده از آنتوسیانین، کورکومین و نسبت بهینه آنها روی بستر «نانوفیبر کیتین» موفق به تولید جوهر و نشانگر حساس به پی‌اچ برای پایش فساد میگو با چشم غیرمسلح شده‌اند. در این طرح، جوهر هوشمند سبز از ضایعات پوسته میگو و ترکیب ۲رنگدانه طبیعی کورکومین و آنتوسیانین به‌دست آمده از گلبرگ زعفران، برای پایش تازگی میگو در طول مدت نگهداری در یخچال ساخته شده است. در آزمایش‌های انجام شده، این جوهر هوشمند حتی پس از نگهداری به‌مدت ۶ماه در دماهای مختلف، همچنان پایدار بوده است.
