جنگل‌های ایران در قرق مدافعان مارال

مجید جباری-روزنامه‌نگار

10روز تا پایان فصل «گاوبانگی» (جفت گیری مرال) گوزن قرمز ایرانی باقی مانده‌است و همچنان صدها محیط‌بان، فعال محیط‌زیست و نیروی داوطلب مردمی که از نیمه شهریورماه با برپایی چادرهای حفاظتی و اقامت شبانه‌روزی و ایجاد قرق در زیستگاه‌های مرال در جنگل‌های هیرکانی 3استان گلستان، مازندران و گیلان اقدام به حفاظت از زیستگاه این گونه در خطر انقراض حیات‌وحش ایران کرده‌اند، فعالیت شبانه‌روزی خود را برای حفاظت از گوزن قرمز ایرانی ادامه می‌دهند.  جمعیت گوزن قرمز در ایران تا حدود 10سال پیش که برنامه‌های حفاظتی به جدیت سال‌های اخیر اجرا نمی‌شد، به‌دلیل شکار غیرمجاز و برهم‌زدن آرامش زیستگاه‌ها از سوی آفرودسواران و تورهای طبیعت‌گردی در فصل گاوبانگی به‌شدت کاهش یافته‌بود؛ اما در این سال‌ها با اجرای منظم برنامه‌های حفاظتی، زادآوری این گونه ارزشمند حیات‌وحش افزایش یافت و جمعیت آن تا حدی احیا شد؛ اگرچه گوزن قرمز هنوز هم در فهرست سرخ اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) قرار دارد.

مکث
نماد تنوع زیستی در جنگل هیرکانی
مرال یا گوزن قرمز، نماد تنوع زیستی و شکوه جنگل‌ هیرکانی از گونه‌های حمایت‌شده و در معرض خطر انقراض است. بانگ‌های پی‌درپی مرال‌های نر (گاوبانگی) امکان شناسایی و ردیابی آنها را برای شکار آسان‌تر می‌کند؛ به همین خاطر شکارچیان تلاش می‌کنند در فصل گاوبانگی با تقلید صدای نعره مرال‌ به‌وسیله دمیدن در شاخ گوزن یا لوله‌های پلاستیکی، مرال ماده را به طرف خود بکشانند و بی‌رحمانه شکارش کنند. حفاظت از مرال‌ها در فصل زادآوری از نیمه اول شهریور آغاز  می‌شود و تا نیمه مهر ادامه دارد. در این بازه زمانی که مرال‌ها آسیب‌پذیرتر می‌شوند، ورود طبیعت‌گردان و تورهای‌گردشگری به جنگل‌های شمال ممنوع است.