متولدان یک نهضت پرافتخار
موضوع: روزنامه‌های دوران مشروطه
ویژگی: مجوز انتشار 100نشریه در یک دوره تاریخی
***
پس از نهضت مشروطه، به‌دلیل ایجاد فضای باز سیاسی، نشریات فراوانی در اقصی نقاط ایران منتشر شد. درباره تعداد روزنامه‌ها قطعیت وجود ندارد، چراکه از آنهایی هم که باقی مانده‌اند، بسیاری تک‌شماره است و برخی‌ها هم به مرور زمان از بین رفته‌اند. محمد بیطرفان، محقق و رئیس انجمن علمی تاریخ استان تهران، در این‌باره می‌گوید: «نمی‌توان با قاطعیت گفت که چه تعداد نشریه در دوران مشروطه منتشر می‌شد، اما در یک برآورد کلی می‌توان گفت بیش از 100روزنامه در نهضت مشروطه شکل گرفت که مهم‌ترین روزنامه‌های تهران شامل حبل‌المتین تهران، صوراسرافیل، صبح صادق، مساوات، مجلس و ندای وطن بود. نشریه صوراسرافیل، بعد از صدور فرمان مشروطه متولد شد و جهانگیرخان شیرازی و قاسم‌خان تبریزی با حضور و قلم تأثیرگذار علی‌اکبرخان قزوینی (دهخدا) آن را منتشر کردند. بعد از صدور فرمان مشروطه، طبق موازین جدید، هر ایرانی می‌توانست با درخواست امتیاز روزنامه، به راحتی مجوز چاپ و نشر یک نشریه را دریافت کند. این اتفاق باعث شد تا نشریات با آزادی عمل بیشتری، مستقل از حکومت و به‌صورت مردمی محتوا منتشر کنند و در راستای آگاهی عمومی مردم گام بردارند. در این برهه از زمان، مطبوعات جایگاه ویژه‌ای در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی پیدا کرد و نویسندگانی دغدغه‌مند و مردمی ظهور کردند؛ نویسندگانی که منافع جامعه و مردم در نوشته‌هایشان در اولویت قرار می‌گرفت.»
صوراسرافیل هم در این عرصه از حکومت مشروطه دفاع می‌کرد و در مسیر آگاهی و روشنگری منتشر می‌شد و آرمان عدالت‌خواهی و جنبش ملی را در سراسر ایران گسترش می‌داد. بیطرفان می‌گوید: «این روزنامه آزادی و دمکراسی را به‌عنوان عوامل رشددهنده یک جامعه و یک کشور با زبانی روان و ساده به مردم معرفی می‌کرد. شماره نخست هفته‌نامه صوراسرافیل، خرداد‌ماه ۱۲۸۶ در 8 صفحه و در قطع وزیری با شمارگان ۵۰۰۰ نسخه منتشر شد.»
در همینه زمینه :
