بروبیا در همسایگی آسیاب
موضوع:کاروانسراها
ویژگی: محل اسکان مشتریان آسیاب و طوافها برای فروش مایحتاج مردم
***
پارک باغچهبان امروزی در انتهای خیابان مستوفی تا حداقل یک قرن پیش یا شاید بیشتر کاروانسرا بود. این کاروانسرا در همسایگی همین آسیاب معروف و آبی محله یوسفآباد به مرور زمان شکل گرفت. در واقع کارونسراها در طهران قدیم حکم هتل و سفرهخانه و رستورانهای امروزی را داشتند که با توجه بهوجود مشتریهای فراوان آسیاب به تبع نیاز روز، راهاندازی یک کاروانسرا در جوار آن را منطقی جلوه میداد. بهگفته «جمشید رحمانیپناه» از اهالی قدیمی محله یوسفآباد این محله 2کاروانسرا داشت که یکی از آنها به نام بانیاش ابوالقاسم عجایبی معروف بود و دیگری هم در امتداد همین کاروانسرا بود و نام خاصی نداشت. او میگوید: «برای مراجعه به آسیاب در تهران قدیم مردم از راههای دور با چهارپایانی مانند اسب و شتر و... راهی میشدند. بالطبع درمدت زمان انتظار برای آسیاب شدن مقادیر زیاد گندم، هم چهارپایان و هم خود افراد در گرما و سرمای زمستان و تابستان نیاز به سرپناهی برای اسکان و استراحت داشتند و حتی بعضیها مجبور میشدند، شب را در همین کاروانسراها سر کنند و از خدمات آن یا به قول امروزیها از هتلینگ آن بهرهمند شوند. به همین دلیل وجود کاروانسرا در هر محلهای امتیاز محسوب میشد و یوسفآباد هم از این قاعده مستثنی نبود.» رحمانیپناه در بخش دیگر صحبتهایش از حضور طوافان یا فروشندگان دورهگرد در داخل کاروانسرهای پر مسافر و مشتری محله یاد میکند: «حضور مسافران در کاروانسراها فرصت خوبی برای فروشندگان و چرخیهای دورهگرد بود تا برای عرضه محصولات و نوبرانههایشان و حتی آذوقه و تأمین نیازهای روزمره به کاروانسراها بیایند.»