جهان نما
استراتژی آمریکا در قبال اروپا: تفرقه بینداز و غلبه کن
استیون ارلانگر | نیویورک‌تایمز:
اروپایی‌ها قبل از آنکه دونالد ترامپ برای حضور در نشست سران ناتو قدم به اروپا بگذارد، خیلی خوب می‌دانستند که باید منتظر اتفاقات عجیب و غریب باشند. آنها یک‌ماه قبل در نشست سران جی-7در کانادا نمونه‌هایی از رفتار نامتعارف رئیس‌جمهور آمریکا را دیده بودند. با این حال، هنوز خیلی‌ها در اروپا به‌خاطر این آشفته‌بازاری که ترامپ در سفرش به اروپا به راه انداخته، انگشت به دهان مانده‌اند. فارغ از هر تحلیلی، بسیاری در اروپا به این نتیجه رسیده‌اند که ورای خودشیفتگی، زبان طعنه‌آمیز و هیاهوی ترامپ یک استراتژی نهفته است: ایجاد تفرقه میان کشورهای اروپایی عضو ناتو و اتحادیه اروپا به‌گونه‌ای که آمریکا بتواند از قدرت اقتصادی و نظامی‌اش برای برقراری ارتباط دو به دو با کشورها استفاده کند. این درست همان مسیری است که روسیه و چین در پیش گرفته‌اند.
فضای تور اروپایی ترامپ تا به اینجا بسیار بد پیش رفته است. او، هم در نشست ناتو و هم در طول سفر به لندن بارها برخلاف پروتکل‌های معمول رفتار کرد. در بروکسل او قرار‌ملاقات‌ها را یکی پس از دیگری لغو کرد، برای تغییر دستورکار نشست‌ها به مسئولان اجرایی فشار آورد، دیگر سران کشورها را مسخره کرد، زمان تعیین شده برای نشست خبری را تغییر داد تا با ساعت برنامه‌های تلویزیونی صبح در آمریکا همزمان شود و در مورد تعهدات مورد پذیرش اعضای ناتو دروغ گفت. در لندن او طی گفت‌وگو با روزنامه سان، با انتقاد تند از ترزا می به‌شدت باعث رنجش نخست‌وزیر انگلیس که میزبانش بود، شد.
اروپایی‌ها اکنون متوجه شده‌اند که ترامپ یک کودک دمدمی‌مزاج نیست، بلکه به‌دنبال به چالش کشیدن یک نظم بین‌المللی 70ساله است که به اعتقاد او قدرت آمریکا در جهان را محدود کرده است. رهبران اروپایی، هر یک شیوه‌ای را در تعامل با دونالد ترامپ در پیش گرفته‌اند؛ از رویکرد گرم و رفاقتی امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه گرفته تا رفتار سرد آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان. اما به‌نظر می‌رسد هیچ یک از اینها برای او تفاوتی ندارد. او شما را به هر حال در قامت یک رقیب می‌بیند. ترامپ به‌دنبال آن است که کشورها را به جان یکدیگر بیندازد و در این میان از قدرت و ثروت آمریکا برای پیشبرد برنامه‌های خود استفاده کند.
رهبران اروپایی البته همیشه هم خویشتندار نبوده‌اند. لارس لوکه، نخست‌وزیر دانمارک پس از پایان نشست سران ناتو به خبرنگاران گفت: «در برابر اصرار زیاد او برای افزایش بودجه دفاعی اعضا، توضیح دادم که کشته‌هایی که مردم دانمارک نسبت به جمعیت‌شان در افغانستان داده‌اند، با کشته‌های آمریکا در این کشور برابری می‌کند. خونی که ریخته می‌شود خیلی مهم‌تر از پول است.» کاملا مشخص بود که در نشست ناتو رهبران اروپایی تمایلی برای همکلام شدن با دونالد ترامپ ندارند؛ به همین دلیل او مجبور شد در نهایت با رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه که آنقدرها در ناتو جایگاه خوبی ندارد وقت بگذراند. دیگر دست‌کم در غرب اروپا کسی نمی‌خواهد تصویرش کنار ترامپ درحالی‌که لبخند بر لب دارد، ثبت شود. پس از آنکه ترامپ از پیمان‌های بین‌المللی ازجمله پیمان آب‌و‌هوایی و توافق هسته‌ای با ایران خارج شد، رهبران جهان دیگر نمی‌خواهند نام‌شان با سیاست‌های او گره بخورد؛ چنین کاری درست مثل استقبال از مرگ است. اروپا بر سر یک دوراهی قرار گرفته است. این وضعیت در سخنان زیگمار گابریل، وزیر خارجه پیشین آلمان مشهود است: «واقعیت این است که نه می‌توانیم با ترامپ کنار بیاییم و نه می‌توانیم بدون آمریکا ادامه دهیم. باید یک استراتژی دوگانه را دنبال کنیم؛ یک استراتژی سختگیرانه و واحد. هر تلاشی برای همراه کردن ترامپ و هرگونه تعریف و تمجید از او باعث می‌شود او یک قدم دیگر جلو بیاید. این وضعیت باید پایان یابد؛ از تجارت گرفته تا ناتو. ترامپ تنها زبان زور را می‌فهمد و ما باید در مقابل او قوی باشیم.»
ترامپ در استفاده و سوءاستفاده از آمار و ارقام هم توانایی بالایی دارد. او همیشه می‌گوید که آمریکا 90درصد هزینه دفاعی ناتو را تأمین می‌کند؛ این در حالی است که آمار رسمی نشان می‌دهد این میزان 67درصد است. دقیق‌تر اینکه این رقم در واقع نسبت بودجه دفاعی آمریکا به کل هزینه دفاعی در جهان است. آمریکا 603میلیارد دلار صرف هزینه‌های دفاعی‌اش می‌کند که تنها 31میلیارد دلار آن صرف مسائل دفاعی اروپا می‌شود. این در شرایطی است که کشورهای اروپایی عضو ناتو 239میلیارد دلار بودجه دفاعی دارند. دونالد ترامپ در زمینه تجارت هم دائما علاقه دارد به 151میلیارد دلار کسری تجاری میان آمریکا و اروپا اشاره کند. او اما هیچ وقت نمی‌گوید که این مبلغ مربوط به کالاهای مبادله شده میان دو طرف است و آمریکا در زمینه خدمات که حدود 80درصد از مبادلات میان آمریکا و اروپا را شامل می‌شود، دست بالا دارد.
برای ترامپ نه متحد وجود دارد نه دشمن؛ برای او تنها شریک مهم است. کشورها یا شریک آمریکا هستند یا هیچ‌چیزی نیستند. ضمن اینکه او ترجیح می‌دهد با هر کشور به‌صورت مجزا وارد تعامل شود. این استراتژی جدید آمریکاست.
در همینه زمینه :
