اسرار تمدن «ماناها»

محمد باریكانی- روزنامه‌نگار

نخستین فصل از کاوش باستان‌شناسی در گورستان و محوطه باستانی قلایچی بوکان هفته گذشته آغاز شده است و باستان‌شناس‌ها به سرپرستی یوسف حسن‌زاده، باستان‌شناس و متخصص دوره مانایی در حال یافتن نشانه‌های فرهنگی از تمدن بومی باستانی هستند که همزمان با دوره ماد در ایران دارای حکومت و دولت مختص به‌خود بودند.
ماناها، کاسی‌ها، گوتی‌ها، لولوبی‌ها، آمادها، تپورها، میتانی‌ها، سمیریان و سکاها به نوشته تاریخ‌دانان و باستان‌شناس‌ها نخستین اقوام بومی ایران تا پیش از مهاجرت آریایی‌ها به فلات ایران بودند که از بین آنها کاسی‌ها و سکاها و ماناها توانستند برای خود حکومت و دولت تشکیل دهند.
ماناها 2824سال قبل، یعنی 800 سال پیش از میلاد مسیح در ایران حکومت تشکیل دادند. آنها 300سال بر فلات ایران حکومت کردند و آثار معماری و تزیینات هنری بی‌شماری در سراسر ایران برجای گذاشتند. هنر اصلی آنها تزئین ساختمان‌ها و کاخ‌ها و قصرهای هزاره‌های گذشته بود، اما مهم‌ترین نشانه‌های تمدن ماناها که پیش از هخامنشی‌ها در ایران حضور قوی داشتند در کدام نقاط ایران وجود دارد؟