خلق نوحههای بدیع و معروف در مسلمیه
مسلمیه مطلع محرم است و این را میشود در مراسم تاریخی مسلمیه شهرری بهوضوح مشاهده کرد؛ مراسمی که در طول تاریخ، شاعران زیادی را بهخود جذب کرده است تا روایتگر حادثه عظیم کربلا پیش از آغاز محرم باشند. ایام مسلمیه حال و هوای خاصی دارد؛ از یک طرف، پیش از روز عرفه و در آستانه عید قربان و حج مسلمانان است و از طرف دیگر، یادآور یکی از تلخترین اتفاقات تاریخ اسلام یعنی شهادت مسلمبنعقیل، فرستاده ویژه امام حسین(ع) به کوفه و در ادامه آن واقعه کربلا و شهادت امامحسین(ع) است؛ به همین دلیل شاعران در طول تاریخ این حال و هوای متضاد را بیشتر از هنرمندان دیگر درک و آن را روایت کردهاند که یکی از جلوههای آن در مراسم قدیمی و تاریخی مسلمیه شهرری نمود پیدا کرده است.
جالب اینکه در قدمت این مراسم بزرگ نقل است که اشعاری در وصف شهادت مسلم روی پوست حیوانات وجود دارد و در ری نگهداری میشود. به جرأت میتوان گفت که شعرهای آیینی هرسال محرم در این مراسم متولد میشوند. این ایام محل تبادل ادبی و یکی از نقاط قوت فرهنگی محرم است و عزاداران با ندای «وامسلما» این نوحه مشهور را دم میگیرند: «حسین میا به کوفه / کوفه وفا ندارد / کوفی بیمروت / شرم و حیا ندارد.»
سیدمحسن ماجدی، ری پژوه، در مورد حضور گسترده شاعران در مراسم مسلمیه میگوید: «در دهههای گذشته و پیش از گسترش شبکههای اجتماعی و وسایل ارتباط جمعی، مراسم مسلمیه شهرری محلی برای تبادل افکار و اشعار و محل اشتراکگذاری شعرهای محرم بود. شاعران در این مراسم شعرهای خود را میخواندند و مداحان نیز شعرها و نغمهها را میگرفتند تا در ایام محرم در هیئتها بخوانند. به این شکل شعرها، نوحهها و نغمهها در سراسر کشور پخش میشد. حبیبالله چایچیان، متخلص به حسان، شاعر شناختهشده اشعار آیینی کشورمان، پای ثابت این مراسم بود و نقل است برخی شعرهای خود را بداهه در همین مراسم میسرود و مداحان آن را میخواندند. جالب اینکه همه مداحیها نیز براساس چهارپایهخوانی انجام میشد و هیئتها و دستههایی که در این مراسم شرکت میکردند بعد از چهارپایهخوانی به زیارت حرم عبدالعظیم حسنی(ع) میرفتند. این مراسم شاعران برجسته زیادی را بهخود دیده است؛ از ژولیده نیشابوری، حسین آهی، مصطفی طالبی، قاسم ملکی و صدها شاعر شناختهشده دیگر که نامشان در فهرست ارادتمندان امام حسین(ع) در این مراسم ثبت شده است. درواقع بیجا نیست که مسلمیه را مطلع شعر محرم بدانیم.»
امیرعلی شعبانی که مداح و رئیس هیئت مکتب علی تهران است نیز روایت جالبی از دفتر شعر مداحی این مراسم نقل میکند: «در هیئت مکتب علی دفتر شعری وجود دارد که حدود ۵۰ سال است در مراسم مسلمیه بهروز میشود؛ یعنی هرسال شعرها و نوسرودههای شاعران که توسط شاعران و مداحان خلق شده است به آن اضافه میشود.»