نگاه
نگاه بلندمدت در قرارداد‌های اتوبوس برقی چینی
لطف‌الله فروزنده؛ معاون مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران
برقی‌سازی حمل‌ونقل عمومی راهبرد مدیریت شهری تهران برای مبارزه با آلودگی هواست و مذاکرات برای تولید و واردات اتوبوس برقی هم در همین مسیر انجام شد. در زمینه واردات اتوبوس‌های برقی از چین، توافق ما به این شکل بود که محموله اول اتوبوس‌ها در فاصله 3ماه پس از واریز پیش‌پرداخت، به‌دست ما برسد. قسط اول نیز قرار است در همین‌ماه پرداخت شود. در این‌باره با بانک مرکزی تعامل کردیم و برنامه پرداخت هم تقریبا مشخص شده است. منتظریم طرف چینی اعلام کند که شرکت تولیدکننده اتوبوس، هماهنگی را از نظر مالی و بانکی انجام داده است. مشکلی درباره پرداخت قسط اول از طرف ایران وجود ندارد و در ادامه، پرداخت اقساط بعدی را باید دنبال کرد. زمان پرداخت بعضی از اقساط دوم خرید وسایل حمل‌ونقل عمومی از چین به یک‌سال‌ونیم بعد موکول شده است که آن هم به شکل فاینانس است؛ به این معنی که چینی‌ها فاینانس می‌کنند و بازپرداختش با ماست.
این سؤال مطرح شده است که پرداخت اقساط بعدی خرید اتوبوس و مترو از چین به دوران بعد از مدیریت فعلی موکول می‌شود و انجام این کار بر عهده آنها گذاشته می‌شود. در پاسخ باید گفت همانطور که ما نمی‌توانیم از عمل کردن به تعهدات مدیریت قبلی خودداری کنیم، مدیران شهری دوران بعد هم نمی‌توانند این کار را بکنند. اصولا اگر قرار باشد هر طرحی را تنها در زمان کاری کوتاه یک دوره مدیریت طراحی و اجرا کنیم دیگر نمی‌توان نگاه بلندمدت داشت. اگر نگاه بلندمدت نداشته باشیم دیگر هیچ قراردادی نمی‌شود بست.
زمانی که مدیریت فعلی کار را شروع کرد تعهدات مالی و بدهی‌های زیاد از دوره قبلی باقی مانده بود که اکنون شهرداری در روند قانونی در حال تسویه و پرداخت آنهاست.
جهت برقی‌سازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی شهر تهران رویکرد اصلی ما استفاده از ظرفیت‌های تکنیکی و در عین حال مالی کشور چین بود، زیرا سیاست اصلی دولت این است که تعامل با دولت چین و دولت‌های همسایه بیش از پیش افزایش پیدا کند، بر همین اساس نخستین گام، بحث انجام فاینانس واگن‌هایی است که از سال95 بر زمین مانده بود. در همه مذاکرات با طرف چینی 2شرط مهم داشتیم: اول انتقال تکنولوژی به تولیدکنندگان ایرانی، دوم جذب سرمایه‌گذاری خارجی در داخل کشور. این موضوع نیز بسیار مهم است و باعث شراکت طرف‌های خارجی در ایران خواهد شد. اکنون نحوه قرارداد با چینی‌ها در 3مرحله خلاصه می‌شود، که در مرحله اول واردات به تعداد مشخص شده انجام می‌گیرد. در مرحله دوم کنسرسیومی با یک تولیدکننده داخلی با حمایت شهرداری تهران تشکیل می‌شود که در نتیجه آن قطعات وارد و مونتاژ می‌شوند و در نهایت در مرحله سوم انتقال تکنولوژی صورت خواهد گرفت.
مذاکرات مفصلی با طرف چینی انجام شد؛ زمان تحویل واگن‌ها هم به حدود یک‌سال کاهش یافت. با ورود این واگن‌ها و قراداد‌های بعد از آن، ظرفیت واگن‌های تهران تقریبا 2برابر می‌شود. نخستین سری از واگن‌ها امسال وارد کشور می‌شود و سفارش‌ها تا 3سال دیگر تکمیل خواهد شد. موضوعی که درباره واگن‌ها مطرح شد هم این بود که طرح اولیه طرف چینی باید در وزارت کشور ایران بررسی و تأیید شود اما توافق شد که اختیار این بررسی و تأیید به مترو سپرده شود. نزدیک به ۲.۵میلیون یورو ظرفیت مالی برای واردات ۲۵۰۰اتوبوس برقی، ۲۷هزار و۵۰۰هزار تاکسی و... درنظر گرفته شده است که در این رابطه شاهد حمایت بی‌نظیر دولت و بانک مرکزی در تخصیص ارز بوده‌ایم.
