کنترل دلار بدون مدیریت ریال امکانپذیر نیست
یکی ازنکاتی که دولت باید توجه زیادی به آن داشته باشد بحث حکمرانی ریال است. اگر میخواهیم دلار را کنترل کنیم بدون مدیریت ریال امکانناپذیر است. مدیریت ریال هم در شبکه بانکی و هم در حوزه رمزارزها باید جدی گرفته شود و بانک مرکزی باید در زمینه گردش ریال در این دو بخش مراقبت کند و احاطه داشته باشد.
موضوع دیگر بحث مدیریت قاچاق و بیسامانی واردات است که میتواند کسری تجاری را تشدید کند. باید توجه کرد اگر تحریمها تشدید شود فشار بیشتری بر بازار ارز وارد میشود. از دیگر موضوعاتی که دولت باید در سال جاری به آن بهطور ویژه توجه کند بحث کنترل خروج سرمایه از کشور است که باید برنامه مفصلی در این زمینه تدوین گردد تا از خروج سرمایه از کشور جلوگیری شود. از دیگر برنامههایی که سال بعد باید مورد توجه دولت قرار گیرد، برنامهریزی برای کنترل ناترازیهای اقتصاد کلان بهویژه بنزین، برق و گاز است. این ناترازیها باید هم از جنبه سیاستهای قیمتی و غیرقیمتی و هم از جنبه اصلاح الگوی مصرف و سرمایهگذاری اصلاح شود. بهویژه سرمایهگذاریها در حوزه تولید برق باید با سرعت بیشتری افزایش یابد.
نکته قابل توجه این است که همه این فعالیتها باید در قالب یک مجموعه دیده شود. ارتباطی هم فقط به بانک مرکزی ندارد و سایر سازمانها هم در این زمینه تأثیرگذار هستند. شاید بتوان گفت سهم بانک مرکزی در این زمینه کمتر از 10 تا 20درصد است و اگر سایر سازمانها در این زمینه همکاری نکنند احتمال موفقیت کاهش مییابد.
از طرفی، یکی از موضوعات مهمی که باید در برنامهریزیهای دولت مدنظر قرار گیرد مشورت با کارشناسان و اقتصاددانان است. خواهش من از دولت این است که با اقتصاددانان بیشتر مشورت کند. با توجه به دشواریهای پیش روی اقتصاد ایران لازم است هم وزارت اقتصاد وهم بانک مرکزی از نظر مشورتی کارشناسان و اقتصاددانان بیشتر استفاده کنند.
در طول سالهای گذشته انباشت دانش و تجارب گرانبهایی بهویژه در حوزه تحریمها بهدست آمده است. به همین دلیل اگر اقتصاددانان مورد مشورت دولت قرار بگیرند میتوانند به دولت کمک کنند تا آگاهانهتر تصمیم بگیرد و برنامهریزیکند.
وحید شقاقی شهری، اقتصاددان