حکایت تحول نوادگان قاتل امیرکبیر

   خانه‌ مقدم
   کاربری‌فعلی: خانه‌موزه
   قدمت: قاجاریه
   نشانی: خیابان امام‌خمینی ره ، بعد از خیابان شیخ هادی، جنب بانک ملت، پلاک ۲۵۱

خانه‌موزه مقدم، عمارتی گرانقیمت در حوالی خیابان امام خمینی (ره)، در محله شیخ هادی واقع شده است. این خانه چشم‌نواز متعلق به فرزند فرزند حاج علی‌خان فراش‌باشی است. این خانه ابتدا بخشی از باغ و اراضی بیرون از شهر تهران محسوب می‌شد و در اختیار حاج‌علی‌خان فراش‌باشی، قاتل میرزا تقی‌خان امیرکبیر بود و بعدها به فرزندش، عبدالعلی‌خان ادیب‌الملک رسید و سپس سهم محمدتقی احتساب‌الملک و سرانجام به‌عنوان ارثیه نصیب نوادگانش شد تا این خانه زیبا را بسازند. در واقع، محمدتقی‌خان احتساب‌الملک دو پسر به نام حسن و محسن داشت که برای تحصیلات عالیه راهی دیار فرنگستان و اروپا شدند. حسن پسر بزرگ‌تر اهل سیاست و محسن اهل هنر بود. متأسفانه حسن در همان عنفوان جوانی از دنیا رفت و محسن بعد از فارغ‌التحصیلی در رشته‌های تاریخ هنر، باستان‌شناسی و نقاشی سال 1315، همراه همسرش سلما به تهران برگشت و ساکن خانه پدری شد. این خانه گرانقیمت مساحتی برابر با ۲هزار و ۱۱۷مترمربع دارد که شامل ۳حیاط بیرونی، اندرونی و سرایداری است.
معماری سبک قاجاری و همگونی نسبی فضاهای ساخته شده از مهم‌ترین ویژگی‌های خانه‌موزه مقدم است. یکی از بخش‌های جالب و به نسبت نوساز‌تر این عمارت قاجاری در ضلع غربی بنا معروف به ساختمان یا برج اربابی است. این قسمت را خود مرحوم مقدم همراه یکی از شاگردانش ساخت که معماری آن بیشتر برگرفته از سبک قرون وسطایی است. چون سلما، همسر مرحوم مقدم، اصلیت فرانسوی داشت، مقدم این بنا را برای او ساخت و سعی کرد با تقلید از سبک اروپایی، بنایی باب دل همسرش بسازد. محسن، فرزندی نداشت و به همین دلیل سال‌1351به‌دلیل علاقه‌اش به هنر و تاریخ خانه پدری‌اش را وقف دانشگاه تهران کرد. او سال 1366به خانه ابدی رفت و همسرش هم سال 1369تولیت موزه مقدم را به دانشگاه تهران سپرد و بعد از احیا به خانه‌موزه مقدم تبدیل شد.