درگذشت دیوید بردول نظریهپرداز سینما
دیوید بردول، نظریه پرداز شاخص سینما درگذشت. فیلم دیدن امروزه سرگرمیای عام و محبوب محسوب میشود. آدمها برای تفریح، برای وقتگذرانی، برای تغییر حالوهوا، برای سهیمشدن در احساسی مشترک، برای زیستن تجربهای نازیسته و به دلایل مختلف دیگر فیلم میبینند. هرکسی از هر سن و طبقه و جنسیت و نژاد و ملیتی برداشتی از فیلمی که میبیند دارد و مفاهیم و معانی و اهدافی را به آن نسبت میدهد. این روزها واکنش به یک فیلم در فضای مجازی به امری رایج بدل شده و میزان درک و دریافت نسبی افراد از فیلمها نسبت به 50-40سال پیش هم بیشتر شده است. دیوید بردول بیش از 15جلد کتاب مهم درباره سینما نوشته که 2کتاب «هنر فیلم» و «تاریخ سینما» که به همراه همسرش، کریستین تامسون، نوشته شاختهشدهترینشان هستند. این دو کتاب به زبانهای مختلف ترجمه شده و زمینهساز آشنایی بسیاری از دانشجویان و علاقهمندان سینما با مفاهیم بنیادین نظری و تاریخی سینما را فراهم کرده است. بردول و تامسون از شارحان رویکرد روششناختی نئوفرمالیسم بودند که تمرکزش نه بر محتوا بلکه بر تحلیل سازوکار فیلم است. در این نگرش، اتفاقا برخلاف تصور نادرستی که برخی از تأکید بر فرم و بیاهمیت دانستن محتوا دارند، فرم و محتوا از هم جدا نیستند. «هنر سینما»، «تاریخ سینما»، «روایت در فیلم داستانی»، «ازو و بوطیقای سینما»، «معناسازی»، «نقالها» و «کریستوفر نولان، هزارتوی روابط» عناوین کتابهای ترجمهشده از بردول به فارسی است. درضمن، مقالات متعددی از وی در نشریاتی مثل فصلنامه فارابی و فصلنامه هنر به فارسی چاپ شده است. نخستین کسی که ایرانیان را با بردول آشنا کرد، مرحوم پرویز شفا بود که در کتاب «سینمای زمان» مقالهای از او به فارسی برگرداند. میراث بردول برای دوستداران آثار و نظراتش یادگاری گرانبهاست که مطمئنا تا سالها به آن میپردازند و نام وی را زنده نگهمیدارند.