28 روستا، 28 معدن

محمود مولایی-روزنامه‌نگار

بخش کوهسرخ در خراسان رضوی سال 1398از کاشمر جدا و به یک شهرستان مستقل تبدیل شد که به واسطه داشتن معادن بسیار در حال حاضر خودکفاست. این شهرستان با مساحت 2198کیلومترمربع، 35هزار نفر جمعیت دارد درحالی‌که در 28روستای کوهسرخ 28معدن وجود دارد هرچند فرماندار شهرستان کوهسرخ به همشهری می‌گوید که این 28معدن تنها معادن کوهسرخ نیستند و این شهرستان ظرفیت‌هایی بیشتر از این دارد.

ظرفیت بالای کوهسرخ
فرماندار شهرستان کوهسرخ با بیان اینکه در آینده معادن بیشتری در کوهسرخ کشف می‌شود و فعالیت در معدن بیشتر خواهد شد، می‌گوید: «این موضوع سبب اشتغال‌زایی و درآمدزایی می‌شود.»
رضا رافتی عنوان می‌کند: «به‌نظر من، یک پنجم معادن شهرستان در حال بهره‌برداری است. معادن مختلفی در کوهسرخ وجود دارد که هنوز به بهره‌برداری نرسیده است.»
شهرستان کوهسرخ برای اشتغال‌زایی ظرفیت بالایی دارد. به‌گفته رضا رافتی، کوهسرخ از شهرستان‌های جدید التاسیس محسوب می‌شود. او می‌گوید: «معدن و گردشگری دو ظرفیت کوهسرخ برای اشتغال‌زایی است. معادن مس، آهن و سنگ‌های ساختمانی از معادن مهم کوهسرخ به‌حساب می‌آیند. خاک کاشی در نقاط مختلف شهرستان وجود دارد.»

افزایش پروانه معادن
در سال 1402پروانه‌های بهره‌برداری معادن 40درصد افزایش داشته است. خط فرآوری مس با پیشرفت فیزیکی ۸۰ درصد و با اشتغال ۸۰نفر طی ماه‌های آینده احداث می‌شود. همچنین زیرساخت‌های دیگری برای راه‌اندازی خط کنستانتره آهن و فرآوری خاک کائولن در منطقه ایجاد شده است که طی سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد.
در حال حاضر ۲۲ معدن فعال شامل سنگ ساختمانی یا مرمریت، کرومیت، سنگ آهن، خاک صنعتی، گرانیت و... در شهرستان فعال هستند. همچنین امسال جواز ۴ تا ۵ معدن ازجمله مس و خاک صنعتی در سطح شهرستان صادر شده است.

جلوگیری از خام‌فروشی
با وجود زیرساخت‌های معدنی در کوهسرخ، این شهرستان پتانسیل این را دارد که در آینده به یک منطقه صنعتی تبدیل شود. برای ایجاد شهرک صنعتی حداقل به ۱۰۰۰ هکتار زمین نیاز است. البته برای ایجاد ناحیه صنعتی و برای اینکه صنایع به آن منطقه انتقال یابند و فعالیت خود را آغاز کنند به ۴۰ تا ۵۰ هکتار زمین نیاز است.
همچنین طبق برنامه‌ریزی اداره صنعت، معدن و تجارت کوهسرخ، قرار است با فعال کردن واحدهای فرآوری در منطقه ضمن جلوگیری از خام فروشی اشتغال پایدار ایجاد شود. این اتفاق در ۴ تا ۵ روستای منطقه افتاده و به‌گفته مسئولان این شهرستان، اشتغال‌زایی خوبی در پی داشته است. فرماندار کوهسرخ تأکید می‌کند: «راه‌اندازی واحدهای فرآوری محصولات معدنی برای جلوگیری از خروج سنگ‌های معدنی به‌صورت خام ضروری است.»

بیش از یک دهه فعالیت
۶۷ درصد معادن حوزه ترشیز در شهرستان کوهسرخ واقع شده‌اند؛ درحالی‌که این معادن غیرفعال هستند. فرماندار کوهسرخ در این رابطه می‌گوید: «هرچند بسیاری از آنها غیرفعال هستند اما بهره‌برداری از ظرفیت معادن منطقه باید در اولویت باشد.»  رضا‌رافتی ادامه می‌دهد: «برای اینکه از این پتانسیل استفاده کنیم، باید سرمایه‌گذاران وارد این حوزه در کوهسرخ شوند.»  از دهه 70شمسی کندوکاو برای کشف معادن باارزش در کوهسرخ شروع شده است. فرماندار کوهسرخ در این‌باره تأکید می‌کند: «بیشتر از یک دهه است که معادن شهرستان کوهسرخ فعالیت می‌کنند.»