گزارش
هنرهای فراموش‌شده را زنده می‌کنیم
سهیل اخلاقی با معرفی، بازتعریف و مستندسازی از صنایع‌دستی فراموش‌شده روستاهای جنوب استان فارس برخی از آنها را احیا کرده است
راحله عبدالحسینی-روزنامه‌نگار
به‌دنبال صنایع‌دستی از یاد رفته به روستاها سفر می‌کند و ساعت‌ها کنار دست مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها می‌نشیند. قصه تک‌تک دست‌سازه‌های روستاها را جمع‌آوری می‌کند و برای هر یک از آنها طرحی نو یا ایده‌ای جهت کاربردی کردن دارد؛ راهکاری که به درآمدزایی برای روستاییان برسد. سهیل اخلاقی که تحصیلاتش را در رشته معماری ادامه داده، حالا 6دانگ فکر و ذکرش ماندگار کردن هنر بومی روستاهاست که فلسفه‌ای ناب برای زندگی دارند اما در شتاب تند زندگی ماشینی امروز رنگ باخته‌اند. او اهل شهر لار استان فارس است و برای احیای هنرهای دستی در معرض فراموشی روستاها، دستی هم در مستندسازی دارد.
یکی از علت‌های فراموشی هنر بومی روستاها اوضاع کساد بازار صنایع‌دستی است. اصرار شما برای زنده کردن هنرهای از یاد‌رفته روستاها، به رونق کار و کسب روستاییان کمکی هم کرده است؟
بهتر است اینطور بگویم که ایده ما برای کارآفرینی و راه‌اندازی کسب‌وکار خودمان این بود که سراغ محصولات بومی و محلی و احیای هنرهای دستی در معرض فراموشی روستاها برویم. برای جلب نظر مخاطب، محصولات بومی و همینطور صنایع‌دستی در معرض فراموشی را برای زندگی امروزکاربردی می‌کنیم که خریدار دارد. در این زنجیره کارآفرینی، هنر دست روستاییان حلقه اصلی است.
مصداقی‌تر برایمان بگویید که چه کاربری‌های جدیدی از هنر دستی که سال‌ها به یک شیوه زیست کرده، ایجاد کرده‌اید؟
«سُپ‌بافی» یا سینی‌بافی هنردستی خاص روستای «چاه‌نهر» در لارستان استان فارس است که الان فقط 2زوج سالخورده در این روستا به آن مشغولند. جالب است که این هنر همیشه از سوی زوج‌ها خلق می‌شده و سپ‌بافی به تنهایی میسر نبوده است.
قاب و پشت سپ از درخت نخل است و برش آن زحمت بیشتری می‌خواهد و کار مردهاست. نی‌بافی اما هنر و ظرافت بیشتری دارد و کار خانم‌هاست. در طراحی جدید با سپ، آباژور، استند گل و میز عسلی درست کرده‌ایم و به‌دست مشتری داده‌ایم که تا همین جای کار هم باعث دلگرمی روستاییان به ادامه کار شده است.
بسته‌های حصیری یا به زبان محلی «گُلَتو» را هم از کنج پستوی خانه‌های روستایی بیرون آوردید... .
در مناطق جنوب کشور بسته‌های حصیری کوچکی با برگ‌های جوان نخل درست می‌شد که برای آن بسته یک قفل هم از برگ درخت درست و داخلش را با تنقلات پر می‌کردند و دست بچه‌ها می‌دادند. تلاش ما این است كه برای حیات پایدار روستا این هنرهای رو به فراموشی را دوباره به میدان بیاوریم.
از زیر و بم هنرهای دستی در معرض نابودی مستند هم می‌سازید؟
بله؛ زیرا در روستاها تعداد این هنرمندان معمولا کمتر از 4نفر است. صنایع‌دستی‌اي هست به نام «گُبَنگَه» که شبیه خمره بزرگ دسته‌دار است و برای جای تخم‌مرغ در یکی از روستاهای جنوب فارس رواج داشته كه الان فقط یک نفر این هنر را بلد است. از او و از زوجی که سپ‌بافی می‌دانند، مستند ساخته‌ام.
