سود در قرق‌داری است؟

زهرا رفیعی-روزنامه‌نگار

سهم قرق‌های اختصاصی در حفاظت از زیستگاه‌ها، محدود به افزایش جمعیت حیات وحش نمی‌شود. قرق‌های اختصاصی در دنیا ضمن حفاظت فیزیکی از یک منطقه، می‌توانند باعث جلب مشارکت مردمی، تنوع‌بخشی به درآمد‌زایی، بهره‌برداری پایدار با روش‌هایی به جز شکار مجاز، افزایش آگاهی جامعه محلی، توسعه گردشگری شکار و... شوند. قرق‌داری آنچنان که از سال95 در کشور به‌کار گرفته شده است، به جز در شاخص افزایش جمعیت حیات وحش در قرق‌ها در بقیه موارد موفقیت چندانی به‌دست نیاورده است. به اعتقاد یکی از دست‌اندرکاران قرق‌ اختصاصی منصورآباد، سیاست‌های غیرشفاف و دقیقه نودی سازمان حفاظت محیط‌ زیست مانع بهره‌برداری پایدار در قرق‌ها به‌نفع محیط‌ زیست منطقه شده است.

قرق‌داری کسب‌وکار سودآوری نیست
حامد ابوالقاسمی، کارشناس حیات ‌وحش و مدیر ‌عامل گروه دوستداران طبیعت رفسنجان: مهم‌ترین دستاورد قرق‌ها علاوه بر افزایش حیات ‌وحش در قرق، اشتغال‌زایی است. درهر قرق به‌طور متوسط یک کارشناس محیط ‌زیست، 13 تا 15 نیروی انسانی به‌صورت مستقیم به‌کار گرفته می‌شوند و عده زیادی را در فصل شکار مشغول می‌کند. اگر از توسعه اقامتگاه‌های بومگردی و بازارهای صنایع ‌دستی که برای جامعه محلی برپا می‌شود بگذریم، برپایی قرق به نفع دامدارانی شده است که با گشتزنی محیط‌بانان، در امنیت دام خود را به چرا می‌برند. تنوع‌بخشی به درآمد‌های حاصل از قرق‌داری و کاهش فشار از روی شکار تروفه نیازمند زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است. فعلا منابع مالی با فروش پروانه‌های شکار امکان‌پذیر است. امسال سهمیه قرق منصورآباد رفسنجان 21قوچ و 3کل است. بازار شکار برای قرق‌داران، بازار شفافی است. صفر‌تاصد هزینه هر تور شکار برای یک فرد خارجی بین20 تا 23هزار دلار است. این هزینه‌ها شامل همه مجوزها ازجمله مجوز حمل سلاح، مهمات، ویزا، آشپز، اقامت، مترجم، حمل ‌و نقل و... است. از این مبلغ 9هزارو500دلار به قرق و 3هزار دلار به خزانه دولت واریز می‌شود. آژانس‌های گردشگری یک‌سال قبل از برگزاری تور، در نمایشگاه‌های جهانی شکار بازاریابی می‌کنند. این در حالی است که ما بعد از گذشت 7سال از شروع قرق‌داری، هنوز نمی‌دانیم که بازاریابی امسال منجر به صدور پروانه شکار در سال آینده می‌شود یا نه. قرق‌داری در ایران در دقیقه90 رخ می‌دهد. با سیاست‌های موجود فعلا نمی‌شود به قرق‌داری با دید کسب ‌و کار نگاه کرد. هم‌اکنون بخشی از هزینه‌های سالانه قرق‌ها را خیرین پرداخت می‌کنند. به‌خصوص وقتی که سازمان با فروش پروانه شکار در مناطق حفاظت شده قواعد بازار را هم رعایت نمی‌کند.