خطر بلندمرتبهها را تهدید میکند
تجربیات جهانی نشان میدهد که باید دستورالعمل مشخصی برای ساختمانهای مرتفع درنظر گرفته شود
محمد سرابی-روزنامهنگار
ساختمانها هرقدر بلندتر و قدیمیتر باشند بیشتر در معرض خطر هستند. تامین ایمنی برای ساختمانهای چند طبقه آسان است و امدادرسانی به طبقات پایین سادهتر، اما شهرهای بزرگ از برجهایی ساخته شدهاند که محل کار و سکونت شهروندان زیادی هستند و هر سال میزان بلندمرتبهسازی بیشتر میشود و مجتمعهای تجاری، آپارتمانها، بیمارستانها و... در شهرها بیشتر میشوند. 2عامل میتواند این ساختمانها را از آتشسوزی حفظ کند؛ ایمنسازی قبل از حادثه و امدادرسانی پس از حادثه. اگر نمای ساختمان قابل اشتعال باشد و پلههای تخلیه جمعیت بسته شده باشند نه شعلهها مهارشدنی هستند و نه میتوان ساکنان آن را نجات داد.
آتش گرینفل قوانین ایمنی را عوض کرد
در سال2017 برج گرینفل در غرب لندن آتش گرفت. آتشسوزی در ساعت یک بامداد شروع شد و تا صبح ادامه داشت و دود ناشی از آتش در آسمان لندن مشاهده میشد. برج، 24طبقه داشت و تمام آن مسکونی بود. آتش از یک دستگاه الکتریکی شروع شد و برخی از مصالح و مواد بهکار رفته در بنا مانند کفپوشها قابل اشتعال بودند. طبقه دوم آتشگرفت و شعلهها بهتدریج بالا رفتند. بهدلیل اینکه بیشتر ساکنان در هنگام گسترش آتش خواب بودند و آژیر خطر هم به صدا درنیامده بود، شعلهها به تمام بنا سرایت پیدا کردند. بیشتر از 20خودروی آتشنشانی به محل اعزام شدند در گرینفل 600نفر در 120واحد مسکونی زندگی میکردند که عده زیادی از آنها مهاجران و پناهجویان کمدرآمد بودند. بیشتر آنها تخلیه شدند، اما بیشتر از 70نفر در این حادثه کشته و مفقود شدند. این بنا در سال1974 ساخته و یک سال قبل از حادثه بازسازی شده بود، اما مشخص شد که شرایط ایمنی در روکش بنا رعایت نشده است. شاید به همین دلیل است که نمای ساختمان کاملا سوخت، اما اسکلت آن برجا ماند. در جایی مانند پایتخت انگلیس که باید قوانین سختگیرانهای در این زمینه اجرا شود وقوع چنین حادثهای عجیب بود و باعث اعتراضهای زیادی شد. با وجود اینکه نزدیک 6سال از حادثه میگذرد همچنان تحقیق و تهیه گزارش درباره آن ادامه دارد. یک سال بعد از آتشسوزی بود که دولت موضوع حذف مواد اشتعالزا را اعلام کرد و شوراهای شهر هم آن را تأیید کردند، اما همان زمان هم مسئله هزینه زیاد تعویض این مواد مطرح شد. حمایت دولتی به شکل صندوق ایمنی ساختمان درآمد که مالکان ساختمانها باید تا سال2020 در آن ثبتنام میکردند. مرحله دوم ثبتنام هم در 2022 انجام شد. یکی دیگر از قوانین جدید، الزام ساخت پلههای دوم (پله فرار) است. بناهای بلند شامل بلوکهایی با ارتفاع حداقل 18متر یا حداقل 7طبقه و شامل 2واحد مسکونی یا بیشتر است که در آنها ساخت پلههای فرار اجباری است. این قانون در سال2022 تأیید و ابلاغ شد و تا سال2024 اجرا خواهد شد. تا سال2026 نیز نیمی از بازرسیهای مربوط به اجرای این قانون انجام خواهد شد. شهریور امسال صادقخان، شهردار لندن در نامهای به مایکل گو، وزیر مسکن نوشت که 34هزار خانه در پهنههای اصلی در حال توسعه شهر، بهدلیل این قوانین قادر بهکار نیستند؛ به این معنا که پروژه ساخت آنها متوقف شده است. بعضی از آنها برای اینکه شامل قانون ساخت پلههای فرار نشوند باید تعداد طبقات خود را کم و بعضی هم باید نقشه ساختمان را عوض کنند.