پروندهای درباره سربازانی که هنگام خدمت دست به جنایت زده اند
جنایت هولناک در پادگان
محمد جعفری-روزنامهنگار
«سرباز خشمگین دستش را روی ماشه گذاشته و اسلحه را بهسوی هم خدمتیهایش نشانه رفته بود و شلیک میکرد...» این هولناکترین صحنه از حادثهای بود که عصر یکشنبه در آمادگاه باغین ارتش واقع در استان کرمان اتفاق افتاد و جان 5سرباز را گرفت.
به گزارش همشهری، ساعت 16:35 شنبه بود که صدای رگبار گلوله در یکی از آسایشگاههای پادگان امام رضا واقع در جاده باغین-بردسیر در استان کرمان پیچید. یک سرباز وظیفه که از پست نگهبانی برگشته بود ناگهان وارد آسایشگاه شد و شروع به تیراندازی بهسوی سربازان کرد. او در یک چشم بههم زدن جان 5نفر از سربازان را گرفت و همراه با اسلحه از پادگان گریخت. لحظاتی بعد وقتی افسران پادگان سراسیمه خود را به آسایشگاه سربازان رساندند، صحنهای را که به چشم میدیدند باور نداشتند. سربازانی که از این تیراندازی خونین جان سالم به در برده بودند وحشت کرده و شوکه شده بودند. هنوز هیچکس به درستی نمیدانست که سرباز خشمگین با چه انگیزهای دست به این جنایت زده و بعد از آن به کجا گریخته است. در این شرایط بود که تلاشها برای یافتن او آغاز شد.
در همان بررسیهای اولیه معلوم شد که سرباز جنایتکار بعد از این حادثه بهسوی شهرهای اطراف گریخته و چند ساعت بعد مأموران به اطلاعاتی دست پیدا کردند که نشان میداد متهم تحت تعقیب در حوالی زرند کرمان است و هنوز اسلحه سازمانی را که با آن دست به جنایت زده بود در اختیار دارد. در این شرایط بود که او محاصره شد و مأموران توانستند وی را خلع سلاح و دستگیر کنند.
سردار ناصر فرشید، فرمانده انتظامی
استان کرمان درباره این حادثه تلخ گفت: سرباز تحت تعقیب ساعت 2بامداد دوم بهمنماه در شهرستان زرند درحالیکه یک اسلحه در اختیار داشت و در جریان فرار 2 دستگاه خودرو سرقت کرده بود دستگیر شد. در همین حال، قرارگاه جنوب شرق نزاجا نیز در اطلاعیهای اعلام کرد: فرمانده نیروی زمینی ارتش دستور تشکیل یک کارگروه تخصصی برای بررسی ابعاد همهجانبه حادثه را بهصورت ویژه صادر کرده است و جوانب پنهان حادثه و انگیزههای ضارب، پس از بررسی دقیق و بازجویی وی توسط دستگاه قضایی، اطلاعرسانی خواهد شد.
تیراندازی به خاطر مرخصی
این نخستین مرتبهای نیست که چنین حوادث تلخی در یکی از پادگانهای نظامی اتفاق میافتد. پیش از این نیز شاهد چنین حوادث تلخی بودیم. ازجمله حادثهای که در نخستین روز سال 1401در یکی از پادگانهای دیلم در استان بوشهر اتفاق افتاد و در جریان آن یک سرباز با اسلحهای که در اختیار داشت 4نفر از همخدمتیهایش را به رگبار بست و به قتل رساند. او در ادامه از پادگان خارج شد و یکی از شهروندان را گروگان گرفت و سوار بر خودروی او بهسوی خوزستان به راه افتاد اما در میانه راه در محاصره نیروهای نظامی قرار گرفت و دستگیر شد. او در بازجوییها مدعی شد به خاطر اینکه نتوانسته بود مرخصی بگیرد دست به این جنایت زده است.
جنایت سرباز متوهم
یکی دیگر از حوادث خونین در پادگانها، بامداد 16آذر سال 98در پاسگاه دریایی برکه سفلین در بندرلنگه واقع در استان هرمزگان رخ داد. در این حادثه یکی از سربازان 3نفر از افسران پاسگاه را که دو نفرشان در خواب بودند را با شلیک گلوله به قتل رساند و گریخت. او چند ساعت بعد دستگیر شد و ادعا کرد که ناخواسته و از سر توهماتی که دچارش شده بود. دست به چنین کاری زده است. او گفت صدایی عجیب در سرش به او دستور چنین کاری را داده بود. با وجود چنین ادعاهایی این سرباز به 3مرتبه قصاص محکوم شد. در روز اجرای حکم اما اولیای دم او را که طناب دار به گردنش انداخته شده بود بخشیدند تا این پرونده تلخ با صلح و سازش بسته شود.
خودزنی پس از جنایت
شهریورماه سال 96حادثهای تلخ در پادگان آبیک قزوین رخ داد. سربازی که از مشکلات روحی رنج میبرد بهسوی سایر سربازان تیراندازی کرد و بعد از آنکه 7نفر را هدف گلوله قرار داد خودزنی کرد. در این حادثه در مجموع 3سرباز جان خود را از دست دادند و 4سرباز دیگر مجروح شدند. بهدنبال این حادثه ارتش اعلام کرد که سرباز ضارب دچار جنون آنی شده بود.
یادداشت
دلیل خشم سربازان قاتل چیست؟
حادثه تیراندازی مرگبار در آمادگاه باغین کرمان که جان 5سرباز را گرفت، بار دیگر زنگ خطر لزوم غربالگری افراد پیش از شروع خدمت سربازی را به صدا درآورد. ناصر قاسمزاد، روانشناس در اینباره به همشهری میگوید: بهداشت روان مقوله مهمی است که باید از سنین کودکی افراد، برای آن برنامهریزی شود و این برنامهریزی تا سالمندی افراد نیز ادامه
داشته باشد.
او ادامه میدهد: یکی از مقاطع پراسترس برای پسران در سن جوانی، مقطع دوران مقدس سربازی است؛ جایی که فرد به دور از خانواده و صمیمیت و محبتی که تا آن زمان از والدین دریافت میکرد، میخواهد تمرین استقلال کند. برای بخشی از افراد جامعه ما مستقلشدن از دوران سربازی آغاز میشود. برخی افراد در سنین نوجوانی آنچنان از نظر روحی به خانواده وابستگی پیدا میکنند که هنگام شروع خدمت سربازی توان کنار آمدن با شرایط پادگان را ندارند و ممکن است بهخاطر فشار و تنش گاهی دچار اختلال روانتنی شوند. این روانشناس اما چند راهکار برای کاهش فشار و استرس در سربازان دارد. او میگوید: بهنظر میرسد که باید غربالگریهای بهداشت روان بهخصوص در بدو ورود سرباز به پادگان با جدیت بیشتری انجام شود. باید تیم متخصص بهداشت روان، متشکل از روانپزشک، روانشناس و مشاور سرباز را در بدو ورود بررسی کنند که اگر دچار اختلالاتی است، شرایطی خاص برای او درنظر گرفته شود. حوادثی مثل آنچه در کرمان اتفاق افتاد نشان میدهد که تاکنون از این مسئله غفلت شده است. قاسمزاد در ادامه میگوید: نکته مهم دیگر این است که پیش از شروع سربازی باید در قالب دورههای آموزشی شرایط دوران سربازی برای افراد تدوین شود تا آنها بیش ازقبل آماده شرایط پادگانها باشند.