بیمهای برای زندگی
مجید گرشاسبی، کارشناس بیمههای زندگی در گفتوگو با همشهری تحولات بازار بیمه عمر را تشریح میکند
امروزه نگاه خریداران بیمههای عمر به این نوع از بیمهنامهها تغییر کرده، به این معنی که بسیاری از سرمایهگذاران در این بازار میخواهند بهجای بازماندگان، خود از منافع بیمه عمر و زندگی بهرهمند شوند. یعنی فردی که خود را بیمه میکند نگاهش این است که میخواهد در پایان دوره بیمه عمر و در ادامه زندگیاش با استفاده از سود ناشی از حق بیمهای که به شرکتهای بیمه پرداخت کرده و از محل اندوخته تجمیع شده، بهره ببرد. همشهری با مجید گرشاسبی، معاون فنی بیمههای زندگی و اشخاص بیمه سرمد، درباره این رویکرد تازه در بازار بیمههای زندگی و همچنین مزایای بیمههای عمر و نکاتی که خریداران باید هنگام خرید بیمه عمر به آن توجه کنند، گفتوگو کرده است.
مدتی است که انتظارات از بیمههای عمر تغییر کرده و انواع بیمه عمر به قید حیات به بازار معرفی شده، با توجه به این امر، چرا هنوز خرید بیمه عمر مهم است؟
خوشبختانه امروز نگاه این نیست که خدای ناکرده بیمهشده لزوما میخواهد برای دوره پس از مرگ خود در بیمه عمر سرمایهگذاری کند بلکه بسیاری میخواهند در طول حیات خود با منافع حاصل از حق بیمهای که به شرکتهای بیمه پرداخت کرده و از محل اندوخته ایجادشده و سودهای ناشی از آن در ادامه حیاتشان راحتتر زندگی کنند.
آیا این تصور با واقعیتهای صنعت بیمه منطبق است؟
بله، سودهای ثابت و سود مشارکت در منافع با توجه بهمدت زمانی که طی میشود میتواند اندوخته بسیار خوبی را بعد از مدتی برای بیمهشده رقم بزند. خوشبختانه این اندوخته میتواند بهصورت یکجا یا در قالب مستمری قابل برداشت باشد. ما 5نوع مستمری داریم. اگر اندوختهای ایجاد شده و بیمهنامه تمام شد، فرد بیمهشده میتواند درخواست کند که به فرض مثال اندوختهاش را در طول 10سال یا مانند حقوق بازنشستگی تا آخر عمر به او پرداخت کنند (حسب نوع مستمری انتخابشده). البته در این میان، فرد بیمهشده میتواند کتبی تقاضا کند که اگر پس از مدت بیمهنامه فوت کرد، سرمایه فوت او بهصورت مستمری به ذینفعانش پرداخت شود.
آیا از بیمه عمر در ایران استقبال میشود؟
شاهد توجه روزافزون به بیمههای عمر هستیم و شرکتهای زیادی سرمایهگذاری خوبی در این حوزه کردهاند.
وضع بازار بیمههای عمر در کشورهای دیگر چگونه است؟
بیمه عمر در کشورهای دیگر مانند هند، عربستان، ژاپن، انگلیس، آمریکا و مالزی بسیار جا افتاده است و به فروش میرود و مردم از آن استقبال میکنند. دلیلش هم این است که مردم این کشورها بهدنبال آسایش و امنیت مالی خود در سنین بالا هستند. برای نمونه، در هند حتی فقیرترین افراد هم دارای چند بیمهنامه عمر هستند.
متقاضیان سرمایهگذاری و خرید بیمه عمر باید به چه نکاتی توجه کنند؟
ابتدا باید هدفشان از خرید بیمه عمر را مشخص کنند. برای مثال، فردی که 40سال دارد لزوما نگاهش این نیست که پس از مرگ برای بازماندگانش اندوخته باقی بگذارد بلکه بهدنبال این است که در 70سالگی اندوخته خوبی داشته باشد. بر این اساس، او زمانی که میخواهد بیمه عمر بخرد نیازی ندارد که سرمایه فوت بالایی داشته باشد بلکه نگاهش باید به اندوختهاش باشد. در مورد نحوه پرداخت حق بیمه، با توجه به تنوع و انعطاف پرداخت حق بیمه، توصیه میشود کسانی که نگاه سودمحور بیشتری به اندوخته دارند حق بیمه را سالانه بدهند تا سودهای حاصل ازجمله سود فنی علیالحساب ثابت و مشارکت در منافع بیشتری را کسب کنند. نکته دیگر اینکه کسانی که در یک نهاد یا سازمان مشغول بهکار هستند و دارای بیمه درمان تکمیلی و بیمه عمر حوادث هستند دلیلی ندارد که سرمایه فوت یا هزینههای پزشکی ناشی از حادثه بگیرند یا خود را تحت پوشش بیمه امراض خاص قرار دهند چون برای همه این موارد حق بیمه دریافت میشود و این حق بیمهها میتواند از میزان عدد پرداختی فرد بیمهشده کسر و در اندوخته ریخته شود یا اگر پدر و مادری فرزند خود را بیمه میکند نگاه آنها باید این باشد که اندوخته فرزندشان را بزرگ کنند.
تورم چه اثری بر رقم بازده و سود بیمه عمر دارد؟
تورم اثرات مستقیمی بر بیمههای عمر میگذارد. در این میان، شرکتهای بیمهگذار برای اینکه اثر تورم را کم کنند، تعدیل حق بیمه میگذارند. ضریب تعدیل حق بیمه درصدی است برای افزایش سالانه حق بیمه نسبت به سال قبل که الان تا 20درصد است تا نقش تورم را یک مقدار خنثی کند اما متأسفانه با توجه به عدد تورم حتی 20درصد هم زیاد پایاپای با تورم نیست. بهدنبال رشد تورم، دارندگان بیمههای عمر ارزش مبالغ دریافتی در سالهای آینده را از محل اندوخته بیمه عمر خود کمتر میبینند اما نکته مهم این است که خرید بیمه عمر در دوران تورم میتواند یک راهکار مناسب برای محافظت از فرد در هنگام بروز حادثه و بیماری باشد. درصورت فوت فرد بیمهشده در طول مدت بیمهنامه دو سرمایه فوت و اندوخته به ذینفعان او تعلق میگیرد ولی اگر بیمهنامه تمام شود، صرفا اندوخته به فرد بیمهشده داده میشود.