توهین به روزنامهنگاران برای دیده شدن
تیم سازنده «گناه فرشته» با حواشیهایی که درست میکنند، بیشتر دیده میشوند تا با سریالی که ساختهاند
فهیمه پناهآذر-روزنامهنگار
4 قسمت از پخش سریال «گناه فرشته» میگذرد. حامد عنقا، فیلمنامهنویسی است که سابقه همکاری با بسیاری از کارگردانان را دارد. «گناه فرشته» نخستین سریالی است که حامد عنقا در مقام کارگردان قرار گرفته است. شروع این سریال با سروصدای زیادی آغاز شده و به نظر میرسد هر چقدر بخشهایی از یک سریال در فضای مجازی وایرال شود و حواشی داشته باشد بیشتر هم دیده میشود!
حواشی جذابتر از سریال
در ادامه قصه گناه فرشته حامد عنقا، روزنامهنگاری را وارد میدان میکند که همین موضوع باز هم سروصدا به پا کرده است. ظاهر مهدی احمدی(بازیگر در نقش روزنامهنگار) در قسمت چهارم این سریال، نام کاراکترش «واعظ» است که به یکی از روزنامهنگاران اشاره میکند. تصویری که بیشتر شبیه باجگیران است تا روزنامهنگار.
کارگردانی که روزنامهنگاری را خوب میشناسد
عنقا نخستین کارگردانی نیست که خبرنگار یا روزنامهنگار را وارد قصه یک فیلم کرده است. قبل از عنقا آوردن تصویر خبرنگار در فیلمها و سریالهای تلویزیونی و شبکه نمایش خانگی توسط دیگر کارگردانان اتفاق افتاده است. اما یک تفاوت وجود دارد و آن اینکه وقتی تصویر مخدوش از یک روزنامهنگار توسط دیگر کارگردانان نشان داده میشود شاید کارگردان شناختی از این حرفه ندارد اما حامد عنقا به خوبی رسانه را میشناسد و تجربه حضور در این حرفه را داشته. کارگردان اولی که تصویر نامتعارفی از روزنامهنگار نشان میدهد و حتی از نامی استفاده کرده که در تیپسازی و شخصیتی که دارد یادآور یکی از روزنامهنگاران قدیمی است. شاید تیم سازنده گناه فرشته و در راس آن حامد عنقا بهعنوان کارگردان، قصد و غرضی نداشته! شاید میخواهند مصائب و سختیهای روزنامهنگاری را نشان دهند اما نشان دادن این نوع شخصیت از یک روزنامهنگار برای بینندگان سریالی که شناخت کاملی از این حرفه ندارند چگونه است؟
تصویر مخدوش روزنامهنگاری
در فیلم «سرب» مسعود کیمیایی شغل خبرنگاری را برای شخصیت اصلی اش انتخاب کرد. نوری با بازی هادی اسلامی خبرنگاری است که آرزویش کار در روزنامه «مرد امروز» به سردبیری محمد مسعود است؛ روزنامه جنجالی دهه 20 که نوری در مجادله با سردبیر روزنامه ای که در آن کار میکند میگوید: «جارو بزنم تو مرد امروز شرف داره تا قلم زدن تو و روزنامه تو.»
سال ها بعد وقتی روزنامه های سیاسی دهه70 از راه رسیده بودند سامان مقدم در فیلم «پارتی» سراغ روزنامه نگاری رفت و تصویری از این حرفه ارائه داد که نشان میداد هیچ وقت تحریریه یک روزنامه را هم از نزدیک ندیده است.
از فیلم های دهه 90 هم می توان به «خانه کاغذی» ساخته مهدی صباغ زاده اشاره کرد. فیلمی که در آن پرویز پرستویی نقش روزنامه نگار را بازی می کرد و این بار هم با وجود حضور 2 روزنامه نگار به عنوان نویسندگان فیلمنامه، تصویر روزنامه نگار ربطی به واقعیت این حرفه نداشت.
مکث
حرفه: خبرنگار
برخلاف فیلمها و سریالهای ایرانی که کمتر تصویری احترامبرانگیز یا بهیادماندنی از حرفه روزنامهنگاری و خود خبرنگاران ارائه کردهاند، معمولا شاغلان این حرفه در سینمای جهان افرادی حقیقتجو و عدالتخواه به تصویر کشیده شدهاند که برای کشف حقیقت و افشای نام قدرتمندان فاسد دردسرهای زیادی را متحمل میشوند. همین پارسال فیلم «او گفت» ساخته ماریا شریدر به داستان 2 خبرنگار زن نیویورکتایمز پرداخت که هاروی واینستاین، تهیهکننده معروف هالیوودی را رسوا کردند و به سالها سوءاستفاده جنسی او و سکوت زنان در برابر قدرت و روابط او خاتمه دادند. در فیلم «اسپات لایت»(توماس مک کارتی، 2015) گروهی روزنامهنگار با کار تحقیقی فراوان و صرف ساعتها وقت موضوع سوءاستفاده جنسی کشیشها از بچهها را در روزنامه بوستون گلوب منتشر کردند. در فیلمهای «یک شب اتفاق افتاد»(فرانک کاپرا، 1934)، «همشهری کین»(ارسن ولز، 1941)، «مردان رئیسجمهور»(آلن جی. پاکولا، 1976) و «پست»(استیون اسپیلبرگ، 2017) و کلی فیلم هالیوودی دیگر هم تصویر مثبتی از روزنامهنگاران ترسیم شده است. حتی در فیلم «تکخال در حفره»(بیلی وایلدر، 1951) شخصیت اصلی با بازی کرک داگلاس روزنامهنگاری فرصتطلب، اما باهوش و مستقل و متکی به نفس است که در آخر هم انسانیت را به پول و شهرت ترجیح میدهد.