گالری
بازشدن پای هنر به صندوق پس‌انداز
خانواده تجسمی در تیرآرت با همدیگر و با مخاطبانشان دیدار کردند
لیلا باقری/ روزنامه‌نگار
در تیرماه شاهد یک رویداد و به‌معنای درست کلمه یک «اتفاق» در زمینه تجسمی بودیم. برپایی یک «آرت‌فر» در تهران؛ هرچند در ابعاد کوچک‌تر. آرت‌فر دادوستدی بین‌المللی است که چرخه اقتصاد هنر را می‌گرداند و نیاز جامعه هنری است. حالا به همت اعضای خانواده تجسمی نخستین آرت‌فر با نام «تیر آرت» برگزار شده و چراغی روشن و همه امیدواریم که در سال‌های بعد این چراغ پرفروغ‌تر روشن شود تا هم چرخ اقتصاد در هنر پرقدرت‌تر بچرخد و هم مردم بیشتر از قبل با هنر و ارزش هنری چه از نظر معنوی و چه مادی آشنا شوند و راهی برای حضور آثار تجسمی در خانه‌ها و اندوخته‌هایشان به‌عنوان پس‌انداز، باز کنند.
نگارخانه‌ها در طبقه هشتم آواسنتر
رویداد تیر آرت به همت هرمز همتیان بنیانگذار تیر آرت و مدیر گالری دستان به همراه مریم مجد، مدیر تیر آرت و یکی از مدیران گالری اثر در مجتمع آواسنتر واقع در اقدسیه برگزار شد؛ با حضور 10نگارخانه که هم فعالیت مؤثری در زمینه هنری دارند و هم تجربه حضور در آرت‌فر؛ چراکه طبق گفته مریم مجد، در این رویداد فرصتی برای آزمون و خطا وجود نداشته است.
آبانبار با مدیریت سلمان متین‌فر، اُ با مدیریت ارکیده درودی، اثر با مدیریت امید تهرانی، اعتماد با مدیریت مینا و امیرحسین اعتماد، اِی‌جی با مدیریت سیمین‌دخت دهقانی، خاک با مدیریت ماندانا فرهمندپویا، دستان با مدیریت هرمز همتیان، شیرین با مدیریت شیرین پرتوی، طراحان آزاد با مدیریت رزیتا شرف‌جهان و محسن نبی‌زاده و محسن با مدیریت احسان رسول‌اف 10نگارخانه شرکت‌کننده در این رویداد هنری بودند. این نگارخانه‌ها در طبقه هشتم آوا سنتر کنار همدیگر جمع شدند، البته هرکدام در فضایی مجزا و طبق سلیقه خودشان چیدمان و ارائه آثار داشتند.
پای هنر را به تجارت و محیط تجاری باز کنیم
اگر جزو کسانی هستید که موفق به بازدید از نگارخانه‌ها در تیرآرت شده‌اند، حتما قبل از دیدار از نگارخانه‌ها، چند اثر مربوط به هنر محیطی را دیده‌اید؛ حجم‌های محیطی و عروسک بزرگ عروس و داماد با آن فضای فانتزی. حامد سلطانی مدیر آوا سنتر درباره انتخاب یک محیط تجاری برای این رویداد گفته است: «در فضاهای تجاری معمولا رویدادهای هنری سطح پایینی دارند. به‌دلیل جایگاهی که آوا سنتر از نظر معماری و... دارد رویکرد هنری خاصی برای آن تعریف شده است.»
مخاطبان استقبال خوبی داشتند
بعد از نمایش هنرهای محیطی و دیجیتال آرت و معرفی بنیادهای هنری، نگارخانه‌ها قرار داشتند که هرکدام با توجه به فضای تیر آرت، آثاری را از هنرمندان خود به نمایش گذاشتند. برخی آثار چند هنرمند و برخی تنها از یکی از هنرمندان خود، آثاری را به‌طور ویژه در معرض دید مخاطبان گذاشته بودند. نگارخانه‌دارها و برخی از هنرمندان صاحب اثر هم حضور داشتند تا با مخاطبان خود گفت‌وگو کنند؛ کاری که یکی از اهداف مهم این رویداد بود؛ گردهمایی نگارخانه‌داران، مجموعه‌داران و مخاطبان زیر یک سقف و آشنایی بیشتر با همدیگر. مریم مجد درباره استقبال هنرمندان و عموم مردم از این رویداد هنری گفت: «اغلب هنرمندان روزهای اول و دوم از این رویداد بازدید کردند و ما به‌طور مستقیم از آنها دعوت کرده بودیم. 2 روز اول ویژه بازدید این قشر بود که استقبال خوبی هم شد. از روز سوم ورود برای عموم مردم بود و خوشبختانه اینجا هم با استقبال مخاطبان مواجه شدیم و خوشحال از اینکه این رویداد توجه مردم را به‌خودش جلب کرد.»
او درباره نشست‌های جنبی مرسوم در چنین رویدادهایی هم توضیح داد: «ما نشست‌هایی هم برای عموم داشتیم با موضوعات فرهنگی و ساختاری، مانند جمع‌آوری آثار هنری، نقش آرت‌فرها در تقویت بازار، چاپ آثار هنری و موضوعاتی که به این مجموعه و رویداد و رفتار فرهنگی ما ربط دارد. صاحبان آثار هم حضور داشتند و با مخاطبان خود گفت‌وگو کردند. البته گالریدارها هم به‌دلیل شناخت از هنرمندان و آثارشان به خوبی توانستند توضیحاتی را به بازدیدکنندگان بدهند.»
فروش آثار هنری معاصر مهم‌ترین هدف آرت‌فرهاست و مجد درباره خریداران آثار هنری گفت: «خریدارهای ما یا کسانی هستند که برای دلشان خرید می‌کنند و یا برای سرمایه‌گذاری و حالت سوم هم هر دو را درنظر دارند. رویدادهایی از این دست تنوعی را برای خریداران ایجاد می‌کنند تا آثار مختلفی را ببینند و فرصت صحبت با گالریدارها را پیدا کنند و ببینند کدام اثر از نظر سرمایه‌گذاری بهتر است.و اینکه آثار هنرمند مورد نظرشان چه مشخصاتی دارد تا خرید مناسب سلیقه و هدفشان را انجام دهند. این کار یکی از اهداف مهم بود؛ جمع کردن گالریدارها زیر یک سقف.»
ارزآوری؛ هدف بعدی تیر آرت...
مجد درباره دیگر اهداف رویداد تیر آرت اضافه کرد: «هدف دوم ما جمع کردن مجموعه‌دارها در یک‌جا بود چراکه اغلب آنها با یک گالری کار می‌کنند و البته در بین‌شان کسانی هم هستند که با همه گالری‌ها کار می‌کنند. در این رویدادها می‌توانیم تعداد زیادی‌شان را یک‌جا جمع کنیم تا تنوع گالری‌ها را ببینند و به هدف اصلی‌مان که تقویت بازار هنری است نزدیک شویم. این اتفاقی است که در همه‌جای دنیا می‌افتد و ما کمبودش را در تهران احساس می‌کردیم. پیش از ما هم مجموعه هفت‌نگاه چنین کاری را البته با شیوه اجرایی متفاوتی اجرا کرده بود. این گالری‌ها در تهران فعال هستند و البته گالری‌های خوبی هم در شهرستان‌ها فعالند و سال دیگر اگر بتوانیم ابعاد کار را گسترده‌تر کنیم گالری‌دارهای قوی در شهرستان‌ها هم در این رویداد حضور خواهند داشت. انتخاب گالری‌ها هم از طریق یک هیأت انتخاب و با بررسی سوابق کاری گالری‌ها انجام می‌شود.» او همچنین با اشاره به فروش خوب آثار در تیر آرت، گفت: «با وجود وضعیت نابسامان اقتصادی و بی‌حوصلگی مردم، فروش خوبی داشتیم. هدف ما آوردن خریداران خارجی هم هست تا ارز آوری هم داشته باشیم. ما بضاعت کافی برای ارتباط گرفتن و دعوت از خریداران خارجی را داریم، اما باید فرصتش فراهم شود و ما این هدف را هم داریم.»
هنر معاصر خودش را ثابت کرده است
امیرحسین اعتماد، مدیرنگارخانه اعتماد هم در نگارخانه خود حضور داشت و از استقبال مخاطبان راضی بود. «این رویداد هنری به خوبی برگزار شد و استقبال‌ها با توجه به شرایط فعلی جامعه فراتر از انتظار بود. مردم زیادی برای تماشا آمدند و خرید هم کردند. این بار اول است که یک تعداد نگارخانه دور هم جمع شده و تشکیل یک نمایشگاه را داده‌اند که اتفاق خوبی است. من هم از هنرمندان قدیمی خودم آثاری را ارائه دادم که مشتری‌های خودشان را دارند.»
او درباره تأثیر چنین رویدادی بر فرهنگسازی خرید آثار هنری گفت: «بازدیدکنندگان متنوعی داشتیم که بخش عمده‌شان هم جوانان بودند. مهم نیست که در چنین نمایشگاه‌هایی افراد خرید می‌کنند یا نه، مهم این است که علاقه‌مند شوند به تماشا و این در آینده ثمربخش خواهد بود. هنر معاصر ثابت کرده است که می‌توان برای سرمایه‌گذاری به آن اتکا کرد. هرچند چنین سرمایه‌گذاری‌ای در ایران هنوز جوان است و نوپا و البته با حراج تهران و برگزاری چنین رویدادهایی رشد خوبی خواهد
داشت.»
آثار هنری همیشه خریدار دارند
رزیتا شرف‌جهان از نگارخانه طراحان آزاد هم شرکت در آرت‌فر را اتفاق خوبی توصیف کرد و گفت: «فکر می‌کنم کمبود این اتفاق احساس می‌شد. این رویداد کمک می‌کند تا هنرمندان و مشتری‌های نگارخانه‌های مختلف با همدیگر ارتباط بگیرند و آشنایی‌های تازه‌ای اتفاق بیفتد. استقبال خیلی خوبی هم از طرف مخاطبان شد و امیدوارم که در ماه‌های دیگر سال هم تکرار شود. فروش هم با توجه به شرایط اقتصادی الان خیلی خوب بود. هنرمندان و دانشجویان زیادی هم بازدید داشتند.» یاسمن متین‌فر، مدیر گالری آبانبار هم ابراز خرسندی کرد از اینکه چندین سال است بازاری برای خرید و فروش هنرهای معاصر در حال شکل‌گیری است و هر سال در حال قوی‌تر شدن. «با اینکه اقتصاد ایران فضای خوبی را تجربه نمی‌کند و خریداران با وسواس و شک بیشتر خرید می‌کنند، باز هم آثار هنری فروش دارند و این خیلی خوب است.»
سروناز عمادی از نگارخانه شیرین هم از اشتیاق مردم گفت برای خرید آثار هنری. «خیلی از مردم عادی مشتاق خرید بودند و اینکه آرت فرها در ایران جان بگیرند خیلی خوب است تا مردم عادی هم بیایند و اثر هنری بخرند.» رویداد تیر آرت روز گذشته نقطه پایانی‌اش را گذاشت و پرونده‌اش بسته شد، اما با خود این نوید را داد که جمع آمدن هنرمندان هنرهای تجسمی زیر یک سقف، می‌تواند به بازار این عرصه، رونقی بدهد و روزهای روشن‌تری را برای عرصه تجسمی کشور، خاصه در بخش خصوصی، رقم بزند.
