قطر، پَر؟

بهروز رسایلی

آرام آرام به زمان برگزاری مسابقات جام ملت‌های آسیا نزدیک می‌شویم؛ تورنمنتی که از 22دی تا 21بهمن در کشور قطر برگزار خواهد شد. در همین راستا، فهرست همه تیم‌های حاضر در این مسابقات، ازجمله ایران در حال نهایی شدن است و بازیکنان آسیایی برای راهیابی به این تورنمنت مشغول اثبات خود به سرمربیان هستند. اگرچه در فوتبال هرگز نباید دست به قضاوت قطعی و زودهنگام زد اما شواهد نشان می‌دهد حداقل 5بازیکن مهم ایرانی شانس چندانی برای حضور در جام ملت‌های آسیا ندارند. بیایید سرنوشت‌شان را مرور کنیم.

مرتضی پورعلی گنجی
مورد او قطعی است و به پارگی رباط صلیبی برمی‌گردد. اینگونه، یکی از باثبات‌ترین بازیکنان تیم ملی ایران در حدود یک دهه گذشته، حضور در جام ملت‌های آسیا را از دست خواهد داد. برخلاف آنچه انتظار می‌رفت، جای خالی گنجی در پرسپولیس به چشم آمده و گولسیانی و کنعانی‌زادگان نتوانسته‌اند این کاستی را به‌طور کامل پوشش بدهند. دست امیر قلعه‌نویی اما بازتر است و در تیم ملی گزینه‌های بیشتری برای جایگزینی مرتضی دارد.

امید نورافکن
از بازیکنانی بود که در عصر اسکوچیچ پای ثابت دعوت به تیم ملی بود. نورافکن همچنین در مسابقات قابل توجهی هم برای تیم اول ایران بازی کرد؛ از دفاع چپ و میانی گرفته تا هافبک دفاعی. او اما اوایل فصل دچار مصدومیت شدید شد و مدت‌هاست که نتوانسته برای سپاهان به میدان برود. در نتیجه بسیار بعید به‌نظر می‌رسد در فاصله حدود 20روز تا آغاز جام ملت‌های آسیا، او به چنان سطحی از آمادگی برسد که مسافر قطر شود.

وحید امیری
خبر غیبت قطعی این بازیکن در جام ملت‌های آسیا را هم رسانه‌ها با لحن رسمی و قطعی اعلام کرده‌اند. داستان امیری یک تراژدی تمام‌عیار است؛ ستاره‌ای که بازی در جام‌جهانی را به‌خاطر شتاب یحیی گل‌محمدی در بازگرداندن او به میادین از دست داد و حالا جام ملت‌ها هم دقیقا به همان دلیل از کفش می‌رود. امیری در مسابقه برگشت با استقلال تاجیکستان فقط 10دقیقه به میدان رفت که نتیجه آن تشدید مصدومیتش بود.

عارف غلامی
حکایت غریبی دارد. مدافع مورد علاقه مربیانی مثل آندرا استراماچونی و دراگان اسکوچیچ بود اما هرگز برای طولانی‌مدت نتوانست نظر مساعد افکار عمومی را جلب کند. شاید نمایش‌های ضعیف عارف در بزنگاه‌هایی مثل دربی تهران، در تثبیت یک تصویر شکننده از او نقش مهمی داشته است. به هر حال غلامی در دوران اسکوچیچ به تیم ملی دعوت می‌شد اما حالا در دورترین نقطه ممکن از این اتفاق قرار دارد؛ مخصوصا که یک نیم‌فصل کامل هم بیرون مانده و 5روز معروفش برای جواب دادن به پیشنهادهای خارجی هنوز به پایان نرسیده است!

اللهیار صیادمنش
در 22سالگی دوست داشتیم او در یک جام‌جهانی به فهرست نهایی رسیده باشد و حالا در جام ملت‌های آسیا به مهره‌ای مهم و جدی در ترکیب تیم ملی تبدیل شود اما اینطور نشده است. مهاجم پیشین استقلال که 5سال پیش از فوتبال ایران خارج شد تا سطحش را ارتقا بدهد، سفت و سخت به نیمکت هال‌سیتی چسبیده و وضع طوری است که در حوالی پایان نیم‌فصل اول چمپیون‌شیپ، مجموعا فقط 20دقیقه برای این تیم به میدان رفته! بسیار بعید است صیادمنش جایی در فهرست نهایی تیم ملی داشته باشد.

به‌دنبال شکست با آغوش باز!
سیستم آفسایدگیری نیمه اتوماتیک که در جام‌جهانی قطر به‌شدت مورد تحسین قرار گرفته بود، در جام‌ملت‌ها نیز مورد استفاده قرار خواهد گرفت. این خبر نشان می‌دهد که داوری در جام‌ملت‌های پیش‌رو سطح بالایی دارد و VAR کمک شایانی به عادلانه‌تر شدن کیفیت بازی‌ها خواهد کرد. با این حال بازیکنان ایرانی همچنان از عادت اعتراض مداوم به داور مسابقه دست برنداشته‌اند. اگر این روند که حالا دوباره در لیگ برتر اوج گرفته در جام‌ملت‌ها هم دیده شود، تیم ملی ضربه‌های سختی از خودش خواهد خورد.

  چطور فراموش کردید؟
قطعا هواداران تیم ملی هنوز شیوه حذف شدن ایران از جام‌ملت‌های2019 را از یاد نبرده‌اند. چطور ممکن است که بعضی از بازیکنان این ماجرا را فراموش کرده باشند؟ 4سال قبل، فقط به این خاطر از جام‌ملت‌ها حذف شدیم که مهره‌های تیم جریان بازی را برای اعتراض کردن به داور رها کردند. آن شکست باید برای همیشه برخی عادت‌ها را در فوتبال ایران تغییر می‌داد اما پس از 4سال، شرایط حتی بدتر هم شده است. این عادت می‌تواند تیم ملی را در جام‌ملت‌ها به‌شدت آزار بدهد.

  داورانی که شجاع نیستند
داوران فوتبال ایران اساسا خیلی سخت برای اعتراض به بازیکنان کارت زرد می‌دهند. این مماشات همیشگی و این مدارای بی‌دلیل، در رقابت‌های مهم در نهایت به ضرر این بازیکنان خواهد بود چرا که در رقابت‌های بین‌المللی هیچ داوری تعارف ندارد و با نخستین اعتراض به بازیکن اخطار می‌دهد. بازیکنان فوتبال ایران در چنین سیستمی رشد می‌کنند و 90دقیقه دست به اعتراض می‌زنند اما در رقابت‌های ملی خیلی زود اخطار می‌گیرند و مجبور می‌شوند در جریان بازی دائما دست به عصا باشند.

  هر کسی بیشتر اعتراض کند برنده نیست!
در فوتبال ایران این باور غلط جا افتاده که اگر بیشتر اعتراض کنی، شانس بیشتری هم برای بردن خواهی داشت. در تیم ملی اما امیرقلعه‌نویی باید این تذکر جدی را به بازیکنان بدهد که اعتراض، فقط جو تیم را به هم می‌ریزد و شرایط را سخت‌تر می‌کند. بدون اصلاح این عادت قدیمی، نباید به رویای قهرمانی در آسیا دل ببندیم.